کمیسیون انتخابات روز گذشته آغاز کمپین نامزدان انتخابات ریاست جمهوری را اعلام کرد. برای انتخابات ریاست جمهوری هجده نامزد ثبت نام کرده اند. مطابق قانون انتخابات میعاد کمپین نامزدان شصت روز بوده که چهل و هشت ساعت پیش از روز رأی‌دهی پایان می‌یابد. با این حساب، کمپین نامزدان انتخابات ریاست جمهوری، به تاریخ سوم میزان ختم می‌شود.
کارزارهای انتخابات برای رأی‌دهندگان و نامزدان فرصتی است که بتوانند برای انتخابات نتیجه‌ی دل‌خواه شان را رقم بزنند. رقابت در انتخابات برای این نیست؛ هرکی قدرت‌مند بود و امکانات بیشتری در اختیار داشت با استفاده از آن رقیبان خود را عقب بزند و پیروز شناخته شود. رقابت در انتخابات، برای نامزدان یک فرصت است که بتوانند برای گرفتن حمایت جامعه از آن استفاده کنند و جامعه نیز آگاهانه در انتخابات شرکت کنند و با رأی‌دادنِ آگاهانه تغییر بیاورند.
مهمترین اصل در رقابت انتخاباتی این است که زمینه‌ی رقابت و استفاده از امکانات و فرصت‌های اجتماعی برای نامزدان عادلانه و برابر در نظر گرفته شود. اگر زمینه‌ی رقابت نابرابر باشد، یکی از فرصت برتر و امکانات بیشتر برخوردار باشد و دیگری از فرصت کمتر و امکانات محدود؛ در این صورت رقابت نابرابر صورت می‌گیرد و طبیعی است، کسی برنده خواهد شد که زمینه‌ی رقابت، برایش امتیاز داده یا فرصت و امکانات بیشتر اجتماعی را در اختیار داشته است.
اگر این موضوع بررسی شود تا حالا زمینه‌ی سوء استفاده از امکانات اجتماعی و حتا دولتی برای نامزدان وجود داشته است.
به غیر از قدرت سیاسی که سبب برهم زدن رقابت دموکراتیک می‌شود، پول و امکانات مادی عامل دیگری است که می‌تواند رقابت دموکراتیک را برهم بزند. کمیسیون انتخابات، سقف مصارف کارزارهای انتخاباتی ریاست جمهوری را چهل دو درصد افزایش داده است. پیش از این، سقف بلند مصارف تبلیغاتی برای نامزدان ده میلیون افغانی بود؛ اما حالا به ۴۴۲ میلیون افغانی ارتقا کرده است. زیادکردن مصارف تبلیغاتی زمینه‌ی رقابت را برای نامزدان سرمایه‌دار مساعد کرده است. نامزدان سرمایه‌دار با این شرایط امتیاز دارند و این شرایط خودکار، تعادل رقابت را به نفع سرمایه‌داران و نامزدانی که پول و قدرت دارند، می‌سازد؛ این مسأله می‌تواند زمینه‌ی خرید و فروش رأی را مساعد کند؛ به این دلیلی که امکان جلوگیری آن وجود ندارد.
در انتخابات ریاست جمهوری گذشته تجربه کردیم؛ اگر حکومت نامزد انتخابات داشته باشد یا نامزد مقام ریاست جمهوری از جایگاه قدرت آمده باشد، می‌تواند دموکراتیک بودن انتخابات را زیر سوال ببرد و با تقلب نتیجه‌ی انتخابات را تغییر دهد. در انتخابات پارلمانی نیز پول و قدرت نتیجه‌ی انتخابات را رقم زد؛ آنچه تجربه کردیم یک انتخاباتِ واقعی نبود.
در انتخابات ریاست جمهوری، چالش‌های انتخابات‌های گذشته وجود دارد. زمینه‌ی رقابت به نفع نامزدان قدرت‌مند و پولدار شکل گرفته است. راه دیگری نداریم مگر این که آگاهی سالم داده شود و مردم اغوای پول و قدرت نشوند؛ این تنها گزینه‌ا‌ی است که تا دو ماه دیگر به آن بیشتر اتکا شود.
نکته‌ی دیگر، اطلاع‌رسانی و آگاهی‌دهی به مردم است که از نامزدان و برنامه‌های آن‌ها با خبر شوند. باید سازوکاری در نظر گرفته شود که آگاهی‌دهی و تبلیغات برای نامزدان محدود نشود؛ رسانه‌ها در فراهم کردن این زمینه نقش دارند. باید اطلاع‌رسانی در مورد کارزارهای انتخاباتی بی‌طرفانه صورت بگیرد و جامعه بتواند شناخت کافی از نامزدان و برنامه‌های آن‌ها پیدا کند.
عامل مؤثر دیگر برای کارزارهای انتخاباتی در جامعه‌ی جنگ‌زده‌ی افغانستان مقابله با چالش‌های امنیتی است؛ به ویژه که انتخابات ریاست جمهوری همزمان با برنامه‌ی صلح برگزار می‌شود. طالبان با آن که در گذشته با انتخابات مخالفت بوده اند؛ اما امسال بیشتر ستیز خواهند کرد. آن‌ها می‌دانند که انتخابات برای نظام سیاسی افغانستان مشروعیت بیشتر می‌دهد و توجیه مخالفت آن‌ها را باطل می‌کند.
در دوماه آینده که کارزارهای انتخاباتی و گردهمایی‌های تبلیغاتی برگزار می‌شود، ممکن است حملات طالبان برکارزارهای نامزدان و مبارزات انتخاباتی صورت بگیرد. امنیت برای انجام کارزارهای انتخاباتی ضروری است. هرچند وزارت داخله می‌گوید که برای گرفتن امنیتِ کارزارهای انتخاباتی آمادگی دارد، با توجه به شرایطی که انتخابات ریاست جمهوری مواجه است، باید نامزدان نیز در کنار نیروهای امنیتی، از امنیت کارزارهای انتخاباتی شان غافل نباشند.
با توجه به اهمیت انتخابات و چالش‌های رقابت دموکراتیکی که وجود دارد، مردم افغانستان ناگزیر استند که با نارسایی‌ها مقابله کنند تا انتخابات موفقانه برگزار شود. موفقیت انتخابات تنها راهی است که افغانستان را از بی‌ثباتی و بحران سیاسی باز می‌دارد.
