مسؤولان کمیسیون انتخابات می‌گویند که مواد حساس انتخاباتی به بیش از ۱۲۵ ولسوالی افغانستان انتقال داده شده و این کمیسیون، تمام آمادگی‌های کامل را در ششم میزان روی دست گرفته است.
مسؤولان این کمیسیون همچنان گفته اند که کارمندان مؤقت در ۴۵۰۰ مرکز رأی‌دهی استخدام شده و تا دو روز دیگر، تمامی استخدام‌ها در سایر مراکز رأی‌دهی دیگر، تکمیل خواهد شد.
با این‌که پنج روز دیگر تا برگزاری چهارمین دور انتخابات ریاست‌جمهوری باقی مانده، هفتاد درصد کارمندان کمیسیون انتخابات تحت آموزش قرار دارد و از جانب دیگر، به گفته‌ی مسؤولان کمیسیون انتخابات، فهرست رأی‌دهندگان آماده شده و در روز رأی‌دهی در تمام مراکز انتقال داده می‌شود.
فهرست رأی‌دهندگان مهم‌ترین عامل برای نظم بخشیدن به انتخابات ریاست‌جمهوری است. انتخابات پارلمانی‌ای که سال گذشته در افغانستان برگزار شد، به دلیل عدم منسجم بودن این فهرست، رأی‌دهندگان با چالش‌های زیادی روبه‌رو شدند؛ یا نام شخص رأی‌دهنده در فهرست وجود نداشت و یا هم فهرست رأی‌دهندگان از یک مرکز به مرکز دیگر انتقال داده شده بود؛ اما اکنون مسؤولان این کمیسیون می‌گویند که فهرست رأی‌دهندگان را با نهادهای ناظر همگانی نمی‌سازند و در روز رأی‌دهی به محلات نصب می‌کنند.
اما نهادهای ناظر از کمیسیون انتخابات خواسته که فهرست نهایی رأی‌دهندگان را در اختیار این نهادها قرار دهد و یا هم پیش از روز برگزاری این روند، در محلات رأی‌دهی نصب شود تا رأی‌دهندگان از سردرگمی بیرون شوند. زبیر حبیب‌زاده سخنگوی تیفا، می‌گوید که کمیسیون انتخابات پاسخ روشنی به این نهاد نداده است و در صورتی که فهرست رأی‌دهندگان در روز انتخابات در محلات نصب شود، چالش‌های انتخابات پارلمانی در انتخابات ریاست‌جمهوری تکرار خواهد شد.
این نهادها معتقدند که همه‌ی این چالش‌ها دست به دست هم داده و نظارت بر شفافیت انتخابات را محدود می‌سازد. تیفا ۴۵۰۰ ناظر خود را در سراسر افغانستان برای نظارت از انتخابات ریاست‌جمهوری آماده کرده است. هرچند که ناظران این نهاد از سوی سازمان ملل متحد حمایت مالی نمی‌شوند؛ اما به همکاری نهادهای دیگر، تلاش می‌کنند که نظارت گسترده را انجام دهند. مسؤولان تیفا اما چالش‌های سیاسی و امنیتی را عمده‌ترین مانع برای نظارت از انتخابات پیش رو می‌دانند که در صورت موجودیت ناامنی‌های گسترده، روند نظارت از ولسوالی‌های ناامن افغانستان، دشوار خواهد بود.
در همین حال، مسؤولان فیفا نیز، تهدیدهای امنیتی را درشت‌ترین مانع برای نظارت از انتخابات ریاست‌جمهوری عنوان می‌کنند. مسؤولان این نهاد می‌گویند: «ما اطمینان حاصل نکردیم و نگران استیم. در مناطق ناامن اگر انتخابات برگزار نشود و یا هم اگر برگزار شود و ناظرین ما به دلایل امنیتی برای نظارت حضور نداشته باشد، این مشکلات را به بار می‌آورد.»
تیفا در مورد فهرست رأی‌دهندگان می‌گوید، کمسیون انتخابات به این نهاد گفته که فهرست به مراکز محلات رأی‌دهی ارسال شده؛ اما نظارت ناظران تیفا در ولایات نشان می‌دهد که هنوز فهرست رأی‌دهندگان به ولایات ارسال نشده است. سمیرا رسا، سخنگوی تیفا، بیان می‌کند که اگر فهرست رأی‌دهندگان پیش از روز برگزاری انتخابات به مراکز نصب نشود، انتخابات ریاست‌جمهوری به بن‌بست مواجه خواهد شد.
نظارت بر انتخابات یکی از مسائل بسیار مهم و کلیدی برای انتخابات ریاست‌جمهوری پیش رو در افغانستان است. شفافیت انتخابات وابسته به نظارتی است که از آن صورت می‌گیرد. نظارت بر انتخابات، باید دقیق، مطابق قانون انتخابات و بی‌طرفانه انجام شود تا اصل شفافیت در این روند تضمین گردد؛ اگر نظارت از انتخابات دقیق انجام شود، جلو تقلب تا حد زیادی گرفته می‌شود و چالش‌های احتمالی پس از برگزاری انتخابات و یا هم برسر اعلام نتایج، کمتر خواهد بود.
از سوی دیگر، در صورتی که بر انتخابات نظارت دقیق انجام شود، اعتماد و اطمینان مردم نسبت به اصل انتخابات و کمیسیون‌های انتخاباتی احیا خواهد شد و این مسأله برای نهادینه کردن فرهنگ انتخابات در افغانستان بسیار مهم تلقی می‌شود؛ اما هرگاه بر انتخابات نظارت همه‌جانبه انجام نشود، اعتماد مردم نسبت به انتخابات بیش از هر زمان دیگر به ویژه کمیسیون‌های انتخاباتی افزایش یافته، اعتماد و حیثیت این نهادها به گونه‌ی بی‌پیشینه در میان مردم از بین خواهد رفت. از جانب دیگر، زمینه برای تقلب گسترده فراهم شده و تنش‌ها را پس از برگزاری انتخابات افزایش خواهد داد که در این صورت مشروعیت حکومت برامده از نتایج انتخابات تقلبی زیر سوال خواهد رفت که فرجام آن، نزاع و بحران در کشور خواهد بود.
نظارت بر انتخابات، دارنده‌ی ابزارهایی است که باید در روز انتخابات، نقش بارزی را ایفا کنند؛ رسانه‌ها یکی از ابزارهایی است که می‌توانند با پوشش گسترده از این روند، به تخطی‌های انتخاباتی پرداخته و تقلبات سیستماتیک را همگانی کنند. همان طوری که رسانه‌ها در پیکارهای انتخاباتی نقش فعال را داشتند، در روز برگزاری انتخابات نیز نقش نظارتی و اطلاع‌رسانی مهمی ایفا می‌کنند.
نهادهای جامعه‌ی مدنی؛ این نهادها برای کسب قدرت مبارزه نمی‌کنند؛ بلکه برای مردمی‌ساختن قدرت تلاش می‌ورزند. فلسفه‌ی وجودی این نهادها وساطت میان مردم و دولت است؛ بنا بر این، انتخابات برای جامعه‌ی مدنی از اهمیت ویژه‌‌ای برخوردار است و به همین منظور، نهادهای جامعه‌ی مدنی می‌توانند با استقرار نمایندگان خود در حوزه‌های انتخاباتی، نظارت همه‌جانبه را انجام دهند.
