اشاره: محمدعسکر رحیمی از ورزشکاران پیشکسوت بوکس و مربی فعلی ام ام ای و بوکس افغانستان است که در سالهای اخیر با موفقیت شاگردانش در رینگ بوکس و قفس مبارزات آزاد، نامش بر سر زبانها افتاده است. او که چند وقتی است در ام ام ای نیز فعالیت میکند، در سفر اخیر «حسینبخش صفری» به روسیه، وظیفهی هدایت این ورزشکار را به عهده داشت.
صبح کابل: استاد خود تان را معرفی کنید:
رحیمی: محمدعسکر رحیمی استم، مربی باشگاه بوکس «امید اتحاد» و سر مربی بوکس ورزشکاران وزارت داخله که مدت ۲۲ سال است در بوکس فعال استم و ده سال است که تجربهی مربیگری دارم.
صبح کابل: در این مدت، تنها در بوکس مربیگری کرده اید یا در رشتههای دیگر نیز کار میکنید؟
رحیمی: به غیر از بوکس، در رشتههای ام ام ای و مویتای نیز ورزشکاران را تمرین میدهم.
صبح کابل: چرا در این اواخر شما را بیشتر در ام ام ای میبینیم، مثل سفر تان با «حسینبخش صفری» به روسیه؟
رحیمی: باوجودی که ام ام ای یک رشتهی جدید در افغانستان است و جزو ورزشهای المپیکی نیز محسوب نمیشود؛ دوست دارم در این رشته نیز فعالیت کنم و نیاز است که ورزشکاران خوب در این بخش نیز داشته باشیم.
صبح کابل: تفاوت مربیگری در بوکس و ام ام ای چقدر است؟
رحیمی: تفاوت زیادی دارد، ام ام ای از ترکیب ورزشهای رزمی مثل بوکس، مویتای، جوجیتسو، کشتی، گرپلینگ- سبمیشن، تکواندو، کیکبوکسینگ، کیوکوشین، جودو، ووشو و کونگفو شکل گرفته است که با بوکس تفاوت دارد.
صبح کابل: شما غیر از بوکس که رشتهی تخصصی تان است، در کدام بخشها میتوانید مؤثر باشید؟
رحیمی: یک مربی نمیتواند در تمام بخشها متخصص باشد، این سخت است؛ اما من غیر از بوکس در برخی رشتههای دیگر مثل ام ام ای هم سررشته دارم و البته باید بگویم که مربیگری در ام ام ای، کار یک نفر نیست. من بیشتر در بخشهای بوکس، آمادگی جسمانی و کوچینگ میتوانم کار کنم.
صبح کابل: شما مربی بوکس استید، برای موفقیت در مربیگری بوکس چه پارامترهایی مهم است؟
رحیمی: در مربیگری بیش از فن و علم، نحوهی انتقال داشتهها مهم است. شما اگر از نظر تئوری، همه چیز را بفهمید یا از نظر تجربی، همه را تجربه کرده باشید؛ ولی راه انتقال آن را بلد نباشید، بیفایده است. جدا از کارهای عملی، تشریح تئوری و انتقال مفاهیم به ورزشکار بسیار مهم است.
صبح کابل: کدام بوکسور تاریخ میتواند از نظر روشهای مبارزه و کیفیت فنی یک الگوی مناسب برای ورزشکاران بوکس باشد؟
رحیمی: بوکس ورزش بسیار سنگین و سخت است که قهرمانی در آن سخت است. ورزشی که تنها مسائل فیزیکی در آن مهم نیست؛ باید روح، روان، ذهن و بدن در یک راستا هماهنگ باشند و گرنه در یک لحظه همه چیز دگرگون خواهد شد. بوکسورهای خوب در تاریخ زیاد اند، مثل محمدعلی کلی، جوفریزر، کلیچکو، پاکیائوو، هالیفیلد و …؛ اما من سبک و روش مبارزهی مایکتایسن را بیشتر دوست دارم.
صبح کابل: هرچند مریضی «پارکینسون» محمدعلی کلی ربطی به این سؤال ندارد؛ اما آیا بوکس در درازمدت برای ورزشکاران مضر نیست؟
رحیمی: گفتم بوکس ورزش سنگینی است که بیشتر کارها و ضربات روی سر است و این میتواند در درازمدت، برای ورزشکاران خطرساز باشد.
صبح کابل: پیش از حضور تان در روسیه با حسینبخش صفری، در کابل چقدر تمرین کرده بودید و چطور شما به این سفر رفتید؟
رحیمی: روش من و صفری این است؛ طوری تمرین کن که همیشه آمادهی مسابقه باشی. نمیتوان ناگهان فشار آورد که تمام عضلههای ورزشکار خسته و کوفته شود و در زمین بازدهی نداشته باشد، تمرین باید بر اصول و روش درست استوار باشد. در بارهی سفر به روسیه، من و صفری رابطهی عمیقی داریم. من حریف تمرینی، مربی، رفیق و همراه او استم؛ این دلیل سفرم به روسیه بود.
صبح کابل: تفاوت تمرین دادن با کوچینگ چقدر است؟ تفاوت یک مربی تمریندهندهی خوب با کسی که در مسابقه راهنمای خوب است، چیست؟
رحیمی: تفاوت زیادی است؛ اما همه چیز به ورزشکار نیز بستگی دارد که فلسفه و ایدیولوژیاش در بارهی ورزش چیست؟ اصلا چه هدفی را دنبال میکند و این که چه رابطهای با مربیاش دارد. گاهی ورزشکاران در داخل رینگ، صدای مربی را نمیشوند، در حالی که ورزشکار خوب باید از میان هزاران صدا، فقط باید صدای مربیاش را بشنود. مربی هم باید با اصول روز تمرین و کوچینگ آشنا باشد.
صبح کابل: در یک صحنه و در مسابقهی صفری در روسیه، ایشان با وجودی که به حریفش چسبیده بود، به طرف شما نگاه میکرد و راهنماییهای شما را میشنید، این حاصل چه چیزی است؟
رحیمی: من و صفری زمان را با یکدیگر هماهنگ کرده بودیم، میدانستیم چگونه باید لحظهها را مدیریت کنیم که توان مبارزه در ۱۵ دقیقه را داشته باشیم؛ من به صفری میگفتم که چه تدبیری داشته باشد.
صبح کابل: هیجان مسابقه روی مربی زیادتر است یا ورزشکار؟
رحیمی: ورزشکار تا پیش از مسابقه ممکن است هیجان و استرس داشته باشد؛ اما در جریان بازی، از استرسش کم میشود. تصور میکنم که هیجان و استرس مربی تا آخر باقی میماند و فشار روی او بیشتر است. در روسیه حریف صفری در راوند اول بسیار قدرتمند بود و من توصیه کردم که روی زمین بیشتر کار کند.
صبح کابل: نقطهی قوت حریف صفری چه بود؟
رحیمی: حریف حسینبخش دستها و پاهای دراز، بدن نرم و پر رفلکسی داشت، ضمن آن که قدرتمند نیز بود؛ هم روی زمین خوب کار میکرد و هم سرپا خوب کار میکرد.
صبح کابل: باوجودی که صفری بیشتر دقایق مسابقه را در کنترل داشت و فرصت داشت تا با سبمیشن حریف خود را تسلیم کند، چرا نتوانست این کار را انجام دهد؟
رحیمی: در راوند اول من یک بار به صفری گفتم که کارش را تمام کن؛ اما نشد، چون حریفش قدرت بدنی خوبی داشت. تصمیم گرفتیم که زیاد روی صفری فشار وارد نشود و برای همین این مسابقه ۳ راوند طول کشید.
صبح کابل: سفر روسیه از نظر تجربی برای شما و صفری چقدر ارزش داشت؟
رحیمی: تجربهی بسیار مفید و خوبی بود که به داشتههای فنی من و صفری افزود. چیزهای زیادی را دیدیم و یاد گرفتیم.
صبح کابل: چه چیزهایی برای تان کاملا نو بود؟
رحیمی: فهمیدیم که کار سخت و طاقتفرسا با وسائل سنگین ضامن پیروزی نیست، باید به جای کار سخت، مدت زمان و تنوع تمرینی را بیشتر کنیم و این که روشهای علمی و روز تمرینی ورزش را یاد بگیریم.
صبح کابل: کمی بیشتر توضیح دهید؟
رحیمی: جدا از تمرینهای فیزیکی، مربی باید همه چیز را به ورزشکار توضیح دهد؛ مثلا در بوکس، ورزشکار باید باهوش و تمرکز در مسابقه حاضر شود و هرجایی که چشمش میبیند، مشتش نیز باید همانجا برود.
صبح کابل: چقدر از حریف حسینبخش شناخت داشتید؟
رحیمی: بارها من و صفری فیلمهایش را دیده بودیم و نقاط قوت و ضعفش را بررسی کرده بودیم؛ اما باید کاری میکردیم که ضمن خنثاسازی نقاط قوت حریف، از نقطهضعفش استفاده میکردیم. مشکل این بود که صفری مدت طولانی نیست بوکس کار میکند و تمام تمریناتش روی زمین بوده است. تمرکز ما بیشتر روی کارهای سر پا بود و روی دفاع کار کردیم.
صبح کابل: صفری یک جوجیتسوکار است و طبعا عادتهای مثل دفاع باز و… دارد که باید رفع شود، چقدر روی این مسائل کار میکنید؟
رحیمی: حالا نسبت به گذشته بهتر شده است. تلاش میکنم که عادتهای قدیمی را از او دور کنم تا برای میدانهای سختتر آماده شود.
صبح کابل: چسبیدن صفری به حریف روسی را پیش از پیش برنامهریزی کرده بودید یا در جریان مسابقه متوجه شدید که باید چنین باشد؟
رحیمی: ما روی خصوصیات حریف زیاد کار کرده بودیم؛ اما روش مبارزهی ورزشکاران نخبه، مسابقه به مسابقه فرق میکند. ما برنامههای زیادی برای این مسابقه داشتیم که صفری متناسب با وضعیت حریف از آن باید استفاده میکرد که این بهترین روش برای او بود.
صبح کابل: از این به بعد دائم شما همراه صفری در سفرها خواهی بود یا مربی ممکن است تغییر کند؟
رحیمی: این بستگی به وضعیت و هماهنگی دو طرف دارد. اگر من بودم که تمام تلاشم را میکنم تا همه چیز خوب باشد، اگر نبودم هم برایش دعا میکنم.
صبح کابل: در روسیه چه اتفاق ویژهای افتاد که برای تان جالب باشد؟
رحیمی: این سفر برایم سراسر خاطره بود، پیش از مسابقه، در جریان رقابت و پس از آن. برخورد و استقبال افغانهای عزیز مقیم روسیه و بازتاب پیروزی صفری برایم جالب بود.
صبح کابل: شرایط رفاهی برای شما و صفری تا چه اندازه فراهم بود؟
رحیمی: همه چیز خوب و آرام بود. در یک هوتل خوب مستقر شده بودیم به نام هوتل المپیک که امکانات خوبی داشت.
صبح کابل: میتوانید بگویید که مسابقه و سفر بعدی تان کی خواهد بود؟
رحیمی: تصور میکنم که در حدود سه تا سه و نیم ماه بعد دوباره داخل قفس شویم.
صبح کابل: درمل لاهو میگفت که در آینده تعدادی از ورزشکاران ام ام ای افغانستان برای تمرین به روسیه بروند، شما در جریان استید؟
رحیمی: من چیزهایی شنیدهام؛ اما در جریان کامل این ماجرا نیستم.
صبح کابل: برای ورزشکارانی در سطح صفری و … تمرین در بیرون از کشور مفید است یا در داخل؟
رحیمی: در بیرون امکانات بیشتر است، از وسائل تمرینی بگیر تا مربیان ورزیده. در بیرون ورزشکاران از نظر روحی آرامتر استند و این به سود شان است.
صبح کابل: تفاوت سطح فنی مربیان ما در بوکس و ام ام ای با بیرون از کشور چقدر است؟
رحیمی: راستش تفاوت زیادی است. در بیرون هر مربی متخصص یک بخش است و روی ورزشکاران نیز مربیان زیادی کار میکنند؛ در حالی که در افغانستان چنین نیست و این کیفیت و تخصص را پایین میآورد.
صبح کابل: نمیشود تنوع تمرینی و مربیان در داخل نیز این گونه باشد که هر کسی روی یک بخش کار کند؟
رحیمی: ممکن است، به شرطی که هماهنگی و اتحاد به وجود بیاید. مشکل آن است که روی ورزش سرمایهگذاری نمیشود، برای کسی مهم نیست که سرنوشت ورزش و ورزشکار چطور میشود.
صبح کابل: پس از پیروزی صفری در روسیه در کابل شلیکهای هوایی زیاد شد، واکنش شما و صفری در این باره چه بود؟
رحیمی: این کار نادرست است؛ اما من و صفری که نمیتوانیم در مقابل لطف مردم به آنها بگوییم این کار را نکنید. دوست داریم که مردم ما به شکل دیگری خوشحالی شان را ابراز کنند.
صبح کابل: اگر دوباره یک ورزشکار ما برنده شود، پیشنهاد شما برای ابراز احساسات مردم چیست؟
رحیمی: دوست دارم مردم به جای شلیکهای هوایی، جشن بگیرند و خوشحالی کنند. البته این به آرامش و امنیت نیز وابسته است که مردم ما نمیتوانند به راحتی وارد خیابان شده و به ابراز خوشحالی کنند.
صبح کابل: برخورد و واکنشهای مردم تا حالا چطور بوده است؟
رحیمی: بسیار عالی. از روزی که آمدیم تا امروز واقعا مورد لطف و مهربانی زیادی قرار گرفته ایم که از همه تشکر میکنم.
صبح کابل: واکنش مسؤولان چطور بوده است؟
رحیمی: تا حالا که همه وعده و وعید بوده است؛ مثلا رییس پارلمان گفت که یک موتر برای صفری میخرد، مجلس سنا گفته است که به رییسجمهور پیشنهاد میدهد تا یک آپارتمان برای صفری بدهد و وعدههای متعدد دیگر.
صبح کابل: اینها همه برای ورزشکار است، مربی چطور خواهد شد؟
رحیمی: همین که به صفری بدهند، به من رسیده است. به نظرم ورزشکار که مشکل اقتصادی نداشته باشد، راحتتر میتواند روی تمرینها تمرکز کند. مادیات مربوط به ورزشکار و افتخارش از مربی.
صبح کابل: آیا افتخار برای مربی آب و نان خواهد شد؟
رحیمی: نه نمیشود؛ اما مربیان بیشتر به معنویات فکر میکنند تا مادیات.
صبح کابل: چرا مربیان در زمان افتخارها معمولا فراموش میشوند؟
رحیمی: این سنت از قدیم در بسیار کشورها جا افتاده است که مربیان همیشه فراموش میشوند؛ اما از شوخی گذشته مربیان نیز نباید فراموش شوند.
صبح کابل: سفر به روسیه چه تغییری در انگیزههای شما و صفری ایجاد کرده است؟
رحیمی: بیتأثیر نبوده است. میخواهم بگویم که نباید زیاد به مادیات فکر کنیم، محبوبیت و قهرمان شدن دستآورد کمی نیست.
صبح کابل: در بعد اخلاقی ورزش چه گفتنی دارید؟
رحیمی: ورزش تنها قهرمانی و بدمعاشی نیست؛ ورزش اخلاق و جوانمردی است، ورزشکار و یا قهرمان بدون اخلاق ارزش ندارد.
صبح کابل: برخی ورزشکاران وقتی مشهور و مطرح میشوند، تمرکز خود را از دست میدهند، این وظیفهی مربیان است، شما به این مسأله به خصوص در بارهی صفری فکر کرده اید؟
رحیمی: بلی، من و صفری بارها در این باره صحبت کرده ایم. صفری ورزشکار تحصیلکرده و خوشاخلاق است و متوجه این مسائل است. امیدوارم که بتوانیم به روند روبهرشد مان ادامه دهیم. ورزشکار نباید دعاها و احساس هموطنان و مردم را فراموش کنند.
صبح کابل: این که مربی از نظر سنی تفاوت زیادی با ورزشکار نداشته باشد، خوب است یا بد؟
رحیمی: سن و سال مربی و ورزشکار هرچه کمتر باشد، بهتر است؛ چون حرف یکدیگر را بهتر میفهمند. مربی جوان میتواند پا به پای ورزشکار تمرین کند و این به سود ورزشکار است. من با شاگردانم رابطهی دوستی و رفاقت دارم و این خوب است.
صبح کابل: چند ورزشکار مستعد و خوب در بوکس و ام ام ای در سالهای اخیر دیده اید که اگر امکانات داشته باشند، میتوانند افتخارآفرین باشند؟
رحیمی: حسینبخش صفری در ام ام ای، یوسف جهانگیر و حشمت در مویتای، سید جاوید علیزاده در بوکس و … استعدادهای بسیار خوبی اند.
صبح کابل: در فدراسیون بوکس چه مشکلی وجود دارد؟
رحیمی: مشکلات بوکس بسیار زیاد است؛ رییس جوان فدراسیون را نمیگذارند طرحهای خود را پیاده کند و افراد ده سال است که عضو تیم ملی استند. مشکلات بیش از اندازه در بوکس زیاد است.