نویسندگان: میسی رایان، شاین هاریس و پلسونا
منبع: واشنگتن‌پست
برگردان: ابوبکر صدیق
در حالی که رییس‌جمهور جو بایدن تصمیم گرفته است تا نیروهای امریکایی را از افغانستان بیرون کند، وزارت دفاع و اداره‌ی استخباراتی این کشور، در تلاش اند تا راه دومی را برای مبارزه با گروههای تروریستی در افغانستان پیدا کنند؛ اما مقامات فعلی و پیشین، هشدار داده اند که مهار تهدید امنیت امریکا از راه دور خیلی دشوار است.
نزدیکان بایدن باور دارند که نگرانی وزارت دفاع و نهادهای استخباراتی این است که خروج نیروهای امریکایی از افغانستان، سبب می‌شود تا شبکه‌ی شکست‌خورده‌ی القاعده دوباره به گروه‌سازی بپردازد. بایدن گفته است که پیش از محفل گرامی‌داشت از ۲۰سالگی حملات ۱۱ سپتمبر در ۲۰۰۱ بر برج‌های دوقلو، موقف امریکا را در قبال افغانستان اعلام می‌کند. بایدن زمانی که برنامه‌ی خروج نیروها را از افغانستان اعلام می‌کرد، گفت: «ما نمی‌توانیم چشم‌های خود را در برابر تهدید تررویزم بپوشانیم.» او در بخش دیگر حرف‌هایش گفت که پایان دادن به طولانی‌ترین جنگ امریکا، هدفی است که پیش از ریاست‌جمهوری او تعیین شده بود.
نزدیکان جو بایدن گفته اند که این برنامه با آن که نگرانی جدی مقامات وزارت دفاع و اداره‌ی استخبارات امریکا را به دنبال داشت، باید تکمیل می‌شد. مقامات اداره‌ی استخبارات امریکا و وزارت دفاع، باور دارند که خروج نیروها سبب زنده‌شدن دوباره‌ی شبکه‌ی ازهم‌پاشیده‌ی القاعده خواهد شد.
توافق خروج نیروهای امریکایی در سال ۲۰۲۰ در اداره‌ی رییس‌جمهور دونالد ترامپ با طالبان صورت گرفت؛ باورها بر این است که؛ این کنش برای امریکا فرصت داد تا با پایان دادن به جنگ، متوجه رشد ظرفیت نظامی چین شود.
انتونی بلینکین، وزیر خارجه‌ی امریکا، در سفر غیرمترقبه‌ی ۱۵ اپریل به کابل، گفت: هیج راه حل نظامی‌ای برای پایان دادن به تنش افغانستان وجود ندارد.؛ اما شمار از مسئولان، حدس می‌زنند که گفت‌وگو میان طالبان و دولت افغانستان، می‌تواند اقدام نیکی باشد که در آن مداخله‌ی نظامی، حملات توپ‌خانه‌ا‌ی و هوایی نباشد و تنها از شبکه‌ی انسانی جامعه‌ی افغانستان که در دو دهه‌ی گذشته امریکا به شدت روی آن کار کرده، بهره گرفته شود.
لیزا کرتیز ( Lisa Curtix) که به عنوان عضو ارشد وزارت دفاع امریکا در زمان دونالد ترامپ در افغانستان و پاکستان کار کرده، می‌گوید: «ضعف القاعده امروز به دلیل فشارهایی است که ما روی آن اعمال کرده بودیم، شرایط برای شان دشوار بود تا نتوانند، خود را بازسازی کنند؛ اما با این کار – خروج – آن‌ها می‌توانند خود را دوباره بسازند.»
کرتیز به سخنان ویلیام بورنس، رییس اداره‌ی استخبارات امریکا، که در مجلس سنا صحبت می‌کرد اشاره کرد. ویلیام گفت که خروج نیروهای امریکایی، باعث می‌شود تا نظام افغانستان که به حمایت کشورهای غربی روی پا ایستاده، به دست گروههای افراطی و تندرو به ویژه داعش سقوط کند. او گفت: «باید صادقانه بگویم که نگرانی جدی‌ای به دنبال خروج نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان وجود دارد.»
مقامات در وزارت دفاع امریکا، می‌گویند که پس از رفتن بایدن به دفتر کاخ سفید، مطالعات ابتدایی در رابط به افغانستان پایان یافته است. جان کربی، سخن‌گوی پنتاگون، روز جمعه گفت: هنوز روی توسعه‌ی روابط بیشتر با افغانستان کار می‌کنیم، هیچ نیروی‌ای باقی نخواهد ماند، به استثنای نیروهای مرین که برای حمایت از سفارت امریکا در کابل می‌مانند.
یکی از چالش‌های مهم و حیاتی برای امریکا پس از خروج نظامیان این کشور، مبارزه با گروههای تروریستی افراطی در یک جغرافیای دورافتاده است که هیچ مرکز نظامی در آن وجود ندارد. امریکا می‌تواند از مرکز نظامی ( Al-Udeid) که در یک ساحه‌ی دورافتاده از مرکز قطر قرار دارد و تنها مرکز امریکا در خاور میانه است، برای مبارزه با تروریزم استفاده کند؛ اما فاصله‌ی کشورهای خلیج فارس از افغانستان، به دلیل عبور از ایران، سخت تمام می‌شود. پرواز هواپیمای جنگی از قطر به هدف افغانستان نیاز به استراحتگاه کوچکی دارد و مهم این که؛ حملات نیاز به شناخت بهتر و بررسی اراضی دارد. پرواز هواپیمای Mq- 9 از قطر حدود ۹ ساعت زمان می‌برد تا هدف را در افغانستان شکار کند؛ به این معنا که نیروهای نظامی، به ظرفیت زیادی از درون نیاز دارند؛ تا حملات را در ۲۴ ساعت پوشش دهند. هم‌زمان با این، پنتاگون در تلاش است که بخشی از نظارتی خود را به شرق آسیا نیز متمرکز کند.
مقامات کنونی و پیشین به این باور اند که امریکا می‌خواهد این حملات را از جغرافیای نزدیک، پایگاه نظامی ازبیکستان ( Karshi –khanabad) که پیش از ۲۰۰۵ به عنوان مرکز حمایت‌های لوژستیکی امریکا برای افغانستان استفاده می‌شد، کار بگیرد. ازبیکستان در میان همسایه‌های رقیب امریکا –روسیه- مانند تاجیکستان رابطه‌ی نزدیکی با امریکا دارد. مقامات امریکایی می‌گویند که مسکو قدرت نظامی قابل ملاحظه‌ای در این کشور دارد که در هم‌مرزی با افغانستان قرارد دارند. هم‌چنان اداره‌ی استخبارات امریکا در نظر دارد که از مرکز نظامی در نزدیک بلوچستان پاکستان که در سال ۲۰۱۱ توسط پاکستان بسته شده، استفاده کند.
در حالی که پاکستان حمایت خود را از روند صلح افغانستان اعلام کرده است، هوسن حقانی، سفیر پیشین پاکستان در امریکا، گفت: رهبران ما می‌خواهند دوست باشند، اما فکر نکنم ما دوباره به گذشته بگردیم. هم‌چنان گمانه‌‌زنی‌ها در میان مقامات کنونی و پیشن امریکا، این است که با فن‌آورهای جدید، امریکا می‌تواند نسبت به پیش از حمله‌ی ۱۱ سپتمبر در افغانستان، بهتر عمل کند؛ اما حملات هواپیماهای بدون سرنشین، ممکن خیلی محدود باشد؛ چون گروه کافی (JSOC) که هر نظارتی را داشته باشند، وجود ندارد. هنوز روشن نیست که اداره‌ی بایدن می‌خواهد که برخی از نیروهای استخباراتی اش را در چارچوب محافظان سفارت امریکا حفظ کند، اگر چنین نکند به معنای نابودی توافق امریکا و طالبان است.
برخی‌ها به شیوه‌ی خروج نیروهای امریکایی در ۲۰۱۱ در زمان حاکمیت اوباما از عراق اشاره دارند؛ در این شیوه، نزدیک به ۲ هزار نظامی خاص امریکا در چارچوب نیروهای حفاظت از سفارت امریکا در عراق باقی ماندند؛تا نیروهای عراقی که پس از ۲۰۰۳ به حمایت امریکا ایستاده بودند را در مبارزه با تروریزم حمایت کنند.
جوزف وتل، جنرال بازنشسته‌ی امریکا، که به عنوان فرمانده‌ی قوت‌های خاص امریکا پیش از ۲۰۱۹ کار کرده است، می‌گوید: این کار در مبارزه با داعش خیلی مفید تمام شد. او گفت: در افغانستان اما تصمیم دشوار است؛ من نگرانم این ام که دوباره به گذشته بر می‌گردیم.
بایدن با این رویکرد نشان داد که خروج از افغانستان، بر کارکرد نیروهای استخباراتی امریکا که پس از ۲۰۰۳ در این کشور حضور دارند، تأثیری ندارد. بورنس با اشاره به توافق ۲۰۲۰ امریکا و طالبان -که این گروه اجازه نمی‌دهد افغانستان دوباره به مرکز ترویزم بدل شود-، در کنگره گفت: تعهد نمایندگان در گفت‌وگو این بود که اجازه نمی‌دهند که افغانستان به مرکز امنی برای القاعده تبدیل شود؛ اما هنوز برنامه‌ی بایدن برای نیروهای استخباراتی‌ای که تحت فرمان اداره‌ی سیاه در افغانستان کار کرده اند، روشن نیست.
سیمون لیدن، عضو عملیات خاص امریکا در زمان دونالد ترامپ، گفت: بیرون‌شدن از افغانستان خیلی دشوار است؛ حقیقت این است که برای حفاظت این کشور، هنوز به عملیات بنیادی نیاز است. مایک مولری، عضو اداره‌ی استخبارات امریکا که در زمان ترامپ در خاورمیانه کار کرده است، می‌گوید: «ما قوت‌های خود را کاهش دادیم، ما تلفات خود را کاهش دادیم، باید به یاد داشته باشد با قربانی کردن ۳۰۰۰ سرباز در ۲۰ سال ما چه به دست آوردیم.»
هاکنو، عضو اداره‌ی استخبارات امریکا، گفت: ما می‌توانیم از خود دفاع کنیم؛ اما وضعیت خیلی جدی است. مهم این که خروج نیروها کارکرد نیروهای استخباراتی را به خطر مواجه می‌کند. کسانی که با امریکایی‌ها کار کرده اند، نگرانی دارند که پس از خروج مورد هدف طالبان قرار بگیرند.
