نویسنده: عنایت‌الله رحمتی
آلباتروس‌ها از جمله پرندگان بزرگ و زیبای دریایی استند که معمولا در اقیانوس جنوبی و مناطق شمال اقیانوس آرام زندگی می‌کنند. رنگ بدن این پرندگان، ترکیبی از رنگ‌های سفید، سیاه و خاکستری است. گزارش‌های مختلف در باره‌ی انواع گونه‌های آلباتروس‌ها وجود دارد که احتمالا موجودیت ۱۴ تا ۲۴ گونه‌ی آن را نشان می‌دهد. این پرنده، سرعت زیادی دارد و سال‌هاست در حال پرواز است.
آلباتروس‌ها دید فوق‌العاده‌ای دارند و شکار شان را معمولا از فاصله‌های بسیار دور مورد هدف قرار می‌دهند. این پرنده قدرت اوج‌گرفتن در هوا با باد را نیز دارد و این گونه انرژی کم‌تری مصرف می‌کند. پرنده‌ی آلباتروس با شعر یکی از شاعران به نام سامویل تیلر کالریج که آن را به عنوان روح ملوان –دریانورد-هایی که غرق شده اند، یاد کرده و معروف شده است. بعضی افراد بعد از خواندن این شعر، اعتقاد دارند که شکار این پرنده تاثیرات بسیار بدی روی زندگی شکار‌چیان دارد. سالانه حدود ۱۵۰۰ عدد این پرنده توسط ماهی‌گیران غیرقانونی از بین برده می‌شود.
ادامه‌ی شکار غیرقانونی آلباتروس‌ها، این پرندگان را از جمع پرندگان در معرض خطر قرار داده است. آلباتروس‌ها از جمله وفادارترین موجودات زمین شناخته شده اند؛ این نوع پرنده، زمانی که جفت اش را انتخات می‌کند، تا آخر عمر با او می‌ماند؛ تنها یک درصد از این پرندگان در جست‌وجوی مکان‌های مطلوب برای زندگی از هم جدا می‌شوند که این میزان تقریبا مساوی با نرخ طلاق درکشوری مانند هندوستان است. شاید فکر کنیم تنها انسان‌ها احساسات عاشقانه دارند؛ اما زمانی که طبیعت را مورد مطالعه قرار بدهیم متوجه می‌شویم که عشق ابدی حقیقی در میان موجودات زنده دیگر نیز وجود دارد که حتا برای انسان‌ها الهام‌بخش است.
میان‌گین عمر آلباتروس‌ها ۵۰ تا ۶۰ سال است. پس از ۱۰ سال این پرنده به بلوغ می‌رسد و یاد می‌گیرد با پرندگان دیگر چه گونه ارتباط برقرار کند. مثل انسان‌ها، انتخاب جفت آلباتروس‌ها روندی عجیب دارد؛ در نوجوانی به دنبال الهه‌ی عشق شان می‌گردند و برای انتخاب جفت عجله ندارند. این پرندگان تلاش دارند با رقص و آوازخوانی نظر جفتی را به خود جلب کنند که در نهایت، جنس ماده از میان رقصندگان نر، یکی را برای همه‌ی زندگی انتخاب می‌کند. برای ماده‌ها، گاهی حتا حدود یک سال طول می‌کشد تا برای خود جفت انتخاب کنند که گاهی مثل ما انسان‌ها شکست می‌خورند.
آلباتروس‌های جفت‌شده به کمک یک‌دیگر برای ساختن لانه‌ای می‌روند. به زبان بشری برای زندگی جدید شان به کمک یک‌دیگر خانه‌ی جدیدی برای خود می‌سازند. این پرندگان بعد از جفت‌شدن به سفرهای طولانی می‌روند، که زمان‌های زیادی از هم دورند. گفته می‌شود با صداهای بسیار بلندی که دارند با هم احوال‌پرسی می‌کنند، شاید این احوال‌پرسی نه؛ بل غزل‌های عاشقانه‌ا‌ی باشد که برای هم‌دیگر می‌خوانند. عشق به هم‌دیگر از ویژگی‌های آلباتروس‌ها است. آن‌ها جفت شان را برای همیشه انتخاب می‌کنند که حتا اگر یکی از جفت‌ها، شکار شود یا بمیرد، آنی که تنها می‌ماند، هرگز جفت دیگری برای خود انتخاب نمی‌کند. آن‌ها عشق واقعی را نشان می‌دهد؛ اما در سال‌های اخیر طلاق بین این پرندگان وفادار افزایش یافته است، که دانش‌مندان دلیل آن را تغییرات اقلیمی می‌دانند.
پژوهشی که اخیرا در ژورنال رویال سوسایتی منتشر شده و روی نزدیک به ۱۵ هزار و ۵۰۰ زوج آلباتروس در جزیره‌ی فالکلند طی ۱۵ سال انجام داده شده، نشان می‌دهد که با بالارفتن دمای آب تا ۸ درصد، زوج‌های آلباتروس رابطه‌های شان را پایان داده اند. غذای این پرندگان را ماهیان، خرچنگ و بعضی حیوانات آبی دیگر تشکیل می‌دهد. با گرم‌شدن آب و هوا شرایط زندگی برای این پرندگان نامطلوب‌تر و خشن‌تر می‌شود و جوجه‌های کم‌تری زنده می‌ماند. این گونه، این پرندگان، ناچار به جاهای دورتر سفر کنند به دنبال غذای فراوان و اساسا با خیانت یکی از جفت‌ها زندگی مشترک شان از هم می‌پاشد؛ یعنی با غیابت طولانی یک طرف رابطه، با آلباتروس دیگری آشنا می‌شود. در مناطق سردتر غذای بیش‌تری میسر است و زندگی مطلوب‌تر برای آلباتروس‌ها.
تغییرات اقلیمی که نتیجه‌ی جهان صنعتی و مدرن عنوان می‌شود، چالش بزرگی را بر سر راه زندگی میلیون‌ها گونه‌ی حیات در جهان قرار داده است. مهاجرت‌های اجباری پرندگان، نبود غذای کافی در زیست‌گاهای شان، ازبین‌رفتن جوجه‌های شان نظر به محیط نامناسب، نمونه‌ای از چالش‌های تغییرات اقلیمی است. محققان به این باورند که اگر چاره‌ای برای پرنده‌ی آلباتروس سنجیده نشود، منقرض خواهد شد.
