کوید-۱۹؛ از توزیع آزمایشی گندم و دال در کابل تا دزدی وکیلان گذر

مجیب ارژنگ
کوید-۱۹؛ از توزیع آزمایشی گندم و دال در کابل تا دزدی وکیلان گذر

روز پانزدهم قرنطین کابل به پایان رسیده است؛ اما روزهای سخت باشندگان کابل تازه شروع می‌شود.

به اساس طرح وضع قیود و محدودیت گشت‌وگذار در کابل، از ۹ حمل، به این سو همه فعالیت‌های غیر ضروری در این شهر از کار بازمانده است.

توقف فعالیت‌های روزانه‌ی اقتصادی، باعث بیکاری هزاران کارگر در کابل شده و هزاران خانواده‌ی کابل، منبع درآمد شان را از دست داده اند؛ چیزی که مردم را از گرسنگی، بیش‌تر ترسانده است تا گرفتار شدن به ویروس کوید-۱۹٫

شیوع ویروس کوید-۱۹ در افغانستانی که ۵۴ درصد جمعیت آن زیر خط فقر زندگی می‌کند، آسیب‌پذیری شهروندان را به اندازه‌ای بالا برده است که بیش‌تر شان برای دوام زندگی، چشم‌انتظار دست‌گیری از سوی دولت استند؛ اما حنیفه گیروال، رییس بخش امداد کمیته‌ی پیش‌گیری از شیوع کرونا در کابل، پس از چاشت شنبه (۲۳ حمل)، به روزنامه‌ی صبح کابل گفت: «در رابطه به کمک‌های دولت باید روشن کنم که تنها مستحق‌ترین افراد جامعه مثل دست‌فروشان و آن‌هایی که به دلیل قیود گشت‌وگذار در کابل، کار روزمره‌ی شان را از دست داده اند، کمک صورت می‌گیرد.»

در طرح وضع قیود و محدودیت گشت‌وگذار کابل که در ۹ حمل اجرایی شد، کمیته‌ی اضطرار پیش‌گیری از شیوع کرونا در کابل، مکلف به تهیه‌ی فهرست دست‌فروشان، کارگران روزمزد و خانواده‌های نیازمند کابل شده است تا به اساس آن، این افراد شناسایی شده و برای شان کمک شود.

 کمیته‌ی اضطرار پیش‌گیری از شیوع کرونای کابل، می‌گوید که از شروع قیود گشت‌وگذار در کابل، تا هنوز ۱۰۴ هزار تُن گندم و ۱۰۲ تُن دال، به ۸۰ هزار خانواده‌ی نیازمند در ۱۵ ناحیه و ۱۰ ولسوالی کابل کمک شده است که سهم هر خانواده و یا فرد نیازمند، ۵۰ کیلوگرام گندم و ۱۲٫۷۵ کیلوگرام دال بوده است.

با این همه تا هنوز  دست‌فروشان و کارگران روزمزد برای ماندن در خانه کمکی از سوی دولت دریافت نکرده اند؛ چیزی که هنوز هم شماری از کارگران روزمزد را  برای یافتن نان به خیابان می‌کشاند؛ مردانی که تا شام چشم‌انتظار می‌مانند تا کسی از راه برسد و آن‌ها را برای یک روز به کار ببرد.

مردانی که گرسنگی نمی‌گذارد به خطر آلوده شدن به ویروس کوید-۱۹، فکر کنند؛ اما ناچار اند شام‌ها با شانه‌های خاک‌خورده‌ و دستان خالی به خانه برگردند.

خانم گیروال، می‌گوید که فهرست ۳۰ هزاری نفری از دست‌فروشان  و کارگران روزمزد کابل، در هم‌کاری با اتحادیه‌ی صنفی، تهیه شده است؛ این فهرست، روز پنج‌شنبه (۲۲ حمل)، نهایی شد که فهرست ۱۳هزار خانواده‌ی آن از سوی کمیته‌ی اضطرار پیش‌گیری از شیوع کرونا، به کمیته‌ی ولایتی کابل ارسال شده است و قرار است فهرست باقی این افراد نیز به این کمیته ارسال شود.

 خانم گیروال، می‌گوید که قرار است سه‌شنبه (۲۵ حمل)، روند توزیع گندم به این خانواده‌ها شروع شود که سهم هر خانواده ۵۰ کیلوگرام گندم است.

روند توزیع گندم در شهر کابل برای بار نخست، در جمعه ۱۵ حمل، شروع شد که در همان شروع با انتقاد‌هایی از سوی شهروندان روبه‌رو شد.

از سوی دیگر چند روز پیش مسأله‌ی توزیع هفت کیلوگرام گندم به خانواده‌های نیازمند در ناحیه‌های ۱۳ و ۷ کابل در رسانه‌های اجتماعی خبرساز شده و انتقادهای بی‌شمار شهروندان را در پی داشت.

خانم گیروال، می‌گوید که از سوی دولت به همه خانواده‌های نیازمند ۵۰ کیلو گرام گندم اختصاص داده شده است؛ اما در شماری از ناحیه‌‌های شهر، وکیل گذر و ملاامام مسجد که مسؤولیت توزیع گندم را به عهده داشتند، با اضافه کردن همه بستگان خویش، فهرست را دراز کرده و سهم یکی را میان هفت نفر تقسیم کرده اند که در نتیجه به هر فرد ۷ کیلوگرام گندم رسیده است. «تا هنوز برای همین تخلف، وکیل گذر ناحیه‌ی ۷ و ناحیه‌ی ۱۳ را مورد تعقیب عدلی قرار داده ایم.»

با این همه نگرانی مردم از دوام قرنطین کابل و کم‌بود مواد غذایی به اندازه‌ای است که توزیع ۵۰ کیلوگرام گندم، نمی‌تواند چیزی از نگرانی شهروندان از گرسنگی در روزهای آینده کم کند.

خانم گیروال ، می‌گوید که کمک‌های ما ادامه دارد؛ ما بسته‌های کمکی هم برای مستحق‌ترین افراد جامعه در نظر داریم و در صورت بحرانی‌تر شدن شرایط، ما هم‌چنان در برنامه داریم که کم از کم سه وقت در روز برای مردم نان خشک توزیع کنیم؛ همین‌گونه بسته‌های کمکی کوپون که دربرگیرنده‌‌ی آرد، برنج، روغن و دیگر مواد اولیه غذایی است نیز به باشندگان کابل توزیع خواهد شد.

 گیروال، می‌گوید، قرار است گندمی که از هند خریداری شده است پس از آرد شدن آن به شهروندان نیازمند توزیع شود.

دولت افغانستان پیش از این در شروع شیوع کوید-۱۹، ۷۵ هزار تُن گندم از دولت هند خریداری کرده است.

مسؤولان ولایت کابل، روند توزیع گندم را مرحله‌ی آزمایشی می‌دانند که با سپری کردن آن به کارشیوه‌ای برسند تا همه افراد نیازمند در جامعه به اثر آن بتوانند از کمک‌های دولت در روزهای قرنطین بهره‌مند شوند.

خانم گیروال، می‌گوید: «مکانیزم توزیع کمک‌ها به اساس فهرست تهیه شده از سوی وکیل ‌گذر در شماری از ناحیه‌های شهر متأسفانه ناکام بوده است؛ حالا ما تلاش می‌کنیم که روی یک مکانیزم دیگر کار کنیم.»

او در ادامه می‌گوید که ۵۰ کیلوگرام گندمی که به خانواده‌های نیازمند کمک می‌شود، کفاف نیازهای یک خانواده را نمی‌کند؛ این مرحله به ما کمک کرد تا بتوانیم کارشیوه‌ی توزیع کمک‌ها را شفاف‌تر کنیم؛ زیرا پس از پایان روند توزیع گندم به ۳۰ هزار کارگر روزمزد، در هفته‌ی آینده، روند توزیع بسته‌های کمکی نیز شروع خواهد شد.

ویروس کوید-۱۹، نه تنها که زندگی را برای شهروندان در درون کشور دشوار کرده است، بلکه در بیرون از افغانستان نیز زندگی را بر مردم دشوار کرده و همین‌گونه پای شمار زیادی از مهاجران افغانستانی را دوباره به کشور کشانده است.

از شروع شیوع کوید-۱۹، در ایران، تا حالا ۲۱۰ هزار مهاجر افغانستانی از این کشور به افغانستان برگشته اند؛ مهاجرانی که کوید-۱۹، را با خود به افغانستان آوردند.

از میان بازگشت‌کنندگان از ایران، از سه هفته به این سو ۲۵۰۰ خانواده‌ی آن در والسوالی‌های کابل در قرنطین به سر می‌برند.

گری وال، می‌گوید که این خانواده‌ها برای ماندن در قرنطین، از سوی ولایت کابل بسته‌های مکمل کمکی که دربرگیرنده‌ی آرد، برنج، روغن و دیگر مواد خوارکی است را دریافت کرده اند.

از آن جا که مبارزه با ویروس کوید-۱۹، نیازمند مبارزه و هم‌کاری جهانی است، کشورهای توسعه‌یافته را ناچار به هم‌کاری با کشورهایی که توانایی خوب اقتصادی ندارند کرده است. در ادامه‌ی این روند از شروع شیوع کوید-۱۹ در افغانستان، امریکا ۱۵٫۶ میلیون دالر و بانک جهانی ۱۰۰ میلیون دالر برای مبارزه با وضعیت پیش آمده از اثر شیوع ویروس کوید-۱۹، کمک کرده است؛ در حین حال چین نیز مقداری از ابزارهای پزشکی برای رسیدگی به بیماران کوید-۱۹، به این کشور کمک کرده است.

این همه در حالی است که روز گذشته ۲۳ حمل، طرح قرنطین کابل، از سوی کمیته‌ی ولایتی اضطرار مبارزه با شیوع کرونا، برای دو هفته‌ی دیگر تمدید شد.

به اساس آخرین آمار وزارت صحت، کابل پس از هرات با داشتن ۱۱۹ رقم مبتلا به ویروس کوید-۱۹ ، ۲ بهبود یافته و ۳ مرده، در جایگاه دومین شهر آلوده به این ویروس قرار می‌گیرد.