«تک‌تیرانداز حیدر»؛ سلاح مرگ‌بار ایرانی در دست طالبان

عبدالرازق اختیاربیگ
«تک‌تیرانداز حیدر»؛ سلاح مرگ‌بار ایرانی در دست طالبان

به‌تازگی جنگ‌افزار مرگ‌باری به نام «تک‌تیرانداز حیدر» به دست طالبان افتاده است که این گروه در جنگ در برابر ارتش افغانستان از آن کار می‌گیرد.
تک‌تیرانداز حیدر می‌تواند تا فاصله‌ی ۲ هزار متر هدفش را نابود کند. این تک‌تیرانداز ۱۲٫۷ میلی‌متری از نوع «کالیبر ۵۰» و نیمه‌خودکار است. این سلاح در ایران ساخته می‌شود و در ماه‌های اخیر به جنگ‌جویان طالبان داده شده تا با آن نیروهای ارتش افغانستان را بکشند.
روزنامه‌ی صبح کابل دریافته است که از حدود سه ماه به این‌سو، جنگ‌جویان طالب در شمال افغانستان و به‌ویژه ولایت شمال‌غربی «فاریاب» از تک‌تیرانداز «کالیبر ۵۰ حیدر»، در جنگ با نیروهای امنیتی افغانستان استفاده می‌کنند. گلوله‌ی‌ این جنگ‌افزار تا اندازه‌ای قوی است که توانایی نفوذ در تانک‌های زرهی را نیز دارد.
نزدیک به ده روز پیش، یکی از سربازان قطعه‌ی «۹۰۳» کوماندوی ارتش در درون تانک زرهی زخمی شد و برای تداوی به شفاخانه‌ی ولایتی در شهر میمنه انتقال یافت. او توسط همین سلاح هدف قرار گرفته بود.
برای نخستین‌بار در سال ۲۰۰۷ میلادی، گزارش‌هایی به نشر رسید که دولت ایران به طالبان جنگ‌افزار و تجهیزات نظامی، ازجمله ماین‌های ضدتانک و راکت می‌دهد. مقام‌های حکومت افغانستان در همین سال، در غرب افغانستان، تأیید کردند که آن‌ها در چندین مورد، سلاح و تجهیزاتی را به دست آورده‌اند که نشان می‌دهد ساخت کشور ایران بوده و در اختیار طالبان قرار داده شده است. افزون بر آن، مقام‌های امریکایی نیز در آن زمان، اعلام کرده بودند که مهمات و اسلحه‌ی ساخت ایران را به دست آورده‌اند که گروه طالبان از آن در جنگ با نیروهای امنیتی افغانستان استفاده کرده‌ است.
در پنجم سپتامبر ۲۰۰۷، نیروهای آیساف، کاروانی از اسلحه و تجهیزات نظامی را در غرب افغانستان به‌دست آورد که بسیار پیشرفته گفته شده بود و تأکید شده بود که آن سلاح و تجهیزات ساخت ایران است.

تانک زرهی ارتش که مورد حمله‌ی تک‌تیرانداز حیدر قرار گرفته است.

اکنون اما در ماجرای تازه‌ای از رابطه‌ی طالبان با ایران، یکی از فرماندهان محلی در ولسوالی قیصار ولایت فاریاب، به روزنامه صبح کابل می‌گوید؛ نزدیک به سه ماه است که طالبان این سلاح ایرانی را در اختیار دارند. جاوید قیصاری، از فرماند‌هان محلی در فاریاب، می‌گوید که این سلاح جدید ایرانی، می‌تواند تانک زرهی را سوراخ کند و گلوله‌ی آن قابلیت «انفجار پس از برخورد به هدف» را نیز دارد.
سال‌ها می‌شود که ایران متهم به دادن جنگ‌افزار و تجهیزات نظامی به طالبان است. بااین‌حال، در گذشته نیز در ولایت‌های غربی و جنوبی افغانستان، سلاح‌های ساخت ایران به دست نیروهای امنیتی افتاده که طالبان از آن استفاده می‌کردند.
در سال ۲۰۰۸ میلادی، کیت کلارک -گزارشگر بی‌بی‌سی- به نقل از فرماندهان طالبان در غرب افغانستان، گزارشی را نشر کرد که این گروه از سلاح‌های ساخت ایران استفاده می‌کنند. فرماندهان طالبان در آن زمان به این خبرنگار بی‌بی‌سی گفته بودند که سلاح ایران قدرت آن‌ها را دو برابر کرده است.
همین‌گونه در سال ۲۰۱۱ میلادی، آیساف نیز اعلام کرد که یک محموله‌ی بزرگ سلاح قاچاق‌شده از ایران را که می‌تواند، برد-شعاع حرکتی- راکت‌های طالبان را دو برابر کند، کشف کرده‌اند. این محموله شامل ۴۸ راکت ۱۲۲ میلی‌متری با برد ۲۰ کیلومتر بود که در پنجم ماه فبروری ۲۰۱۱ در جنوب ولایت نیمروز، در مرز با ایران به دست نیروهای خارجی افتاده بود.
کمک‌های تسلیحاتی ایران به طالبان، تنها به حوزه‌ی غرب افغانستان باقی نمانده است؛ شواهدی نشان می‌دهد که اکنون، طالبان در نقاط مختلف افغانستان از سلاح و تجهیزات ساخت ایران استفاده می‌کنند.
در ماه فبروری سال ۲۰۱۶ میلادی، محمدطاهر زهیر، والی پیشین بامیان، اعلام کرد که از یک انبار طالبان که از سوی نیروهای امنیتی کشف و ضبط شد، ماین ساخت ایران کشف شده است. آقای زهیر گفته بود که کارشناسان نظامی و امنیتی تأیید کرده‌اند که این ماین‌ها ساخت کشور ایران است.

بمب‌های ساخته‌شده‌ی ایران که در ولایت‌های نیمروز و بامیان کشف و ضبط شده است.

حالا منابعی در شمال افغانستان به روزنامه صبح کابل می‌گویند، گلوله‌های این سلاح تازه که در اختیار طالبان قرار داده شده، اندازه‌ی گلوله‌های سلاح خودکار و مرگ‌بار دَشَکه-تیربار- است که قابلیت نفوذ در وسایط زرهی را دارد.
دو منبع ارشد محلی در ولایت فاریاب نیز، به روزنامه صبح کابل می‌گویند که این سلاح، ساخت کارخانه‌ی حیدر در ایران است. این منابع می‌گویند که هنوز به این اطلاعات دست نیافته‌اند که طالبان چند عدد از این سلاح دارند، تنها همین‌قدر می‌دانند که افراد طالبان در ولسوالی قیصار که مرکز این گروه است، از سه ماه به این‌طرف از این سلاح در جنگ در برابر نیروهای امنیتی افغانستان استفاده می‌کنند.
باید گفت که در دسامبر سال ۲۰۱۸ میلادی، انباری از مهمات ساخت ایران در ولایت غزنی نیز، کشف شد که در آن زمان واکنش‌های زیادی را به همراه داشت. غلام داوود تره‌خیل، فرمانده پولیس آن زمان غزنی، به رسانه‌ها گفت که سلاح‌های کشف‌شده از یک انبار اسلحه‌ی طالبان در ولایت غزنی، مربوط به ایران و ساخت این کشور است که در اختیار طالبان قرار داده شده است.
چند روز پیش‌تر از کشف سلاح ساخت ایران در ولایت غزنی، «برایان هوک»، نماینده‌ی ویژه‌ی امریکا در امور ایران در دوره‌ی حکومت دونالد ترامپ در اول فبروری ۲۰۱۸ میلادی، مجموعه‌ای از سلاح سبک‌وسنگین ایرانی را به خبرنگاران در امریکا نشان داد که به گفته‌ی او، توسط سپاه قدس ایران به طالبان در افغانستان و حوثی‌ها در یمن داده شده است.
آقای برایان هوک در آن زمان، افشا کرده بود که ایران سلاح‌های ضدتانک را در اختیار طالبان در افغانستان قرار داده است. این شواهد یک سال پس‌ازآن از نزد طالبان به دست آمد که ایران در سال ۲۰۱۷ میلادی از چندین نوع سلاح پیشرفته و مرگ‌بار این کشور رونمایی کرد. در میان آن سلاح‌ها، تک‌تیرانداز حیدر نیز شامل بود که اکنون طالبان آن را در اختیار دارند.
تصاویری نیز در رسانه‌ها نشر شده است که نشان می‌دهد، ایران این سلاح جدیدش را در اختیار گروه‌های شبه‌نظامی وفادار به سپاه قدس در سوریه و عراق نیز قرار داده است.
امریکا که از متحدان و حامیان اصلی دولت افغانستان است، همواره ایران را متهم به حمایت از طالبان کرده است.
مایک پمپئو، وزیر خارجه‌ی حکومت دونالد ترامپ، سال گذشته در سفری به جمهوری چک، گفت: «ما می‌دانیم که درگذشته روسیه طالبان را تجهیز می‌کرد، ما می‌دانیم که ایران تا امروز هم به تسلیح گروه طالبان ادامه می‌دهد. ما این واقعیت‌ها را می‌دانیم.»
این‌همه در حالی است که دو هفته پیش نیروهای سرحدی در ولایت فراه در غرب افغانستان، یک موتر تیلر پر از مواد انفجاری را که از ایران به افغانستان آورده شده بود، کشف و ضبط کردند. مقام‌های امنیتی در ولایت فراه در ۲۰ جنوری به روزنامه‌ی صبح کابل گفته بودند که این موتر از ایران وارد ولایت فراه شده بود و مواد انفجاری در داخل بوری‌های آرد جاسازی شده بود.
مقام‌های ارشد حکومت افغانستان نیز، بارها اعلام کرده‌اند که ایران طالبان را حمایت تسلیحاتی می‌کند. معصوم استانکزی، رییس پیشین امنیت ملی، بارها در زمان ریاست‌اش در امنیت ملی، گفته بود که ایران و روسیه به بهانه‌ی مبارزه با داعش، به طالبان سلاح می‌دهند.

سلاح پیشرفته‌ی که نزد طالبان است. تا هنوز مشخص شده که این سلاح ساخت کدام کشور است.

پیش از آن، رییس ستاد ارتش افغانستان نیز، گفته بود که حکومت افغانستان شواهدی در دست دارد که نشان می‌دهد ایران سلاح و تجهیزات نظامی را در اختیار گروه طالبان در غرب افغانستان قرار می‌دهد.
گفتنی است که پیش از این نیز طالبان با این‌گونه سلاح‌ها مجهز شده بودند که هنوز مشخص نیست ، ایرانی است یا ساخت کدام کشور دیگر؟
هرچند تلاش کردیم تا دیدگاه وزارت دفاع افغانستان را در مورد موجودیت این سلاح داشته باشیم؛ اما مسئولان وزارت از ابراز نظر در این مورد خودداری کردند و گفتند که بخش‌های کشفی آن‌ها تلاش می‌کنند تا اطلاعات جمع‌آوری کنند.
با این‌همه، سفارت ایران در کابل، دادن سلاح به گروه طالبان را رد می‌کند.
علی قدیمی، مسئول بخش رسانه‌ای سفارت ایران در کابل، به روزنامه‌ی صبح کابل می‌گوید: «سفارت ایران در کابل، پس از انجام بررسی‌های اولیه پیرامون ادعای اخیر برخی رسانه‌ها در مورد پیدا شدن انواعی از سلاح‌های ایرانی در ولایت فاریاب نزد گروه طالبان، این اتهامات بی‌پایه و بی‌اساس را قویاً تکذیب می‌کند.»
آقای قدیمی افزود که برای سفارت ایران، چیزی که قابل ارزیابی است، مستنداتی است که باید از سوی مقام‌های امنیتی افغانستان ارایه شود؛ اما تا هنوز در این مورد، سندی به آن‌ها تحویل داده نشده است.