انسان در پیوندی ناگسستنی با طبیعت قرار دارد؛ این رابطه سبب شده است که آدمها با یک گلدان و چند مشت خاک، بخشی از طبیعت را در ساختمانهای مدرن جابهجا کنند.
در میان همه پدیدههای طبیعی، گُلها از شمار پرکاربردترین و زیباترینها است؛ گل، اساسیترین تأثیر در انتقال پیام احساسی، همدردی و علاقه را دارد. به همین دلیل، در مناسبتهای گوناگون، شادی و غم، به کار گرفته میشود. گل به عنوان منبع انرژی مثبت، خیلی سریع میتواند احساسهای منفی را دور کرده و آرامش و شادابی را انتقال دهد.
به اساس پژوهشهای روانشناسان، حالت روانی انسان با تماشا کردن گُلها تغییر یافته و با هر بار نگاه کردن به گلها، اتصال عصبی مثبتی در مغز ایجاد میشود. با آن که همه انسانها از دیدن منظرههای طبیعی و به ویژه گل، حس آرامش میکنند؛ اما هستند شماری از افراد که با این پدیدهی طبیعی زیبا، پیوند عمیقتری دارند. این افراد، فروشندگان گل و نگهدارندگان گل اند.
مایل آغا، یکی از این افراد است. او، ۲۲ سال میشود با گُلها سر و کار دارد و به گفتهی خودش از زمانی که زبان گلها را فهمیده است، کمتر دچار پرخاشگری یا ناراحتی شده است. «از وقتی که زبان گلها را بلد شدم، هیچ وقت عصبی و بدخُلق نبودهام. گرچند در فضای به شدت جنگی بزرگ شدم، ولی هرگز روحیهی جنگ و خشونت نداشتم.»
مایل آغا میگوید که اگر انسانها میتوانستند با گلها ارتباط برقرار کنند، محال بود دست به جنگ و خشونت ببرند. او، گل را، پیامآور دوستی و آرامش میداند و باور دارد که زندگی با گل، میتواند احساس منفی و خستگی را از انسان دور کند. او نه تنها گل را سبب آرامش و شادابی میداند، بلکه میگوید، از زندگی با گلها انرژی میگیرد و حس توانایی بیشتری به او دست میدهد.
مایل آغا چهل و یک سال سن دارد، ولی شبیه آدمهای ۲۵ تا ۳۰ ساله است. وقتی این موضوع را برایش میگویم، متعجب نمیشود و میگوید: «همه این نظر را در مورد من دارند. تنها دلیلش زندگی با موجوداتیست که با دیدن شان انرژی میگیرم و حس شادابی میکنم.»
به اساس پژوهشهای پزشکی، دیدن گل سبب افراز هورمون اندروفین در انسان میشود. هورمونی که تولید آن در مغز میتواند باعث آرامکردن درد و ایجاد احساس شادی و خوشحالی شود.
مایل آغا در رابطه به فروش گُلها و درآمد که از این شغل به دست میآورد؛ با لبخند رضایتبخشی میگوید که هرچند در چند سال اخیر که زندگی بیشتر ماشینی و آپارتمانی شده است، فروش آنقدرها خوب نیست؛ ولی با آنهم، همین که مناسبتی میشود، مردم دسته دسته به خرید گلها میآیند و به هم گل یا گلدان هدیه میدهند.»
به راستی چه چیزی زیباتر از گُل برای هدیه دادن است؟ او، از انواع گلهایی نام میبرد که در درون کشور کِشت میشود: کشمیری، فلاکس، مریم، مرجان، جریبند، گوشواره، و چندین نوع دیگر. به گفتهی وی، این گلها بر علاوهی زیبایی، قیمت مناسب و فروش بسیاری دارد؛ اما گلهای مناسبتی که بیشتر از بیرون کشور وارد میشود، بهای نسبتاً زیادی داشته و طرفداران آن قشر ویژهای از جامعه است که توانایی خرید آن را دارند.
تنوع گستردهای از گلها در دنیا وجود دارد که از نظر بُو، رنگ و نمود بیرونی خود با هم متفاوت استند. طراحان و دکوراتورها، با بهرهگیری از همین تنوع و تفاوت، برای آذین دادن خانهها و هر آنچه نیاز به زیبا شدن دارد،کار میگیرند.
نظر به گفتههای روانشناسان، گل موجب تلطیف روان و کاهش افسردگی میشود. بر این اساس،کسانی که گل را در خانهها و دفترهای شان نگهداری میکنند، و بیشتر در معرض دید شان قرار دارد، افرادی صمیمی و با روحیهی مثبت استند.
شبنم حضرتی، روانشناس و عضو بورد مؤسسهی همکاری افغانستان-کانادا، در مورد تاثیر روانی گلها میگوید: «حالت روانی تمام موجودات زنده با همدیگر در ارتباط است و روی هم تأثیر میگذارند. اگر پیوند گلها با آدمها را در نظر بگیریم، هر دو بالای یکدیگر تأثیر مستقیم دارند. گُل با ناز و نوازش آدم بهتر رشد و نمو میکند؛ اما آدم با مشاهده و در کنار گُلها انرژی میگیرد.»
وی برای تأیید حرفهایش، میگوید چشماندازی را تصور کنید که تا چشم کار میکند، پوشیده است از گل. آیا میتوانید لذت و آرامشی که از آن به دست میآورید را با چیزی مقیاسه کنید؟ بانو حضرتی، این لذت و شادی را برآمده از قدرت گلها و ارتباط تنگاتنگ آن با انسانها میداند.
او همچنان گل را تسکینبخش حالتهای روانی و جسمی انسان دانسته، میگوید: «گل تسکینبخش حالت روانی افراد است. به همین دلیل در بسیاری از کشورها هنگام عیادت مریض و یا برای تسلیت گفتن به خانوادهی شخصی که وفات کرده، گل هدیه میدهند، تا از فشار غم و اندوه شان کاسته شود.»
پژوهشها ثابت کرده است شماری از گلها توانایی جذب انرژیهای منفی را دارد؛ مانند کاکتوس که در درازای سالهای اخیر به یکی از نشانههای روشنفکری یا فرهنگی بودن در جامعهی افغانستان به ویژه کابل بدل شده است. البته این برچسب، نوعی طنز به دنبال دارد؛ اما جالب است بدانیم یکی از دلیلهای نگهداری کاکتوس توسط قشر ویژهای از جامعه که نسبت به خیلی چیزها بدبین استند، رفع انرژی منفی و بدبینی است. بر اساس پژوهشها، ثابت شده است که نگهداری کاکتوس در خانه، سبب جذب امواج مقناطیسی شده و اجازه نمیدهد این امواج به انسان منتقل شود.
همچنان پژوهشهای پزشکی نشان داده است که موجودیت گیاهان طبیعی در خانه به ویژه گلها، سبب افزایش رطوبت طبیعی میشود؛ رطوبتی که میتواند برای درمان درد گلو، سرماخوردگی، سرفهی خشک، خشکی و خارش پوست سودمند باشد.
واژهی «گُل» یادآور زیبایی است و با توجه به معیارهای نسبی زیبایی، به نظر میرسد که گل زشت اصلا وجود ندارد.