افزایش قیمت گل‌تازه در آستانه‌ی والنتاین

زهرا سیاس
افزایش قیمت گل‌تازه در آستانه‌ی والنتاین

هر کسی برای تجلیل از مناسبت‌ها دوست دارد گل دریافت کند؛ گل نمادی از لطافت، عشق، احساس و صمیمیت است و کسی هم نمی‌تواند از پذیرفتن آن اجتناب کند. نگاه ‌انسان‌ها به گل، صرفا نمی‌تواند نگاه ابزاری باشد؛ اما پشت هدیه دادن و گرفتن گل، پای روح و احساس انسان‌ها در میان است.
با ورق خوردن تقویم به روزهای مناسبتی برمی‌خوریم و دوست داریم برای عزیزان خود برای نشان دادن این ‌که چقدر برای ما ارزش‌مند استند، هدیه بدهیم؛ گاهی برای دوست یا معشوق.
هر قدر جهان به سمت مدرنیته جلو می‌رود به همان اندازه، میزان توقع آدم‌ها نیز بیشتر می‌شود و حتا در روابط عاطفی به هر اندازه‌ای که از مناسبت‌ها با تجمل بیشتری تجلیل کنی؛ یعنی به همان میزان علاقه‌ات را برای طرف مقابلت نشان می‌دهی؛ اما در انبوهی از روابط سطحی و عشقی که دیگر به یک اتفاق عادی تبدیل شده، شاید بسیاری‌ها پول یک‌بار کافه رفتن را هم ندارند؛ اما با تمام وجود شان وارد یک رابطه عاطفی می‌شوند و یک شاخه گلی که با صداقت داده می‌شود، برای خوش‌حال کردن معشوق شان کافی است.
هیجانی که در روابط عاشقانه وجود دارد، بسیاری‌ را وادار کرده تا از چند روز قبل برای معشوق شان، هدیه بگیرند.
مهدی را در یکی از دکان‌ها در پل سرخ می‌یابم. یک حلقه در انگشت دست چپش است. اشتیاق هدیه گرفتن برای نامزدش از برق چشم‌هایش مشخص است. به عروسک‌هایی که در قفسه‌های دکان است، نگاه می‌کند. مردم به این باور اند که دادن عروسک در روز عاشقان، نماد علاقه است. این عروسک‌ها بیشتر به رنگ سرخ اند که از منظر روان‌شناختیِ رنگ‌ها، رنگ سرخ برای نشان دادن عشق و علاقه است. «آمده‌ام تا به مناسبت والنتاین برای نامزدم یکی از ای عروسک‌ها ره بخرم و دَ روز والنتاین با یک شاخه گل تازه برایش هدیه بتم.» نامزد مهدی در ولایت بامیان کار می‌کند و در روز عاشقان قرار است به کابل بیاید و این روز را با سپری کردن در کنار هم به یک خاطره‌ی به یادماندنی تبدیل کنند. مهدی به این باور است که «نباید در برابر این روز جبهه بگیریم؛ با تجلیل کردن از آن با معشوق، نامزد یا همسر مان لحظاتی را خوش‌حال باشیم.»


افغانستان و پاکستان تنها کشورهایی استند که تا هنوز از گل‌های مصنوعی استفاده می‌کنند؛ اما با رونق یافتن پرورش گل‌های تازه، استفاده از گل‌های مصنوعی به حاشیه رفته است.
اکبر رستمی، سخن‌گوی وزارت زراعت می‌گوید: «در افغانستان بییشتر از ده‌ها گل‌خانه در کابل و دیگر ولایت‌ها وجود دارد و در تلاش استیم جریان پرورش گل‌ها را در کابل و دیگر ولایت‌ها افزایش بدهیم تا از لحاظ تولید گل خود‌کفا باشیم.»
به اساس آمار اداره‌ی احصائیه‌ و معلومات افغانستان، در سال ۲۰۱۶، کشور ۵٫۹ تن گل تازه نیاز داشته که از این میان ۱٫۴۴ تن آن را وارد و باقی آن را از تولید داخلی افغانستان تهیه کرده است.
داوود، یکی از گل‌سازان در شهر کابل است. او، می‌گوید: «وقتی کسی برای خرید گل به دکان میایه، بیشتر به گل تازه علاقه نشان میته؛ اما از گل‌های مصنوعی به دلیل داشتن دوام بیشتر، استفاده می‌کنن.»
دادن گل در کنار این که از چه نوع باشد؛ مرسل، مریم یا هم بنفش، هرکدام از شاخ‌های گل تعبیر خود را دارد. گل‌ها معمولا باید به صورت تاق هدیه شود. تک شاخ مفهوم ویژه‌ی خود را دارد سه شاخ از خود را و همین طور به بالا که تاق هدیه داده شود.
در لحظاتی که در دکان داوود بودم، پسر جوانی وارد دکان شد. عجله و اشتیاق هم‌زمان در وجود او مشخص بود. از داوود درخواست یک شاخه گل تازه‌ی مرسل را کرد. گل را با هیجان و اشتیاق گرفت و گفت «چند روز می‌شد که دوست دخترم ازم ناراحت بود. ای شاخه گل ره به خاطر آشتی کدن برش می‌برم.» او فکر می‌کند با دادن گل برای معشوق، می‌شود که احساسات و عواطف صادقانه را منتقل کرد. او امروز با معشوقه‌اش آشتی می‌کند و قرار است که در روز عاشقان کنار هم باشند.


از تأثیر روان‌شناختی گل‌ها نمی‌توان چشم‌پوشی کرد؛ یکی از ابتدایی‌ترین تأثیرات هدیه دادن و هدیه گرفتن گل، ایجاد صمیمیت میان دو طرف است. افراد با هدیه دادن گل به یک‌دیگر، نشان می‌دهند که برای هم‌دیگر ارزش قائل ‌اند. تحقیقات نشان داده‌ اند که نگاه کردن به گل و بوییدن عطر دل‌انگیز گل‌ها، احساس‌ شادی، آرامش و تازگی را در فرد به وجود می‌آورد و ناراحتی و اندوه را دور می‌کند.
در حاشیه‌ی انبوهی از آدم‌هایی که روز عاشقان را تجلیل می‌کنند، کسانی نیز هستند که از رابطه‌ی عاطفی شان بیرون شده اند؛ کسانی‌ که در رابطه‌ی شان شکست عاطفی داشته اند و حسرت تجلیل از این روز را به دل دارند؛ شکستی که با آن آرزوهای زیادی می‌شکند.
دختر تنهایی به عروسک‌های پشت ویترین خیره مانده است. از او می‌پرسم که در روز عاشقان (والنتاین)، چه برنامه‌ای دارد: «برنامه‌ای ندارم؛ چون کسی را ندارم که در این روز زیبا با او خاطره بسازم. از رابطه‌ی مه با او نزدیک به دوسال می‌گذرد. در این مدت او در ایران بود نتوانستم این روز را با او باشم؛ اما حال که این‌جا است نزدیک به چهار ماه می‌شود از هم جدا استیم.»
شکست حسرت آن را می‌توان در چهره‌ی فرشته (نام مستعار) دید که چقدر دوست دارد در این روز با او باشد و فقط با دادن گلی که نمادی از توجه و دوست داشتن است، او را شاد کند و فرشته نیز از سهم خود برای ابراز علاقه‌اش به او هدیه بگیرد.


با این همه در آستانه‌ی رسیدن روزهای مناسبتی، قیمت گل‌ها دو برابر افزایش می‌یابد. یک شاخه گل که در روزهای عادی ۱۰ افغانی باشد، در روز ها مناسبتی به ویژه در روز عاشقان به ۷۰ افغانی می‌رسد؛ بیشتر کسانی که گل می‌خرند، خواهان توجه دولت در مورد قیمت‌ها است.
تجلیل از روز عاشقان و دادن گل در افغانستان، میان شماری از مردم شهری و افراد تحصیل‌کرده مروج است؛ بسیاری از مردم با آن که روابط عاطفی دارند؛ اما در مورد والنتاین چیزی نمی‌دانند و هم‌چنان در مورد اهمیت دادن گل برای ابراز علاقه.
از روز عاشقان در بیشتر کشورهای جهان با شکوه خاصی تجلیل می‌شود؛ اما در افغانستان با جبهه‌گیری‌هایی به دلیل سنت‌های حاکم و فقر فرهنگی در جامعه مواجه است.
برخی از مردم تجلیل از این روز را نامشروع دانسته و رسم کفار می‌خوانند؛ اما تجلیل‌کنندگان این روز از همیشگی صدای جنگ یاد کرده و می‌گویند: «چیزی که در افغانسستان همیشه وجود داشته، صدای گند انفجار است این روز، بهانه‌ی خوبی برای نشان دادن تجمل عشق و نثار آن است پس چرا باید نادیده گرفته شود؟»
انسان‌ها همیشه به دنبال یافتن بهانه برای شاد زیستن و قدر دانی از یک‌دیگر اند؛ این روز نیز یکی از همان بهانه‌ها برای شاد زیستن است؛ شادی و عشقی که تا حال نثار هم نکرده ایم.