مراقبت از کودکان در برابر آزار جنسی

زهرا سیاس
مراقبت از کودکان در برابر آزار جنسی

در روزهای اخیر با شنیدن خبر تجاوز بر دختر ده‌ساله‌ای در مدرسه‌ی دینی در بادغیس و با بالا رفتن آمار تجاوز جنسی بر کودکان، شاهد این استیم که هر روز نسبت به گذشته جامعه‌ی مان بستر مناسبی برای رشد کودکان نیست و ممکن است در هر گوشه‌ای از این جغرافیا کودکی مورد تجاوز یا آزار جنسی قرار بگیرد که نگران‌کننده است. باید خانواده‌ها در این مورد، هشدارهای لازم را متوجه شوند. مراقبت از کودک در برابر آزارجنسی یکی از موضوعاتی است که والدین خانواده باید هم در باره‌ی آن آموزش دهند و هم از آن جلوگیری کنند.
رها کردن کودک و دغدغه‌های او، مخصوصا پس از سن مکتب، بسیار آسیب‌زا است. باید فضا به گونه‌ای باشد که کودک اجازه‌ی صحبت کردن در مورد همه چیز را داشته باشد. حضور فعالانه‌ی شما در زندگی کودک باعث می‌شود که او با شما احساس راحتی بیشتری داشته باشد و اگر چیزی باعث ترس و نگرانی او شده باشد، با شما مطرح کند.
مراقبت از کودک در برابر آزارجنسی او را محدود نمی‌کند و همچنین در باره‌ی رسانه‌ها با فرزند تان صحبت کنید. اخبار و اطلاعاتی که در باره‌ی خشونت‌های جنسی و پرخاش‌گری می‌شنود را از دسترس او تا حد امکان خارج نکنید و در مورد آن‌ها از او سؤال بپرسید؛ مثلا این که تا به حال در این مورد شنیده است؟ از باز شدن چشم و گوش کودکان تان نترسید، بلکه باید تا حدودی از خطرات آگاه باشند و بتوانند از خود مراقبت کنند.
نباید کودک را بترسانید و او را محافظه‌کار بار بیاورید؛ بلکه باید به او آموزش دهید که چگونه بتواند افراد سالم و ناسالم را از هم تشخیص دهد. باید اجازه دهید کودک وارد جهان شود و با افراد مختلف تعامل کند؛ اما با آگاهی‌هایی که کسب کرده است، با آموزش مسائل جنسی می‌توانید آن‌ها را از قربانی شدن نجات دهید.
والدین باید در هر مرحله‌ی رشدشناختی کودک، به اندازه‌ی فهم او در باره‌ی بدن انسان با او صحبت کنند. شاید از این که اطلاعات جنسی به کودک تان بدهید، بترسید که مبادا با این کار کنج‌کاوی جنسی او را بیشتر کنید.

مواردی که به فرزند تان کمک می‌کند تا از آسیب جنسی در امان باشد
• در اسرع وقت در باره‌ی اعضای بدن با آن‌ها صحبت کنید. کودک باید نام و کارآیی اعضای بدن خود را بداند تا دیگران از ناآگاهی آن‌ها استفاده نکنند.
• به آن‌ها آموزش دهید که برخی از اعضای بدن شان خصوصی است. به فرزند تان بگویید که بخش‌های خصوصی آن‌ها خصوصی است و هیچ کس جز مادر و پدر شان نباید آن‌ها را لخت ببیند و آن‌ها نیز نباید اعضای خصوصی دیگران را ببینند.
• مرزهای بدن فرزند تان را به آن‌ها آموزش دهید. به فرزند تان بگویید هیچ کس نباید بدن و اعضای خصوصی او را لمس کند و آن‌ها نیز اجازه ندارند خصوصی‌های دیگران را لمس کنند.
• بگویید هیچ کس نباید از قسمت خصوصی‌اش عکس بگیرد. سوء استفاده از عکس‌های برهنه‌ی کودکان توسط بیماران جنسی، شایع است و این مسئله راه را برای اخاذی، باج‌گیری و سوءاستفاده‌های بعدی فراهم می‌کند.
• به آن‌ها بیاموزید که چگونه نه بگویند و از موقعیت ناراحت‌کننده خارج شوند. بعضی از کودکان از این که به کسی نه بگویند، ناراحت می‌شوند، مخصوصا به پیرمردان یا بزرگ‌سالان.
• فرزند تان را مطمئن کنید که می‌تواند در مورد بدنش با شما صحبت کنند. بچه‌ها ممکن است به شما حقیقت را نگویند؛ زیرا این چیزی است که متجاوز از آن‌ها خواسته و آن‌ها را تهدید کرده است. به آن‌ها بفهمانید که در مورد هر اتفاقی با شما صحبت کنند و مطمئن باشند که کنار شما جای شان امن است و از طرف شما نیز هیچ برخورد پرخاش‌گرانه‌ای نخواهند دید.
• به کودکان تان بگویید که لمس شدن بدن شان ممکن است حس خوبی بدهد. به فرزندان تان بیاموزید که ممکن است گاهی لمس شدن بدن آن‌ها لذت‌بخش باشد؛ اما هرگز نباید نسبت به آن تسلیم شده و حس خوبی داشته باشند.
• مراقبت از کودک در برابر آزارجنسی؛ حتا کودکان دیگر، دوستان خانوادگی و نزدیک‌ترین اقوام از این قاعده مستثنا نیستند. بلکه بیشترین خطر معمولا از طرف نزدیکان وجود دارد.