درمان وسواس فکری– عملی امکان‌پذیر است؟ در پاسخ باید گفت که بلی، امروزه بسیاری از راهکارها و روش‌های درمانی برای خودیاری و درمان وسواس وجود دارد که افراد با استفاده از این روش‌های درمانی، می‌توانند اختلال وسواس فکری- عملی خود را درمان کنند. وسواس فکری-عملی (OCD) در صورت عدم درمان به موقع می‌تواند پیامد‌ها و مشکلاتی را در زندگی فرد ایجاد کند که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به انزوا و گوشه‌گیری اشاره کرد.
خودیاری در درمان وسواس
روش‌ها و راهکارهایی وجود دارند تا فرد مبتلا به وسواس بتواند وسواس خود را کنترل کند. در ادامه توضیحات بیشتری در باره‌ی آن‌ها ارائه شده است. استفاده از روش‌های خودیاری در کنار روش‌های درمانی روان‌شناختی، بیشترین میزان تاثیرگذاری را خواهند داشت.
- مقابله با وسواس با روش‌های خودیاری
استرس و اضطراب یکی از دلایل ابتلا به وسواس، در زندگی است. بنا بر این، باید سبک زندگی خود را طوری تغییر دهید که به کنترل استرس و نگرانی شما کمک کند. برای این منظور، روش‌های زیر برای درمان وسواس مفید خواهد بود. لازم به ذکر است که استفاده از این روش‌ها، تا اندازه‌ی زیادی به شما برای بهبود وسواس و استرس کمک می‌کند؛ ولی این روش‌ها به تنهایی نتیجه‌بخش نخواهد بود.
روش اول:
فعالیت‌های منظم بدنی داشته و ورزش کنید. بهتر است تمرین‌ها را در چند نوبت در طول روز مثلا در سه وقت ۱۰ دقیقه‌ای و با تمرکز انجام دهید.
روش دوم:
ارتباط خود را با اطرافیان حفظ کنید. تنهایی و انزوا علائم وسواس عملی- فکری را تشدید می‌کند. ارتباط با اطرافیان، دوستان و خانواده و بیان نگرانی‌ها، می‌تواند در کاهش این استرس‌ها مؤثر باشد.
روش سوم:
خواب کافی داشته باشید. میزان خواب و استراحت با اضطراب و نگرانی رابطه‌ی تنگاتنگی دارد. خواب کافی تأثیر مثبتی در درمان اختلال وسواس دارد.
روش چهارم:
مراقبت، یوگا، تنفس عمیق و آرامش، تکنیک‌های مناسبی برای کاهش فشارهای ذهنی و استرس و اضطراب است.
- یاد بگیرید در برابر الگوهای مکرر رفتاری مقاومت کنید
یکی از راههای مؤثر برای درمان اختلال وسواس، مقابله و مقاومت در برابر رفتارهای مکرر و وسواس‌گونه است. در هر یک از موارد زیر می‌توانید راههای حل خود را داشته باشید. با ترس‌های تان روبه‌رو شوید. به جای فرار کردن از ترس، خود را در شرایط اضطراب‌آور قرار داده و سعی کنید الگوی رفتاری خود را در زمان برخورد با این شرایط تغییر دهید. اگر این امکان برای شما وجود ندارد، سعی کنید مدت زمان انجام رفتارهای وسواسی را به تدریج کم کنید. هنگام مقابله با وسواس، به تدریج احساس کنترل اوضاع در شما به وجود می‌آید.
- افکار وسواس‌گونه را به چالش بکشید
اختلال وسواس فکری-عملی همانند قفلی در مغز تان، روی مسأله‌ی خاصی بسته شده و موجب ایجاد اضطراب و استرس می‌شود. از راههای زیر برای باز کردن این قفل مغزی استفاده کنید.
– افکار و رفتار وسواسی خود را ثبت و یادداشت کنید. زمانی که این تمایلات فکری و رفتاری به سراغ تان آمد، آن را یادداشت و ثبت کنید. تا زمانی که افکار و تمایلات وسواسی تان ادامه دارد، شما هم به ثبت آن ادامه دهید؛ حتا اگر تکراری باشند، آن‌ها را ثبت کنید. این کار به شما در درک رفتار تان کمک می‌کند. همچنین قدرت این احساس را در شما تضعیف می‌کند؛ زیرا شما شناخت بیشتری از رفتار وسواس‌گونه‌ی خود پیدا کرده اید.
– برای بروز تمایلات اختلال وسواس فکری- عملی زمان مشخصی اختصاص دهید. هر روز زمان مشخصی، مثلا دو یا سه وقت۱۰ دقیقه‌ای تعیین کنید و در این زمان‌ها به وسواس‌های خود اجازه‌ی بروز بدهید.
- پیش‌بینی تمایلات اختلال وسواس فکری- عملی
اگر شما بتوانید تمایلات وسواس‌گونه‌ی تان را پیش‌بینی کنید، می‌توانید راحت‌تر با آن مقابله کنید. مثلا در حین قفل کردن در ماشین، همان اول کار را با دقت زیادی انجام دهید و خیال خود تان را از بابت بسته بودن در راحت کنید. در حین انجام کارهایی که وسواس دارید، یک جمله‌ی تأییدیه مثل «من دارم می‌بینم که دروازه را قفل می‌کنم»، به شما کمک زیادی می‌کند یا در هنگام بروز تمایل به چک کردن دوباره‌ی دروازه‌ی موتر به خود بگویید که «خیالت راحت، این فقط یک فکر وسواس گونه است.»
