مرگ همسر از رایج‌ترین نوع مرگ در افغانستان است و به همین منظور مرگ همسر یکی از موضوعات و چالش‌های جدی است که در خانواده‌های افغانستان اکثر همسران با آن روبه‌رو می‌شوند. مرگ همسر در کنار دیگر چالش‌هایی که ممکن است برای نظام خانواده ایجاد کند، مهم‌ترین آن می‌تواند فشار روانی باشد که برای افراد خانواده ایجاد می‌کند. در اغلب موارد در خانواده‌های افغانستان مرگ همسر به مسأله‌ی حادی مبدل می‌شود که حتا شرایط را می‌تواند برای دیگر افراد خانواده سخت و دشوار کند. برای طی کردن این مراحل نیاز به مراقبت‌هایی می‌باشد که همسر داغ‌دیده بتواند با تغییرات پیش‌آمده کنار بیاید.
در برخی موارد از همسر تان برای این که شما را تنها گذاشته است، عصبانی می‌شوید یا از این که شما زنده مانده اید، احساس گناه می‌کنید. تمام این موارد گفته شده طبیعی است و هیچ قانون یا مدل مشخصی برای سوگواری و عزاداری وجود ندارد. افرادی که همسر شان را از دست می‌دهند، رفتارهای مختلفی از خود نشان می‌دهند.
انکار از پذیرفتن مرگ همسر:
این مرحله ممکن است از چند دقیقه تا چند روز و ماه طول بکشد. فرد به گونه‌ای برخورد می‌کند که انگار همسرش نمرده است. در واقع فرد نمی‌خواهد این واقعیت را بپذیرد و با آن مواجه شود.
خشم: فرد بعد از این که واقعیت مرگ همسرش را می‌پذیرد، احساس عصبانیت و خشم می‌کند. ممکن است از این عصبانی باشد که چرا تنها مانده و ترک شده و این اتفاق برای شخص او افتاده است.
غم و افسردگی: فرد در نهایت غم‌گین و ناراحت می‌شود و علائمی که از خود نشان می‌دهد، شبیه به افسردگی است. گریه کردن، از دست دادن اشتها، کم‌خوابی یا پرخوابی، مشکلات تمرکز، دشواری در تصمیم‌گیری از علائم این دوران می‌باشد. این مرحله می‌تواند طولانی‌تر از مراحل دیگر بشود.
پذیرش: نهایتا فرد بعد از تمام مراحل گفته شده، با واقعیت نبودن همسرش کنار می‌آید و تصمیم می‌گیرد به زندگی روزمره‌ی خود برگردد و وظایفش را انجام دهد. هنوز هم فرد درگیر احساسات دل‌تنگی، خستگی، غم و خشم می‌شود؛ ولی شدت و تناوب این موارد کم‌تر از قبل شده و کنار آمدن با آن‌ها برای فرد آسان‌تر شده است.
بسیار اهمیت دارد که در زمان عزاداری، اطرافیان به فردی که همسرش را از دست داده است، اجازه دهند تخلیه‌ی هیجانی داشته باشد. در مورد همسرش صحبت کند، گریه کرده و عزاداری کند و احساساتش را سرکوب نکنند.
مراقبت‌های بعد از مرگ همسر:
بعد از مرگ همسر، مدیریت کردن مسائل و چالش‌ها کار بسیار سختی است. اولین روزهای بعد از این اتفاق، دوستان و خانواده اطراف شما استند و به شما کمک می‌کنند؛ ولی بالاخره آن‌ها هم از کنار شما می‌روند و شما باید با واقعیت نبودن همسر تان به شکل جدی مواجه شوید. برای بهبود سلامت رعایت نکات زیر لازم و ضروری است. هنگامی که دوست دارید در مورد همسر تان صحبت کنید، اجازه دهید دوستان تان اطراف تان باشند و به حرف‌های شما گوش دهند. ممکن است کسانی مثل خانواده‌ی همسر تان باشند که آن‌ها هم سوگوار باشند.
تغییرات بعد از مرگ همسر:
بسیاری از زوج‌ها کارهای منزل را به شکل اشتراکی انجام می‌دهند و به نوعی تقسیم وظایف در زندگی‌های مشترک دیده می‌شود. ممکن است یک نفر وظیفه کسب درآمد را برعهده داشته باشد و دیگری کارهای منزل و فرزندان را انجام دهد. بعد از مرگ یکی از همسران تمامی وظایف او به فرد دیگر محول می‌شود. یاد گرفتن این که چگونه یک فرد از پس همه این کارها برآید، ممکن است سخت و زمان‌بر باشد.
تنها ماندن ممکن است نگرانی‌هایی در مورد امنیت به دنبال داشته باشد. فردی که تا به حال تنها نبوده و تنها زندگی نکرده است، حالا مجبور است تنها باشد. از طرف دیگر مواجه شدن با آینده‌ی بدون همسر، خود عامل ترس می‌باشد. ممکن است نگرانی‌هایی در مورد نگه‌داری از فرزندان داشته باشید یا در مورد کارهای خانه و درآمد نگران شوید.
مهم‌ترین تغییر، مربوط به از دست دادن شریک عاطفی است. رابطه‌ی عاطفی و صمیمیت بین زوجین دیگر از بین رفته و حال یافتن یک جایگزین کار آسانی نیست. ازدواج مجدد شاید برای برخی بعد از مدتی میسر باشد؛ اما برای آن که فرد بتواند زندگی جدیدی را با شخص دیگری آغاز کند، نیاز به زمان دارد. درمان شکست عشقی حاصل از مرگ همسر نیز نباید نادیده گرفته شود.
