منبع: استار سپرس
نویسنده: سوسنا جورج و عزیز تسل
برگردان: ابوبکر صدیق
پس از اول ماه می و افزایش خشونتها، طالبان در حومههای شهرهای بزرگ افغانستان حملات جدیای را راهاندازی کرده اند. منابع گفته اند که این گروه میخواهد پس از خروج نیروهای امریکایی و ناتو و ازدستدادن حمایت هوایی نیروهای بینالمللی، قوت نیروهای افغانستان را ارزیابی کند.
این حملات بیشتر به ولایتهایی محدود شده است که طالبان سالیان درازی به نحوهی در آن ولایتها حضور داشته اند. در ولایتهای هلمند، زابل، غزنی و لوگر طالبان بیشتر ساحات دوردست را در اختیار دارند و به عنوان جزیزهی قدرت در کنار دولت شناحته میشوند. حملات اخیر زمینهی نزدیکشدن جنگجویان این گروه را از دهکدهها به مراکز ولایتها فراهم کرده است.
متأسفانه حملات اخیر طالبان هیچ واکنشی یا حملهی حمایتی هوایی نیروهای امریکایی را به دنبال نداشته است. به اساس گفتههای یک مسؤول محلی در هلمند، طالبان به یک پایگاه نظامی امریکاییها در این ولایت حمله کردند که اکنون در دست نیروهای امنیتی-دفاعی افغانستان است.
یک عضو پارلمان، گفت که حملات طالبان در ولایت فراه در حالی حملات گسترش یافته است که هواپیمای نظارتی امریکا بر فراز این ولایت در گردش است و گروه کوچکی از نیروهای امریکایی در مرکز این ولایت حضور دارند.
فرماندهی مرکزی نیروهای امریکایی در رابطه به نبود حمایتهای هوایی و اعلامیهی لوید آستین، وزیر دفاع روز چهارشنبه، چیزی نگفت. وزیر دفاع گفته بود: خروج نیروهای امریکایی از افغانستان از اولویتهای ما است. وزارت دفاع امریکا –پنتاگون- در مورد حمایت هوایی نیروهای افغانستان چیزی نگفته است.
افزایش خشونتها پس از تأخیر خروج نیروهای امریکایی بنا به چالشهای تخنیکی، این نگرانی را ایجاد کرده است که پس از خروج نیروهای امریکایی، آیا نیروهای امنیتی افغانستان میتوانند در درازمدت دوام بیاورند.
یک دیپلمات در کابل به شرط افشانشدن نامش، میگوید؛ این روشن نیست که طالبان تا چه زمانی به حملات فشار وارد میکنند، ادامهی حملات روی انگیزهی نیروهای امنیتی-دفاعی تأثیر دارد.
مقامات افغانستان و امریکایی پیشبین بودند و در تلاشهای دپیلماتیک به دنبال آن بودند تا با خروج نیروهای امریکایی از سناریوی افزایش خشونتها جلوگیری شود.
ایالت متحدهی امریکا روی هر دو طرف -طالبان و دولت افغانستان- فشار وارد کرد تا روی آتشبس و ایجاد نظام مشترک توافق کنند؛ اما این تلاشها به نتیجهای نینجامید، گفتوگوها برای رسیدن به چنین توافق پیش از تکمیلشدن روند خروج نیروهای امریکایی، همچنان ادامه دارد.
«عزتالله»ی ۲۶ساله روز سهشنبه که خانوادهی خود را از منطقهی عینک ولایت هلمند با موتر در چند دقیقه به مرکز ولایت در خانهی یکی از بستگانش میرساند، میگوید که جنگ اکنون به دهکدهها رسیده و صدای انفجار و شلیک در این هفته خیلی از نزدیک شنیده میشد.
روز گذشته وقتی جنگ در بیرون منزل وفا جریان دارد و در هر نیم ساعت صدای برنامهریزی جنگ و انفجار بمبها را میشنیده، میگوید که در جریان این جنگها، طالبان تا یک کیلومتری لشکرگاه، مرکز ولایت هلمند رسیده بودند، نیروهای امنیتی و دفاعی تنها با توپخانه و تانکهای حمایتی از پایگاههای خود حفاظت میکردند.
چنین سناریوهایی که وفا از آن تعریف میکند، هفتههای گذشته در بیشتر ولایتهای افغانستان اتفاق افتاده است. در بیشتر ساحات جنگجویان طالب وارد شهر شده اند یا هم خود را به حومههای شهرها رسانده اند. برخی منابع گفته اند که پس از آغاز حملات طالبان، نیروهای امنیتی برخی از پاسگاهها را ترک کرده اند.
یک پزشک روند ورود طالبان به لشگرگاه را نظارت میکرده، به شرط افشانشدن نامش بنا به دلایل امنیتی، گفت: تمام طالبان در حومههای شهر لشگرگاه توقف کرده بودند و پیش از این که وارد عمل شوند، پولیسها ۱۰ پاسگاه را ترک کردند.
وزارت دفاع افغانستان در این مورد اطلاعاتی ارایه نکرد. نیروهای امنیتی-دفاعی افغانستان در دو دههی گذشته در جنگ با طالبان، از حمایت هوایی نیروهای امریکایی بهرهمند بودند و این فرصتی برای نیروهای امنیتی-دفاعی ایجاد کرده بود تا ولسوالیها را از دست طالبان پس بگیرند. ایالات متحدهی امریکا بیش از ۸۸ بیلیون دالر را صرف آموزش و تجهیز نیروهای امنیتی دفاعی افغانستان کرده است؛ اما هنوز این نیروها در برابر حملات طالبان موؤثریت آنچنانی ندارند.
نمایندهی سیاسی طالبان در دوحه، گفته است که هیچ دستور جدیدی برای جنگجویان این گروه صادر نشده است. سهیل شاهین، گفت: «هیچ تصمیمی برای افزایش خشونتها و تسخیر مراکز ولایتها صادر نشده است. حملات طالبان درست نیست و این یک توطیه سیاسی است.
شاهین گفت که طالبان تصمیم ندارند تا از طریق نظامی به قدرت دست یابند؛ زیرا مسئلهی افغانستان راهحل نظامی ندارد. او گفت که چنین تلاشهایی در گذشته تنها منجر به طولانیشدن جنگها شده است. او گفت: «در مسئلهی افغانستان ما به دنبال یک راه حل سیاسی و صلحآمیز استیم. امیدواریم هرچه زودتر از طریق گفتوگو که در حال حاضر جریان دارد، به صلح برسیم.»
به اساس گزارشهای ضدونقیض، چند روز پس از اول می، صدها تن از جنگجویان طالب از اطراف ولایت غزنی و یک پایگاه نظامی که نزدیک به ۲ هزار نیروی امنیتی و دفاعی در آن حضور دارد، پس زده شدند.
محمدعلی علیزاده، نمایندهی مردم غزنی، یکی از ولایتهای به شدت زیر تهدید، گفت: خروج نیروهای امریکایی، زمینه را برای افزایش حملات طالبان فراهم کرده است.
او گفت: این یکی از خشونتبارترین سالهایی بود که غزنی آن را تجربه کرده است. متأسفانه نیروهای امنیتی حمایت هوایی نیروهای امریکایی را با خود نداشتند.
او گفت که نبود حمایت هوایی روی [کارکرد] نیروهای امنیتی-دفاعی تأثیر دارد. به همین دلیل انگیزهی نیروها امنیتی دچار مشکل شده است و فرماندههان به دلیل نبود حمایت هوایی در میدان جنگ و هواپیمای بدون سرنشین در ولایت غزنی، سرخورده شده بودند.
او گفت؛ یک ماه پس از این که حمایت هوایی نیروهای امریکایی متوقف شد، طالبان هم حملات گستردهی خود در حومههای شهر غزنی راه انداختند.
دو مقام نیروهای امنیتی گفت که حمایت قوتهای هوایی ارتش، در مکانهایی است که زیر تهدید شدید بوده و نیاز به درخواست اضطراری شود. علیزاده گفت: در ماه آینده وضعیت خیلی حساس میشود؛ اگر نیروهای امنیتی و دفاعی بتوانند وضعیت را تا آغاز زمستان کنترل کنند، ممکن وضعیت تغییر کند.
در حالی که برخیها باور دارند؛ طالبان با راهاندازی این حملات در پی گرفتن قدرت از طریق زور نظامی استند، برخی دیگر به این باور اند که طالبان با راهاندازی این حملات، تلاش میکنند تا امتیازات بیشتر را در میز مذاکره به دست بیاورند.
ویس صمیمی، رییس شورای ولایتی زابل که از دو حملهی طالبان در قلات -مرکز این ولایت- جان به سلامت برده است، گفت: آنها تلاش میکنند تا به مردم، رسانهها و دنیا نشان دهند که قدرت دارند. او گفت که طالبان توانایی گرفتن پوستهها را در حومههای شهر دارند؛ اما او باورمند نیست که توانایی گرفتن مرکز ولایت را داشته باشند.
همایون شهیدزاده، نمایندهی مردم ولایت غربی فراه، وضعیت را خیلی وخیم تشریح کرد و گفت: «صادقانه بگویم؛ بدون حمایت هوایی، نمیدانم نیروهای محلی ما تا چند روز توانایی مبارزه دارند.» او گفت که افزایش خشونتها نیز برای ضربهزدن به انگیزهی نیروها بوده است؛ اما قربانی آن نیز نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان استند.
او گفت: «ما از هزینههای امریکا قدردانی میکنیم؛ نیروهای امریکایی ما را در جنگ در برابر یکی از وحشیترن نیروها قرار میدهند تا خود به تنهایی در برابر آن بجنگیم.»
یادداشت:شریف حسن در این گزارش همکاری کرده است.