منبع: Business Insider
نویسنده: بنجامین بریملو
برگردان: مرتضا نیکزاد
هفتهی گذشته، دو خدمه‌ی غیرنظامی نفت‌کش «مرسر استریت» توسط انفجار پهپادهای انتحاری، هنگامی که بر فراز پل در دریای عرب حرکت می‌کرد، کشته شد.
این کشتی ثبت‌شده‌ی لیبریا و متعلق به شرکتی جاپانی است؛ اما، توسط شرکت «زودیاک مری‌تایم» مستقر در لندن مدیریت می‌شود، که آن هم به نوبه‌ی خود متعلق به میلیاردر اسرائیلی «ایال اوفر» است.
این نخستین بار است که در درگیری سایه‌ای بین اسرائیل و ایران، غیرنظامیان کشته می‌شوند. مقام‌های اسرائیلی، امریکایی و بریتانیایی، تهران را مقصر می‌دانند؛ اما، مقام‌های ایرانی، دخالت خود را رد کرده اند.
روز جمعه، ارتش امریکا گفت که هواپیماهای بدون سرنشینِ استفاده‌شده در حمله، تقریبا مشابه به بقیه هواپیماهایی است که در گذشته توسط ایران استفاده می‌شده.
مرگ‌ومیر ناشی از تنش‌های جاری و عدم اطمینان سیاسی که پس از انتخابات در اسرائیل و ایران، بذر نگرانی‌هایی را کاشته است، مبنی بر این که حوادث اخیر، می‌تواند به جنگی آشکار بین دو تا از قدرت‌مندترین ارتش‌های منطقه بدل شود.
وزیر دفاع اسرائیل، روز پنج‌شنبه، گفت که اسرائیل «در نقطه‌ای قرار دارد که نیاز به اقدام نظامی علیه ایران را ایجاب می‌کند.»
کیفیت در مقابل کمیت
در آیینه‌ی رسانه‌ها، ارتش ایران مزایای متعددی نسبت به اسرائیل دارد، به ویژه از منظر تعداد سربازان ارتش.
جمعیت ۸۴میلیون‌نفری ایران، بسیار بیش‌تر از ۹ میلیون نفر جمعیت اسرائیل است و این امر به ایران امکان می‌دهد که ۵۲۵،۰۰۰ سرباز فعال داشته باشد؛ حال آن که اسرائیل، ۱۷۰،۰۰۰ سرباز فعال دارد.
ایران که متکی به جنگ نامنظم و نامتقارن در خشکه و دریا است، روی نیروهای شبه‌نظامی خود سرمایه‌گذاری هنگفتی کرده است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و ناوگان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با هم، بیش از یک میلیون سرباز دارند؛ در حالی که اسرائیل تنها چند هزار نیروی قابل مقایسه دارد.
ایران هم‌چنین دارای نیروی دریایی بزرگ‌تر، تانک و خودروهای زرهی بیش‌تر است و به مواد سوخت دست‌رسی زیادتری دارد؛ اما، اسرائیل دارای «مزیت کیفی» است. ایران با تحریم‌های بین المللی از خرید بهترین تجهیزات خارجی منع شده است. این امر مانع توسعه‌ی پایگاه صنایع دفاعی ایران شده؛ به گونه‌ی مثال: نیروهای تانک ایرانی عدمتا T-72 و کپی‌های ایرانی T-54 و T-55 است، که به طور گسترده‌ای نسبت به «مرکاوا مارک چهارم» -نیروهای دفاعی اسرائیل-، که به عنوان یکی از بهترین تانک‌های زرهی در حال خدمت شناخته می‌شود و دارای قطعه‌های الکترونیکی کاملا متجدد، از جمله سیستم حفاظت فعال «تروفی» است، سفله‌تر است.
تانک‌های طراحی‌شده‌ی داخلی ایران؛ مانند تانک‌های «سری ذوالفقار» و «ام‌بی‌تی جدید کرار»، یا بر اساس طرح‌های قدیمی استند، یا با سد محدودیت‌های صنعتی ایران روبه‌رو می‌شود.
نیروی دریایی ایران، بزرگ‌تر و در حال نوسازی است؛ اما هنوز کاستی‌هایی دارد. نیروهای دریایی اسرائیل به لطف صنعت دفاعی قوی داخلی و دست‌رسی به تأمین کنندگان امریکایی و اروپایی، دارای موشک‌ها و شناورهای پیش‌رفته از جمله زیردریایی‌هایی با سیستم پیش‌رانش مستقل از هوا است.
نیروهای هوایی اسرائیل بزرگ‌تر از ایران است و مدت‌هاست که به عنوان یکی از بهترین‌های جهان شناخته می‌شود. نیروی اصلی جنگنده‌ی این کشور –آی‌ای‌اف-، شامل ۶۶ فروند F-15، ۱۷۵ فروند F-16 و حداقل ۲۷ جنگنده‌ی مخفی F-35 است. آی‌ای‌اف، پیش‌بینی می‌کند تا سال ۲۰۲۴، بیست‌وسه فروند F-35 دیگر دریافت کند و در مجموع ۷۵ فروند از این هواپیماها را داشته باشد.
در مقایسه، ستون فقرات نیروی هوایی ایران –IRIAF-، ۶۳فروند F-4 و ۲۶ فروند F-14 است؛ همگی در حال فرسوده‌شدن اند و از فقدان قطعات یدکی رنج می‌برند. ایران تنها کشوری است که از F-14 ساخت امریکا استفاده می‌کند.
ایران تقریبا ۵۹ مدل چینی و روسی دارد؛ از جمله ۱۹ فروند MiG-29، ۲۳ فروند Su-24 از روسیه و هفده فروند F-7 از چین؛ اما جنگنده‌های داخلی نیروی هوایی ایران، روبرداشت جت‌های امریکایی از دهه‌ی ۱۹۶۰ استند.
سلاح‌های هسته‌ای
امکان دارد نیروهای متعارف اسرائیل و ایران، تنها نیروهای درگیر در اختلاف نباشند.
اعتقاد بر این است که اسرائیل حداقل ۹۰ کلاهک هسته‌ای و پلوتونیوم کافی برای صد یا دو صد سلاح دیگر دارد. اسرائیل، می‌تواند این سلاح‌ها را با هواپیما یا از موشک پرتاب کند. اسرائیل یکی از پیش‌رفته‌ترین زرادخانه‌های موشکی منطقه را در اختیار دارد.
گفته می‌شود، «جریکو-سه» -موشک بالستیک میان‌بردِ- اسرائیل، بین ۳۰۰۰ تا ۴۰۰۰ مایل ساحت را تحت پوشش قرار می‌دهد. اسرائیل هم‌چنین می‌تواند موشک‌های کروز با سلاح‌های هسته‌ای را از زیردریایی‌های صنف دلفین خود -که گمان می‌رود در نزدیکی خلیج فارس فعالیت می‌کند-، پرتاب کند.
ایران در اواخر دهه‌ی ۱۹۸۰ و اوایل دهه‌ی ۱۹۹۰ به دنبال قابلیت‌های هسته‌ای بود و در حالی که تهران می‌گوید اکنون به دنبال سلاح هسته‌ای نیست، فعالیت غنی‌سازی اخیر این کشور پرسش‌هایی را در مورد اهداف واقعی ایران به میان آورده است. مقامات اسرائیلی اغلب ایران را متهم می‌کنند که تنها چند هفته یا چند ماه با تولید سلاح هسته‌ای فاصله دارد.
توافق ۲۰۱۵ که توسط ایران و پنج کشور غربی امضا شد، فعالیت هسته‌ای ایران را در ازای رفع تحریم‌ها محدود می‌کرد. رییس‌جمهور دونالد ترامپ در سال ۲۰۱۸ به طور یک‌جانبه از توافق خارج شد و رویکردی تند در قبال ایران، از جمله تحریم‌های اضافی اتخاذ کرد.
ایران، ایالات متحده را متهم به عقب‌نشینی از توافق کرده، پس از آن شروع به نقض توافق‌نامه کرد. ایران هم‌چنین به بهبود زرادخانه‌ی موشکی خود ادامه می‌دهد؛ با داشتن دست‌کم هژده مدل موشک کروز و بالستیک با برد ۲۰۰ تا ۲۰۰۰ مایل که یا در حال عملیات استند و یا در حال توسعه. ایران پیش از این، موشک‌هایی را به مواضع عربستان سعودی و پایگاه‌های نظامی امریکا در عراق شلیک کرده.
یک جنگ منطقه‌ای
اسرائیل هم‌چنین دارای مزیت دیگری است که ایران ندارد: متحدان. امریکا و اسرائیل رابطه‌ی بسیار نزدیکی دارند و در مسائل نظامی و اطلاعاتی -به ویژه، مسائل مربوط به ایران- هم‌کاری می‌کنند.
دو کشور هر دو سال یک بار به گونه‌ی پی‌درپی دو رزمایش برگزار می‌کنند؛ جونیپر کبرا و جونیپر فالکن. جدیدترین رزمایش جونیپر فالکن هفتهی گذشته به پایان رسید.
سرلشکر استیون باشام -معاون فرمانده‌ی نیروی هوایی امریکا در اروپا و افریقا-، در این رزمایش گفت: «ایالات متحده تعهد دیرینه و ثابتی نسبت به مردم اسرائیل و حق شان برای دفاع از خود دارد.»
اسرائیل هم‌چنین ممکن است از کشورهای عربی خلیج فارس مانند عربستان سعودی و امارات، حمایت ضمنی دریافت کند که هر دو از ایران خسته شده اند.
ایران شبکه‌ی نیابتی دارد که مهم‌ترین آن‌ها حزب‌الله لبنان است که در سراسر منطقه و در سراسر جهان فعالیت می‌کند.
این نیروها توانایی اسرائیل یا شرکای آن را ندارند؛ اما هم‌چنان، می‌توانند بر درگیری تأثیر بگذارند. اسرائیل مرتبا اهداف حزب‌الله در سوریه را مورد حمله قرار می‌دهد و امریکا حمله‌هایی را علیه شبه‌نظامیان تحت حمایت ایران در عراق آغاز کرده است.
از این رو، جنگ اسرائیل و ایران، به احتمال زیاد به سایر جاها در منطقه و جهان سرایت می‌کند. پیامدهای چنین تشدیدی، ممکن است هر دو طرف را در تنگنا قرار دهد.
این به آن معنا است که جنگ سایه‌ای، احتمالا ادامه خواهد یافت و هر دو کشور با تکیه بر سرویس‌های اطلاعاتی، نیروی هوایی و نیروهای دریایی خود در صورت وجود فرصت برای انجام کاری بدون ایجاد درگیری وسیع‌تر، دارایی‌های یک‌دیگر را در دریا و خشکه مورد حمله قرار می‌دهند.
