جو بایدن، رییسجمهور ایالات متحدهی امریکا، در یکصد و ششمین سالروز کشتار ارامنه به دست امپراتوری عثمانی، آن را به گونهی رسمی «نسلکشی» خواند.
آقای بایدن روز شنبه (۴ ثور/ ۲۴ اپریل)، با صدور بیانیهای، گفت که امریکا رسما کشتار ارامنه، بازداشت رهبران و روشنفکران ارمنی در دروان امپراتوری عثمانی را «نسلکشی» میخواند و خود را متعهد به جلوگیری از چنین حادثهای میداند.
جو بایدن، نخستین رییسجمهور امریکا است که کشتار ارامنه را به گونهی رسمی «نسلکشی» خوانده است. او، در کارزارهای انتخاباتی خود وعدهی چنین اقدامی را داده بود و اخیرا بیش از صد نمایندهی کنگره در نامهای از او خواستند به این وعدهاش عمل کند.
در بیانیهای که کاخ سفید در این مورد به نشر رسانده، آمده است که قصد امریکا از به رسمیت شناختن نسلکشی ارامنه، متهم کردن ترکیهی جدید نیست؛ بلکه میخواهد مطمین شود چنین رویدادی دیگر تکرار نخواهد شد.
پیش از آن که جو بایدن این کشتار را به گونهی رسمی «نسلکشی» اعلام کند، روز جمعه (۳ ثور) با رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه گفتوگو کرده بود و رسانههای امریکایی گزارش دادند که بایدن در این گفتوگو، به اردوغان اطلاع داد که این کشتار را نسلکشی میخواند.
وزارت خارجهی ترکیه در بیانیهی گفته است: «بایدن این تصمیم را در اثر فشارهای گروههای ارمنی و ضد ترکیه گرفته است. این تصمیم میتواند زخم عمیقی را باز و اعتماد و دوستی متقابل ما را تضعیف کند.»
نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان، در تویتی از این اقدام بایدن استقبال کرده و گفته است: «امریکا بار دیگر تعهد تزلزل ناپذیر خود برای حفاظت از حقوق بشر و ارزشهای جهانی را به نمایش گذاشت.»
پیش از این، کنگرهی امریکا در دسمبر ۲۰۱۹ در جریان یک رایگیری نمادین، کشتار ارامنه را به دست امپراتوری عثمانی، «نسلکشی» خوانده بود؛ اما هیچ یک از رییسجمهورهای امریکا به خاطر این که ترکیه یکی از متحدان تاریخی واشنگتن و عضو ناتو است، این کشتار را به رسمیت نشناخت.
نزدیک به ۲۵ کشور، کشتار ارامنه را به گونهی رسمی نسلکشی خوانده اند که نخستین کشور در سال ۱۹۶۵ اروگویه بود و بعد فرانسه در سال ۲۰۰۱ و آلمان در سال ۲۰۱۶ و آخرین آن، امریکا در سال ۲۰۲۱ این کشتار را به گونهی رسمی، نسلکشی خواند.
بیش از یکونیم میلیون ارمنی در فاصله سالهای ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۶ به دست امپراتوری عثمانی، کشته شدند.
پس از آن که امپراتوری عثمانی در ترکیه سقوط کرد، با روی کار آمدن ترکیهی جدید، این کشور رقم کشتهشدگان را بین ۳۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر دانست و نسلکشی خواندن آن را شدیدا رد کرد و گفت که در جنگ داخلی دو طرف، صدها هزار نفر کشته شده اند.