شماری از فعالان مدنی ولایتهای بدخشان و پنجشیر، با اشاره به بیتوجهی دولت در زمینهی استخراج غیرقانونی معادن این دو ولایت، تأکید میکنند که معادن طلا و لاجورد ولایت بدخشان، منبع درآمد خوبی برای هراسافگنان طالب است.
محمد سیفالدین سیاس، رییس جامعهی مدنی بدخشان، روز سهشنبه (۱۰ جدی) در یک نشست خبری گفت که این ولایت، ۲۸ معدن طلا و هفت معدن لاجورد، لعل، یاقوت، زمرد و دیگر سنگهای قیمتی دارد.
او افزود که در حال حاضر، معادن طلا و لاجورد ولایت بدخشان، در کنترل هراسافگنان طالب است که تا کنون هیچ اقدامی در این راستا از سوی حکومت صورت نگرفته است.
آقای سیاس، میگوید: «سطح آگاهی مردم به خصوص افرادی که در اطراف معادن زندگی میکنند، بسیار پایین است و آنها فکر میکنند که این معادن یا مال طالب و یا هم زورمندان محلی است؛ این پیشفرضها موجب شده است تا مردم در قسمت استخراج معادن با آنها همکاری کنند.»
او، گفت: «معادن بدخشان در کل در دست سه طبقه از مردم است؛ طبقهی اول آن طالبان است که از معدنهای طلا و لاجورد این ولایت استفاده میکنند و با پول آن ماشینهای جنگی شان را راه میاندازند، طبقهی دوم آن زورمندان استند که بخشی از معدن به دست آنها میباشد و بخش دیگر آن، در دست مردم عام است.»
از سویی هم، سیداحمد عطایی، نمایندهی شبکهی نظارت از محیط زیست، میگوید که معادن، یکی از زیربناهای مستحکم اقتصادی در جهان محسوب میشود و بهرهبرداری از این معادن، برای تداوم حیات بشر در کرهی زمین، از مسائل مهم و حیاتی به شمار میرود.
آقای عطایی، میافزاید که استخراج منابع طبیعی، برای مردم اطراف معادن، نگرانیها و امیدهایی را به وجود آورده و از سویی هم، استخراج منابع طبیعی از سوی دولت و شرکتهای قراردادی، نیاز جدی و الزامی همکاری مردم محل را میطلبد.
با این حال، اللهمحمد احمدزی، نمایندهی مؤسسهی امداد و انکشاف سریع، میگوید که افغانستان از نگاه داشتن معادن، غنی است. او، میافزاید که مشکلات امنیتی، فقر و عوامل دیگر، از موانع اساسی در راه استخراج معادن در افغانستان است.
محمدرحیم امینی، نمایندهی جامعهی مدنی ولایت پنجشیر، میگوید که این ولایت، از نگاه معادن، غنی است؛ اما کارهای اساسی برای استخراج آن صورت نگرفته است.
به گفتهی او، زمرد، آهن، طلا، لاجورد و دیگر سنگهای قیمتی در این ولایت وجود دارد که از این معدنها، به گونهی درست استفاده نشده است.
بر اساس سرویهای رسمی در ۲۶ ولایت افغانستان، ۱۴۰۰ نوع معدن طبیعی وجود دارد و ارزش آن، حدود ۳ تریلیون دالر تخمین زده شده است.