از آغاز دور دوم گفتوگوها میان هیئت‌های گفت‌وگوکننده‌ی دولت و طالبان در قطر ۲۰ روز گذشته است؛ اما در این مدت، تنها یک نشست مستقیم میان دو طرف برگزار شده که آن‌هم بیشتر جنبه‌ی تشریفاتی داشته است.
روز گذشته (سه‌شنبه، ۷ دلو)، نادر نادری- عضو هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت افغانستان- در برگه‌ی تویترش نوشت: « نُه روز است که جانب مقابل (طالبان)، هنوز آماده‌ی برگزاری مجلس رسمی و بحث برای ختم جنگ نشده‌اند.»
آقای نادری، همچنان گفته که تأمین صلح و پایان کشتار مردم افغانستان از اولویت‌های دولت است و هیئت گفت‌وگوکننده دولت نیز، با خلوص نیت و برای رسیدن به این هدف در دوحه حضور دارد.
این در حالی است که هیئت طالبان به‌جای این‌که با هیئت گفت‌وگوکننده‌ی دولت در قطر در حال گفت‌وگو باشد، سفرهای منطقه‌ای خود را آغاز کرده است. محمدنعیم وردک، سخنگوی دفتر سیاسی طالبان در قطر، صبح روز سه‌شنبه (۷ دلو)، در برگه‌ی تویترش نوشت که ملا عبدالغنی برادر، معاون سیاسی این گروه به‌دعوت رسمی ایران، به تهران سفر کرده است.
وردک، گفته که قرار است هیئت طالبان در جریان این سفر، با مقام‌های ایرانی درباره‌ی روابط دو جانبه، وضعیت مهاجران افغان در ایران، وضعیت فعلی سياسى و امنيتى افغانستان و منطقه گفت‌وگو کند.
هرچند سفر هیئت طالبان در این شرایط حساس گفتوگوها، بیانگر این است که آن‌ها به روند فعلی در قطر اهمیتی نمی‌دهند و آتش‌بس را نمی‌پذیرند اما؛ ساعتی پس از سفر هیئت طالبان به ایران، وزارت خارجه‌ی افغانستان در خبرنامه‌ای، گفته است که از سفر ملا برادر به تهران آگاهی دارد و پیش از این سفر، دولت ایران خواستار دریافت دیدگاه دولت افغانستان در این باره شده بود.
وزارت خارجه گفته است که هدف از تنظیم سفر هیئت طالبان به تهران، این است که دولت ایران، طالبان را درباره‌ی موجودیت اجماع منطقه‌ای در راستای تامین آتش‌بس فوری و دست‌یابی به یک توافق جامع صلح در چهارچوب نظام جمهوری و حفظ ارزش‌های قانون اساسی افغانستان، آگاه سازد.
این وزارت، همچنان گفته است که ایران می‌خواهد اطمینان حاصل کند که افغانستان پسامنازعه، بار دیگر به پایگاه امن گروه‌های تروریستی مبدل نخواهد شد و همچون مرکز اتفاق و همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی باقی خواهد ماند.
ظاهرا دولت افغانستان با نشر این اعلامیه می‌خواهد نشان بدهد که کشورهای منطقه به‌ویژه ایران از طالبان خواهد خواست که روابط‌اش با سایر گروه‌های تروریستی را قطع کند، چیزی‌که وزارت مالیه‌ی امریکا در گزارش تازه‌ی خود آن را رد کرده و گفته است که گروه طالبان پس از امضای توافق‌نامه با این کشور، رابطهی خود را با گروه القاعده قطع نکرده و القاعده با حمایت طالبان در افغانستان در حال قوت گرفتن است.
بر اساس این گزارش، طالبان هنوز هم متحد القاعده است. «القاعده در افغانستان در حال قوت گرفتن است و این گروه روابطش را با طالبان از طریق شبکه‌ی مربیان و مشاوران که برای ارائه‌ی مشاوره، راهنمایی و حمایت مالی موظف شده‌اند، برجسته می‌سازد.»
در گزارش، تأکید شده که طالبان در این مورد که با القاعده ارتباط ندارد، دروغ گفته/ می‌گوید.
روابط نامریی طالبان با کشورهای منطقه
همزمان با آغاز گفت‌وگوهای صلح افغانستان، سفرهای رسمی طالبان به کشورهای منطقه به‌ویژه ایران و پاکستان نیز افزایش یافته است. به‌گونه‌ی نمونه، در پایان دور نخست گفتوگوها، هیئتی از طالبان به رهبری ملا عبدالغنی برادر، معاون سیاسی این گروه، به اسلام‌آباد، پایتخت پاکستان رفته است.
در آن زمان، ملابرادر با عمران خان، نخست‌وزیر و شاه‌محمود قریشی، وزیر خارجه‌ی پاکستان دیدار و گفت‌وگو کرد. در حاشیه‌ی این دیدار، ملابرادر با زخمیان این گروه در یکی از شفاخانه‌های پاکستان دیدار و پس از آن در اردوگاه‌های آموزشی طالبان در این کشور سخنرانی کرد.
در آن زمان، وزارت خارجه ی افغانستان واکنش تندی به این مسأله داشت و گفت که حضور علنی و فعالیت‌های عناصر شورشی افغان و رهبران آنان در قلمرو پاکستان، نقض حاکمیت ملی افغانستان است و سبب تدوام بحران و بی‌ثباتی در منطقه شده و تأمین صلح پایدار در افغانستان را با چالش جدی مواجه می‌کند.
در خبرنامه آن زمان این وزارت از دولت پاکستان خواسته شده بود که اجازه ندهد از خاکش به منظور ادامه‌ی جنگ و خون‌ریزی استفاده شود.
این بار اما؛ وزارت خارجه به سفر هیئت طالبان به ایران واکنش مثبت نشان داده و گفته است که هدف این سفر بیشتر برای به نتیجه‌رسیدن روند صلح است تا چیز دیگر. این در حالی است که یک روز پیش از آن، شماری از اعضای مجلس اعلام کردند که ایران به گروه‌های مسلح که ظاهرا منظور آن‌ها طالبان است، کمک می‌کند تا در افغانستان ناامنی خلق کند.
با این حال، شماری از آگاهان سیاسی به این باورند که طالبان با سفر کشورهای ایران و پاکستان بیشتر به دنبال مفعت‌طلبی و نشان‌دادن قدرت سیاسی‌شان‌اند.
لطیف آرش، استاد دانشگاه- به روزنامه صبح کابل- می‌گوید که ایران به دلیلی از طالبان دعوت کرده که هر دوی آن‌ها دشمن مشترک دارند و می‌خواهند، با یک‌جاشدن به امریکا نشان بدهند که آن‌ها را دست کم نگیرد.
آقای آرش، تاکید می‌کند که سفرهای طالبان به کشورهای منطقه از جمله ایران، بیشتر یک مانور سیاسی است- تا به جهان بفهماند که این گروه تنها ریشه عربی- پاکستانی ندارد و می تواند با بسیاری از کشورها رابطهی سیاسی داشته باشد.
هرچند برآیند سفرهای طالبان به کشورهای منطقه چندان برای به‌نتیجه‌رسیدن روند صلح افغانستان مشخص نیست اما؛ آگاهان سیاسی، تأکید می‌کنند که حال همه چیز در این روند به امریکا مرتبط است؛ زیرا اگر آنچنانی که جو بایدن- رییس‌جمهور جدید امریکا گفته که می‌خواهد مواد توافق‌نامه با طالبان را بررسی کند و در کنار آن، شماری از نیروهای استخباراتی خود را در افغانستان نگه‌دارد، این انتظار نیز بعید نیست که این توافق‌نامه لغو شود و بالاخره سبب برهم‌خوردن کامل گفت‌وگوهای صلح افغانستان شود، چیزی که تا چند هفته‌ی بعد مشخص خواهد شد.
