رحمتالله نبیل، رییس پیشین امنیت ملی، گفته که زلمی خلیلزاد، در تلاش زیرپا كردن توافقنامهی بُن و ارزشها و ساختارهای آن است.
آقای نبیل، روز دوشنبه (۲۱ میزان)، در برگهی فیسبوکش نوشت: «خلیلزاد، بارها گفت كه براى افغانستان يک فرمول سیاسی جدید لازم است. به عبارت دیگر، خليلزاد اکنون به خواستهاى پاکستان و طالبان پيوسته و در تلاش است تا توافقنامهی فرمول جديد سياسى را كه متناسب با خواست طالبان و پاکستان باشد، جایگزین سيستم فعلى (توافقنامهی بُن) بسازد.»
آقای نبیل، تصویری را نیز در برگهی فیسبوکش نشر کرده و گفته است که فکر میکند احتمالا فرمول سیاسی جدید، اين چنينى باشد.
در این تصویر که از آن، «فرمول سیاسی جدید زلمی خلیلزاد» نام برده شده، آمده است، امیرالمومنین، از طریق بیعت علما تعیین میشود و ممکن است مقر آن در کندهار باشد. همچنان، شورای علما (اکثریت مطلق حنفیمذهب و وابسته به مدرسهی حقانیهی اکوره ختک پاکستان) ایجاد میشود.
بر اساس این تصویر، اعضای پارلمان، در اصل از سوی شورای علما؛ اما در ظاهر، توسط انتخابات برگزیده میشوند. همچنان، نخستوزیر یا رییسالحکومت، بعد از انتخاب و معرفی توسط امیرالمومنین و شورای علما، از پارلمان رای اعتماد به دست میآورد.
در این تصویر آمده است، تمام اعضای کلیدی حکومت به پیشنهاد رییسالحکومت با طی مراحل کردن انتصاب و به ظاهر از طریق پارلمان، انتخاب خواهند شد. همچنان تمام قوانین و سیاستها، در دو سطح اولی ترتیب و منظور خواهد شد و شاید هم به طور نمایشی در بعضی موارد از پارلمان رای خواهد گرفت.
بر اساس این تصویر، رهبری سکتور امنیتی و دفاعی/تنفیذ قانون و سیستم عدلی، به گونهی انحصاری در دست طالبان خواهد بود و تمام افراد و اشخاص شامل این ساختار، ظاهر و باطن شان باید مطابق به تعریف طالبان، از آموزههای دینی باشد و هر نوع سرکشی از اوامر امیرالمومنین، گناه کبیره و جرم پنداشته خواهد شد.
این در حالی است که چندی پیش، زلمی خلیلزاد، نمایندهی ویژهی امریکا برای صلح افغانستان، گفته بود که برای ختم جنگ در این کشور، به یک «فرمول جدید سیاسی» نیاز است که طالبان و حکومت افغانستان، روی آن توافق کنند.
هرچند آقای خلیلزاد شرح نداد که هدف او از فرمول جدید سیاسی، چیست؛ ولی به باور آگاهان، هدف آقای خلیلزاد، نظام جدیدی است که در آن، گروههای مختلف حضور داشته باشند تا به اختلافها و جنگ جاری در افغانستان، پایان داده شود.
آقای خلیلزاد، در گفتوگو با تلویزیون یک، گفته بود که فرمول فعلی، دیگر کارآمد نیست؛ دولت افغانستان و طالبان باید به توافق سیاسیای برسند که در آن، طرفداران گسترده داشته باشد.