شهربانو سادات با «فیلم پرورشگاه» و شبنم زریاب با فیلم «کودک شترسوار» دو فیلمساز افغانستانیتباری استند که در هفتادودومین جشنوارهی فیلم کن در بخش «دو هفته کاگردانان» حضور دارند.
هفتادودومین جشنوارهی فیلم کن که در چهاردهم ماه مِی با فیلم «مردهها نمیمیرند» «جیم جارموش» فیلمساز مستقل آمریکایی-که در بخش رقابت اصلی نیز حضور دارد- افتتاح شده بود تا بیستوپنجم این ماه ادامه پیدا میکند. در مراسم اختتامیهی این جشنواره، برندگان جوایز شناسایی خواهند شد.
ریاست هیات داوران این دور از جشنوارهی فیلم کن را «اِلخاندرو گونزالیس ایناریتو» کارگردان و فیلمساز میکزیکی به عهده دارد. این جشنواره که از آن به عنوانِ یکی از معتبرترین جشنوارههای سینمایی جهان در کنار جشنوارههای فیلم ونیز و برلین نام برده میشود، هرساله از اواسط ماه مِی به مدت ده روز در شهر کن فرانسه برگزار میشود.
این جشنوارهی سینمایی که محلی برای پیشننمایش فیلمهای جدید از تمامی ژانرها و از سرتاسر دنیا است، امسال میزبان دو فیلم از کارگردانان افغانستانی نیز میباشد.
۱: پرورشگاه یا The Orphanage
فیلم پرورشگاه یا The Orphanage دومین فیلم بلند شهربانو سادات فیلمساز افغانستانی در بخش «دو هفته کارگردانان» هفتادو دومین جشنوارهی فیلم کن به نمایش درآمده است. او پیش از این نیز با فیلم «گرگ و میش» جایزهی «Art Cinéma Award یا هنر و سینما» را از همین جشنواره، ازآن خود کرده بود.
فیلم پرورشگاه که محصول مشترک افغانستان و دانمارک میباشد، داستان یک پسر ۱۵ ساله به نام قدرت با بازی قدرتالله قادری در سالهای ۱۹۸۰ میلادی در کابل را روایت میکند که با رویای بالیوودی در سر، تکتهای سینمایی را با قیمت غیرواقعیاش، غیر قانونی میفروشد تا اینکه شورویها اورا به یک مرکز دولتی تحویل میدهد.
این فیلم نیز مثل فیلم اول شهربانو سادات در تاجیکستان فیلمبرداری شده است.
۲: کودک شترسوار
شبنم زریاب فیلمساز افغانستانیتبار فرانسوی با فیلم «کودک شترسوار» دیگر فیلمساز افغانستانیتبار است که در این جشنواره حضور دارد. شبنم زریاب که در هفتسالگی از افغانستان به فرانسه مهاجر شدهاست در مصاحبهاش با سایت «مهاجرنیوز» گفته است که همیشه به افغانستان فکر میکند.
کودک شترسوار دومین فیلم کوتاه شبنم زریاب بعد از «شرنگشرنگ زنگها» است که روز هجدهم مِی در «دوهفته کارگردانان» در حاشیهی جشنوارهی کن بهنمایش درآمده است.
این فیلم، داستان پسر ربوده شدهای افغانستانی به نام رامین است که به او وعده داده شده است، در صورت برنده شدن در مسابقهی شترسواری مادرش را باز خواهد یافت.
شبنم زریاب در ادامهی گفتوگویش با سایت مهاجرنیوز گفته است، ایدهی ساختن این فیلمِ کوتاه چندسالپیش با خواندن یک خبر در ذهن او خلق شدهاست: «در برخی کشورهای خلیج فارس، از جمله امارات و قطر، مسابقات شترسواری کودکان یکی از تفریحات مخفیانهی مورد علاقه و پردرآمد برای عدهای از مردان ثروتمند محسوب می شود. مخفیانه به این دلیل که کودکان شرکتکننده در این مسابقات معمولا از کشورهای جنوب آسیا خریداری یا ربوده میشوند و سپس به کمپهای مخفیانه در صحراهای خلیج فارس انتقال مییابند. برای من غیر ممکن بود در برابر این رفتار غیر انسانی شبیه بردهداری با این کودکان، کاری نکنم. به همین خاطر بود که کودک شترسوار را ساختم.»
او فیلم اولش شرنگشرنگ زنگها را نیز در بارهی کودکان با موضوع «بچهبازی» در افغانستان، ساخته بود.
از جملهی دیگر فیلمهایی که از کارگردانان افغانستانی در جشنوارهی کن بهنمایش گذاشتهشدهاست، می توان از فیلم «خاکستر و خاک ۲۰۰۴» عتیق رحیمی فیلم ساز و نویسندهی افغانستانی مقیم فرانسه نام برد که جایزهی بخش «نگاهی بهسوی آینده» را، از این جشنواره بهدست آورد.
از امیدوارکنندهترین خبرها در این چند سال اخیر، موفقیتهای سینماگران زن افغانستان در ساخت فیلم و شرکت در جشنوارههای جهانی است که از آن جمله می توان به فیلمهای یادشدهی شهربانو سادات، هزارویک زن چون منِ صحرا مانی، نامهای به رییسجمهورِ رویا سادات و در این اواخر برگزیدهشدن دکتور صحرا کریمی به عنوان ریاست افغانفیلم –تنها نهاد سینمایی دولت افغانستان- یاد کرد.