نویسندگان: بن‌فارمر و خوشکل سلطانی
منبع: تلگراف
برگردان: ابوبکر صدیق
حمیده که پرستار است، به بربخت ۳۰ساله که در ۲ بامداد آن‌روز کودکی را به دینا آورد، کمک می‌کرد.
فوزیه رؤفی، هر لحظه از حمله‌ی فاجعه‌باری که ۱۲ ماه پیش بر این بیمارستان انجام شده بود، یادآوری می‌کرد؛ کاری که ضربان قلب او را افزایش می‌داد و خواب را از چشم‌هایش دزدیده بود.
تجربه‌ی خانم پرستار که مصروف کارهای صبح‌گاهی بود، این است؛ زمانی که امنیت بیمارستان شدید شد، زنگ هشدار بیمارستان روشن شد؛ در اول فکر می‌کرد که زنگ خطر، دروغ است؛ اما وقتی متوجه فرار هم‌کارانش شد، فهمید که بیمارستان زیر تهدید حمله قرار دارد.
زمانی که تروریستان حمله کردند، بانو رؤفی وارد اتاق مصؤون شد و حدود ۵ ساعت را، آن‌جا ماند. مادران جوانی در اتاق عملیات بودند. هرچند او نجات یافت؛ اما در این حمله، ۲۴ زن به شمول یک خانم پرستار جان باخت که ۱۶ مادر و دو کودک هفت-هشت‌ساله نیز در میان‌شان بود.
فاجعه‌ا‌ی که در ۱۲ ماه می سال ۲۰۲۰ اتفاق افتاد، در طول چند دهه تنش‌ها، از بدترین نوع خشونت‌ها بود؛ هیچ گروهی مسؤولیت آن را نپذیرفت. طالبان، دست‌داشتن در این حمله را رد کردند و مقامات امریکایی، گفتند که این حمله توسط شاخه‌ی محلی دولت اسلامی داعش -شاحه‌ی خراسان– انجام شده؛ اما هیچ مدرکی را به صورت علنی در اختیار کسی قرار ندادند.
این زایشگاه در منطقه‌ی شعیه‌نشین در غرب کابل –دشت‌برچی– قرار دارد. این منطقه شاهد چند حمله بوده است؛ مثلا، در آخرین حمله‌ی موتربمب به یک مکتب دخترانه در این ساحه، دختران زیادی کشته شدند.
حمله بر زایشگاه، منجر به نگرانی شدیدی میان مسؤولان این نهاد در پایتخت –کابل- شده است. نهاد کمک‌های عاجل و تسهیل‌کننده‌ی بریتانیا (MSF)، فعالیت‌های خود را به دلیل نبود ضمانت امنیتی به حالت تعلیق در آورده است. قطع کمک‌های بین‌المللی و واگذاری بیمارستان‌ها به دولت فقیر افغانستان، باعث کاهش منابع بشری یا کارمندان در این نهاد شده و روی روان نیمی از کارمندان باقی‌مانده نیز، تأثیر گذاشته است.
مشکل اساسی در رسیدگی به «زایمان» است که دولت، نمی‌تواند در طولانی‌مدت از آن حمایت کند. تصویرهایی از وحشت حمله بر زایشگاه دشت‌برچی در سال ۲۰۲۰، روی دیوارهای این زایشگاه کشیده شده؛ البته این تصویرهای ترس‌ناک، با افزایش دامنه‌ی ناامنی‌ها در کشور و کاهش کمک‌های بیرونی از جمله نهاد کمک‌های بشردوستانه‌ی بریتانیا، در سراسر دیوارهای کابل به چشم می‌خورد. این تهدید‌ها، برخی دست‌آوردهایی که پس از سقوط طالبان در بخش‌های بازسازی صورت گرفته است را، با تهدید جدی مواجه می‌کند.
کاهش کمک‌های بین‌المللی به افغانستان، پیش‌ازپیش روند دست‌رسی زنان به بخش‌های پزشکی را کاهش داده است. گزارشی از ایالات متحده‌ی امریکا در بخش‌های دیدبان حقوق بشر ( RHW) که در ماه گذشته نشر شد، نشان می‌دهد که بیش‌تر از نیم بودجه‌ی مالی دولت افغانسان، توسط کمک‌های بیرونی تأمین می‌شود؛ بیش‌تر این کمک‌ها به بخش‌های صحی و پزشکی اختصاص داده می‌شد؛ اما در سال‌های اخیر، این روند به شدت کاهش یافته است.
اکنون که امریکا تصمیم گرفته تا نیروهای خود را از افغانستان بیرون کند، نگرانی‌ها از قطع کمک‌های این کشور نیز بیش‌تر از پیش افزایش یافته است. این در حالی است که با کاهش کمک‌ها به بیمارستان‌های افغانستان، بیش‌تر مواد پزشکی‌ای که بیماران قبلا به صورت رایگان دریافت می‌کردند را، اکنون باید در بدل پول از داروفروشی‌ها بخرند.
تلاش برای افزایش منابع بشری و استخدام پرستارهای بیش‌تر زن در بخش‌های مراقبتی و پرستاری، با کاهش منابع مالی و قطع کمک‌ها، اکنون با چالش مواجه شده است. پیش از حمله بر زایشگاه دشت‌برچی، برای نرسیدگی و مراقبت بهتر بیماران، از این نهاد اعتراض‌هایی نیز شده بود. به گفته‌ی داکتر شریفه حصارانی، رییس بخش مراقبت‌های زنان، «رسیدگی و خدمات در این بیمارستان بهبود یافت.» از زمانی که هم‌کاری بیرونی برنامه‌ی ( MSF) قطع شد؛ شمار کارمندان زن در این بیمارستان، به شدت کاهش یافته است؛ از ۸۰ پرستار به ۲۳ پرستار و از ۱۰ پزشک به ۵ تن.
مرکز رشد این بیمارستان یا جایی که مادران مهارت‌های زندگی را فرا می‌گرفتند، به دلیل نبود امکانات بسته شده است. زمانی که این بیمارستان برای نخسیتن‌بار در وزارت صحت عامه ثبت شد، برخی از مسؤولان آن، نزدیک به دو ماه و نیم، بدون مزد کار می‌کردند.
دکتر حصارانی گفت: «اگر کمک‌های بیرونی به افغانستان قطع شود، ما به تنهایی کاری را به پیش برده نمی‌توانیم و مرگ‌ومیر مادران، سال‌‌به‌سال افزایش دارد. به نظر می‌رسد که پس از قطع کمک‌ها، وضعیت بدتر شود.» او در ادامه گفت: «همه‌ی جهان به این فکر است که افغانستان متحول شده؛ اما اکنون، فکر می‌کنم که تصمیم کشورهای بیرونی در برابر افغانستان، هیچ تغییری نکرده است.»
داکتر ایزبل دیفورنی، رییس نهاد کمک‌های اظطراری بریتانیا، در سال‌گرد حمله بر زایشگاه دشت‌برچی، گفت: «ما نمی‌توانیم در شرایطی کار کنیم که پزشکان و بیماران مورد هدف قرار می‌گیرند و ما نمی‌توانیم از وضعیتی که پیش آمده، جلوگیری کنیم.»
افزایش ناامنی‌های اخیر، روی کمک‌های سازمان هم‌کاری‌های بریتانیا، تأثیر گذاشته است. هزینه‌ی کمک‌های بین‌المللی بریتانیا، از ۰.۷ به ۰.۵ درصد کاهش یافته است. کاهش بی‌پیشنه‌ی کمک‌ها، برای افغانستان سنگین تمام می‌شود؛ اما وزارت خارجه‌ی کشور، می‌گوید که هنوز خیلی زود است که بگویم: این نهادها سقوط می‌کنند.
سخن‌گوی دولت بریتانیا، می‌گوید: «تأثیر همه‌گیری بیماری کرونا روی اقتصاد این کشور، سبب شده تا برنامه‌هایی را به ویژه در بخش کمک‌ها به بیرون روی دست بگیریم؛ اما، ما به کمک و هم‌کاری‌های خود از متحدان‌مان ادامه می‌دهیم، به ویژه در برنامه‌های مهم.» حکومت افغانستان می‌گوید که سکتور صحی کشور، توسط بانک جهانی کمک می‌شود.
دستگیر نظری، سخن‌گوی وزارت صحت عامه، می‌گوید: «اگر هم‌کاری‌ها به صورت دوام‌دار نباشد و پس از پنج سال ادامه پیدا نکند و دولت افغانستان نیز در وضعیتی نباشد تا بتواند هزینه‌ی این نهادها را تأمین کند، خدمت‌رسانی در بخش صحت، با چالش روبه‌رو خواهد شد.»
کشورهای کمک‌کننده، در ادامه‌ی هم‌کاری به کشور فقیر افغانستان، در نوامبر ۲۰۲۰، کمک‌های‌شان به این کشور را ۵۰ درصد کاهش داده است. از مجموع ۱۲ بیلیون کمک‌هایی که برای چهار سال به حکومتی به رهبری محمداشرف غنی از طرف نهادهای بیرونی صورت گرفته، تا سال ۲۰۲۴، ماهانه ۳ بیلیون آن به دولت افغانستان پرداخت می‌شود. این میزان در سال ۲۰۱۶، به ۱۵.۲ بیلیون دار می‌رسید که در چهار سال برای دولت افغانستان کمک شده بود.
داکتر حصارانی، گفت: «پیام من به دونرهای بین‌المللی ساده است: لطفا افغانستان را تنها نگذارید! لطفا به هم‌کاری با ما ادامه بدهید! هر عمل شما تاثیرگذار است، به خصوص در بخش صحت.»
