بهای یک دختر

نویسنده: ایوا مرزاوا، لینا کریا، جفر مجاسری، کارلوین پرسویتی، محمد ساقب، کارول گوینسبرگ، لیزا کاسینر

منبع: VOA

برگردان: ابوبکر صدیق

سمیه ۱۳ سال داشت و صنف هفت را در هرات به پایان رسانده بود، پدرش در بدل ۲۵۰ هزار افغانی معادل ۳۳۰۰ دالر امریکایی نکاح او را با پسر یکی از نزدیکانش بست. سمیه به خانه‌ی جدید (شوهرش) رفت. سمیه‌ می‌گوید که پدرش، بیش‌تر پول مهریه‌ اش را صرف خرید تخت ‌خواب و لباس و زیورات کرد. سمیه گفت: وقتی از خسرانم خواستم تا اجازه بدهند دوباره به درس‌های خود به مکتب بروم، هردو؛ خشو و شوهرم مرا لت‌و‌کوب کردند؛ اصرار کردم تا برای شان بقبولانم که مانع مکتب‌رفتنم نشوند؛ مانند سایر دختران که تنها اسم‌ شان را به زبان می‌آورم، اجازه‌ بدهند درس بخوانم؛ اما خسرانم گفتند: «اگر تو به مکتب بروی، چه کسی کارهای‌ خانه را انجام بدهد؟ ما تو را خریدیم.»
به اساس آمار صندوق بین‌المللی کودکان (UNICEF)، در جهان ۶۵۰ میلیون کودک پیش از به‌پایان‌رساندن سن ۱۸ ازدواج می‌کنند که نزدیک به ۱۷درصد نفوس جهان را تشکیل می‌دهند.
در این گزارش صدا و تصویر قربانیان‌ ازدواج پیش از وقت از آلبانی تا پاکستان و تانزانیا گرفته شده است. سازمان ملل متحد تلاش دارد تا ۲۰۳۰ روند ازدواج‌های اجباری را به حد ‌اقل برساند.
صندوق بین‌المللی کودکان ادعا دارد که پایان‌دادن به ازدواج کودکان، جهان را به طرف سلامتی رهنمایی می‌کند و فقرزدایی می‌تواند حقوق بشر را تقویت بکند.
دختران خردسن پس از ازدواج هم‌واره مورد خشونت‌ فزیکی قرار می‌گیرند و زندگی ‌شان به صورت کلی در تبعیض جنسیتی در خانه و اجمتاع سپری می‌شود. به اساس آمار سازمان صحی جهان، مرگ‌ومیر دختران میان سن‌های ۱۵-۱۹ هم‌واره نسبت دلیل زایمان بوده و کودکانی که در نتیجه‌‌ی ازدواج زیر سن ۱۸ تولد می‌شوند، بیش‌تر در معرض خطر مرگ قرار دارند.
بیش‌تر ازدواج‌های زیر سن محدود به منطقه و دین خاص نیست. در ایالت متحده‌ی امریکا میانگین ازدواج‌های غیرقانونی در سال گذشته، به ۱۶ تن رسید. دختران به‌ دلیل این‌ که شوهران و دوست‌پسران شان زندانی نشوند، مسیر طولانی را به ایالت همسایه می‌روند تا دوره‌ی حاملگی را سپری کنند.
به اساس آمار سازمان حمایت از دختران زیر سن «نایجری» که در لندن بنیان گذاشته شده است، ازدواج پیش از وقت در شمال نایجری به بیش از ۶۵ درصد می‌رسد. گروه تروریستی بکوحرام نایجری، هم‌واره هشداری برای ازوداج با زنان جوان بوده است.
لاکشمه سندروم، مسوول دفتر حمایت از دختران زیر سن پس از ۲۰۱۲، می‌گوید: مردم در رابطه به دختران در یک دهکده‌ی کوچک [نایجری] فکر می‌کنند. در هر ‌گوشه‌ی جهان این کار ممکن است؛ اما این بحث ساده نیست؛ دوره‌ی زندگی مشترک یک روند قانونی است و سپری‌کردن دختر و پسر باهم پیش از سن ۱۸ غیررسمی است. این به توافق دو طرف نیاز دارد، بدون این که قواعد اجتماعی و دینی دخالتی در آن داشته باشد.
با این که آمار صندوق بین‌المللی کودکان نتایج ناگوار را نشان می‌دهد، باز هم سالانه ۱۲ میلیون تن، پیش از سن ۱۸ ازدواج می‌کنند؛ بیش‌تر آن‌ها از طرف خانوادها با خشونت مواجه اند و حق انتخاب و آموزش شان سلب می‌شود.
دلیل‌های ازدواج پیش از وقت زیاد است و در مناطق دوردست فقیرنشین تقریبا به یک فرهنگ تبدیل شده است و چشم‌انداز کمی برای زنان وجود دارد.

ارزش جهانی
ما ارزش دخترانی را در جهان دنبال می‌کنیم که چگونه در جوانی ازدواج می‌کنند و مورد خشونت در دو خانواده قرار می‌گیرند؛ از یک خانواده جدا می‌شوند و به خانواده دومی محلق می‌شوند. ارزش ازدواج در این مسیر پیش از رسیدن به سن قانونی فرزندارشدن است.
در ویدیو‌های بارگزاری‌شده از زنان و دختران جهان در رسانه‌های اجتماعی که تجربه‌های خود را از کودک داشتن گفته اند، هزار بازدید صورت گرفته است. تنها در نوارهایی که از سمیه بارگزاری شد، نشان می‌دهد؛ چگونه زمانی که در رابطه به درس‌هایش صحبت می‌کند، ناامید می‌شود: «من خوش داشتم که همه‌روزه به مکتب بروم.» چشمان آبی ‌اش پر از اشک می‌شود و گوید: «من شانس خود را برای تحصیل از دست دادم.»
از میان زنان و دخترانی که مصاحبه کردند، آن‌ها تصمیم داشتند، با فراعت از مکتب بتوانند دیگران را کمک کنند، به ویژه دخترانی که به دلیل‌هایی از مکتب بازمانده‌ اند.
در ترکیه سلطان مصطفا تومیردم ۵۸ ساله می‌گوید که با شوهرش زندگ‌اش به خوبی و خوشی سپری می‌شود، اما خانواده‌اش او را به عقد جوانی در آورده بودند که خودش نمی‌شناخت، اما نمی‌خواهد تا فرزندانش چنین تجربه‌ی را تکرار کنند.
او گفت: «پیش از وقت ازدواج نکنید، من اشتباه کردم مکتب نخواندم.»
در هاندراس، اوگله ایملینا، با دوست‌پسر خود زمانی که ۱۷ سال داشت در دوره‌ی بارداری فرار کرد. آن‌ها یک خانه‌ی مشترک در گراندیلا و یک دختر پانزده‌ساله دارند. «اوگله» گفت؛ در دهکده‌ی شان که نزدیک لاپزا است و پیدا‌کردن کار نیز خیلی سخت است، شمار زیادی به ازوداج پیش از وقت رو می‌آورند. او گفت: زمانی که یک دوست داشته باشی می‌تواند با تو کمک کند. مادر اوگله می‌گوید که دخترش نتوانسته درس بخواند و اوگله‌ی ۱۹ساله می‌گوید که هنوز در رابطه به یک‌جای‌شدن‌ با دوستش با مادرش مشورت نکرده است. در این کشور کودک مشترک از ۱۷ تا ۲۱، تحت حمایت هردو طرف قرار می‌داشته باشد و زمانی که حمایت دو طرفه باشد مسوولیت بیش‌تر احساس می‌شود و مجبور به انجام آن می‌شوند.

تلاش‌های بین‌المللی
در اهداف سازمان ملل متحد ۱۷ قاعده برای پایان‌دادن به ازدواج‌های پیش از وقت تعیین شده است.
بخش مبارزه به ویژه برابری جنسیتی و محدودسازی ازدواج‌های پیش از وقت کودکان به هم‌کاری همه‌ی اقشار، نهادهای مدنی، روحانیان و بزرگان قوم و خانواده‌ها نیاز دارد تا ارزش‌های زنان را بهتر تبلیع بکنند.
آمار بانک جهانی و نهاد پژوهشی زنان که در ۲۰۱۷ انتشار یافت؛ تغییر اقتصادی خیلی مهم است و جلوگیری از آموزش زنان و هم‌چنان به عقد کسی درآوردن، ممکن تریلیون‌ها دالر هزینه داشته باشد. در این گزارش ازدواج کودکان در ۲۵ کشور توسعه‌یافته را نیز نشان می‌دهد؛ اما بیش‌تر ازدواج‌های پیش از سن ۱۸ در کشورهای توسعه‌نیافته و در حال توسعه اتفاق می‌افتد. اقتصاد شکننده باعث می‌شود که مادران و کودکان سلامت اندک داشته باشند.
هند در صدر جدول
در میان ۲۰۰ کشور، هند در صدر قرار دارد. هند از کشورهایی است که آمار بلند ازدواج‌های پیش از وقت را دارد؛ در حالی که ازدواج دختران زیر سن با مخالفت نهادهای قانونی مواجه است.
آمار صندوق بین‌المللی کودکان که از سن قانونی ازدواج زنان از ۲۰-۲۴ حمایت می‌کند، نشان می‌دهد که در چند دهه‌ زنانی که پیش از سن ۱۸ ازدواج کرده اند، از ۲۷– ۴۷ درصد شان در معرض مرگ قرار گرفته اند.

آموزش‌وپرورش
بیش‌تر زنان مکتب را تا دوره‌ی متوسطه می‌خوانند و زمانی که به سن بالاتر می‌رسند، ازدواج می‌کنند.؛ اما آن‌ها شانس توسعه‌دادن به آموزش‌وپرورش را دارند و این‌ که روی زندگی تسلط داشته باشند.
این روشن است که میان ازدواج پیش از وقت و آموزش رابطه‌ای زمانی وجود دارد. به اساس گفته‌ی بانک جهانی، به دلیل ازدواج پیش از وقت، دانش‌آموزان دوره‌ی متوسطه‌ی مکاتب هر سال ۵ درصد کاهش می‌یابند؛ اما به صورت عمومی کودکان زمانی از مکاتب باز می‌مانند، آسیب اجتماعی متوجه شان می‌شود.

زندگی دوست‌داشتنی
سمیه با چالش‌های متفاوتی مواجه بوده است. سمیه اکنون در کنار مادرش نشسته است، پدرش به دلیل به عقد درآوردن او دو سال زندان را سپری کرده است. این کار با هم‌کاری مدیکا یک نهاد غیر دولتی که برای توان‌مندسازی زنان افغانستان کار می‌کند، انجام شده است. سمیه حق این را داشت تا شوهرش را در ماه فبروری زندانی کند. او گفت که قرآن شریف را آموزش دیده و امید دارد که روزی بتواند رهنمایی در این بخش باشد. «اکنون در خانه‌ی مادرم استم و برادرم در یک فابریکه کار می‌کند. ما نفس راحت می‌کشیم و زندگی بهتر داریم.»