گفتوگوی شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر با فاطمه مهربان، دانشجوی حقوق و علوم سیاسی
تکرار دورهی حاکمیت طالبان که به باور بسیاری، از سیاهترین دورههای تاریخی در افغانستان بوده؛ برای شهروندان کشور، به ویژه زنان به هراس بزرگ تبدیل شده است. از شروع بحث صلح با طالبان تا اکنون -که گفتوگو با این گروه در قطر جریان دارد-، یکی از بزرگترین نگرانیهای زنان، از میان رفتن دستآوردهای آنان پس از توافقهای صلح است؛ اما شماری از زنان به این باورند که به عنوان بخش بزرگی از جمعیت کشور، نقش سازندگی دارند و باید برای تثبیت جایگاه خود، تلاش کنند.
فاطمه مهربان، دانشجوی حقوق و علوم سیاسی در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر(شبکه) میگوید: «چون زحمت زیادی کشیدهام، آیندهی خوبی در جایگاه یک قاضی برای خود تصور میکنم. ما کسانی استیم که این کشور را میسازیم؛ پس باید خوشبین باشیم و به تواناییهای خود، باور داشته باشیم؛ در غیر این صورت، پیشرفت و آبادی ممکن نخواهد بود.»
شبکه: نگرانیهای شما در رابطه با گفتوگوهای صلح چیست؟
یکی از نگرانیهای من در رابطه با سودمندی نتیجهی گفتوگوها برای مردم، این است که توافقها به سود مردم خواهد بود یا نه. موضوع دیگر، این است که تا چه اندازه برای عملیشدن تعهدها، ضمانت اجرایی وجود دارد.
شبکه: به نظر شما ممکن است دیدگاه طالبان نسبت به زنان تغییر کند و زنان بتوانند در جامعه حضور داشته باشند؟
مهربان: بله، امکانش است. در گذشته شاهد دیدگاههای محدود طالبان در رابطه با زنان بودیم؛ اما اکنون به نظر میرسد که دیدگاه شان بهتر شده باشد.
با وجود مخالفت طالبان با آموزش و پرورش زنان در زمان حاکمیت شان، حالا این گروه -با شرایط مورد نظرشان- با آموزشوپرورش زنان، موافقت کرده است. این موضوع، امیدواری ایجاد میکند که شاید تغییرهای بیشتری در دیدگاه آنان آمده باشد.
شبکه: دیدگاه کلی شما در رابطه با گفتوگوهای صلح چیست؟
مهربان: اگر هردو طرف به خواستههای یکدیگر احترام بگذارند و کوشش کنند تا از راه درست و منطقی به توافق دست یابند، طبیعی است که گفتوگوها نتیجه خواهد داد. یکی از نگرانیهایم، این است که طالبان پس از گفتوگوها بر تعهدهای خود پایبند باقی نمانند؛ در این صورت، گفتوگوها بیفایده است و نمیتواند پاسخگوی نیازهای مردم افغانستان باشد.
شبکه: خود را در افغانستان پس از گفتوگوهای صلح در کجا میبینید؟
من رشتهی تحصیلی ام را از روی علاقه انتخاب کرده بودم و برای تقویت آموختههایم، تلاش کرده ام؛ به همین دلیل، انتظار و آرزویم این است که در آینده، در جایگاه یک قاضی باشم. به باور من، صرف نظر از اینکه توافقهای صلح چه تاثیری بر کار و تحصیل زنان خواهد گذاشت، بخش بزرگی از سرنوشت زنان، به دیدگاه آنان نسبت به خودشان بر میگردد. زنان باید به تواناییهای خود و نقش خود در سازندگی کشور دید مثبت داشته باشند.
زنان باید کوشش کنند تا به جایگاه اصلی خود برسند، نقش خود را به خوبی ایفا کنند و سهمی که دین و قانون اساسی برای شان تعیین کرده را از آن خود کنند.