در قسمت‌های گذشته‌ی روایت زندگی مهاجران افغانستانی در فنلند، به وضعیت رسیدگی پرونده‌های مهاجران افغانستانی در اداره‌ی مهاجرت و دادگاه‌های فنلند و عامل‌هایی که روی روند پذیرش مهاجران افغانستانی در فنلند سایه افکنده است، پرداخته شد. در این بخش می‌خواهم به زندگی کاری و آموزشی مهاجران افغانستانی در فنلند بپردازم.
مشکل مهمی که مهاجران افغانستانی در محیط کار به آن بر می‌خورند، ندانستن زبان است. در فنلند برای یافتن کار مناسب، باید زبان فنلندی را بلد باشی. روی همین دلیل، آن‌هایی که زبان بلد نیستند، بیشتر به کارهای شاقه و کم‌ارزش مثل پاک‌کاری و نظافت مشغول اند؛ آن‌هایی که اندکی زبان می‌دانند، در بخش ساختمانی کار می‌کنند و آن‌هایی که بیشتر زبان بلد استند، به گونه‌ی معمول در رستورانت‌ها کار می‌کنند و شماری هم رانندگی را پیشه‌ی خود برگزیده اند.
در کل شرایط زندگی برای مهاجران افغانستانی در فنلند به گونه‌ای از سوی این دولت مهیا شده است که مهاجران نیاز جدی به کار ندارند.
شکیب می‌گوید که مهاجران افغانستانی تا زمانی که قبولی ماندن در فنلند را دریافت نکرده اند، در کمپ‌های مخصوص مهاجران به سر می‌برند. وضعیت مهاجران در این کمپ‌ها از یک کمپ تا کمپ دیگر فرق می‌کند. در شماری از کمپ‌ها برای مهاجران غذا هم در نظر گرفته شده است و برای هر مهاجر ماهانه ۱۰۰ یورو پول جیب‌خرچ داده می‌شود.
اما در کمپ‌هایی که برای مهاجران غذا در نظر گرفته نشده است؛ ماهانه ۳۵۰ یورو برای هر مهاجر پرداخت می‌شود. مهاجران در فنلند، هیچ‌گاهی ناچار نمی‌شوند به دلیل نداشتن خانه، در پارک‌ها و یا در جنگل‌ها بخوابند.
شکیب می‌گوید، پولی که از سوی دولت فنلند برای مهاجران افغانستانی پرداخت می‌شود، این مهاجران را به مردمان تن‌پروری تبدیل کرده است که به هیچ دردی نمی‌خورند.
شکیب می‌گوید، مهاجران افغانستانی در فنلند هیچ‌گونه مشکل مالی ندارند. آن‌هایی که با خانواده‌های شان استند از حال و روز خوبی در مقایسه با شهروندان اصلی این کشور برخوردار اند.
شکیب اضافه می‌کند، آن‌هایی که سر کار می‌روند، در نهایت ماهانه ۱۷۰۰ یورو می‌توانند درآمد داشته باشند؛ اما زمانی‌که سر کار نمی‌روند، ماهانه چیزی بیشتر از ۲۰۰۰ یورو از سوی دولت فنلند به دست می‌آورند که این خود، دلیلی است تا مهاجران افغانستانی در فنلند، بیشتر به تن‌پروری روی آورده و تمایل آن‌چنانی برای رفتن به کار نشان ندهند.
به باور شکیب، شماری از مهاجران افغانستانی در فنلند انسان‌هایی اند که به اعمال ناشایست دست زده و مجرمین حقوق بشری به شمار می‌روند. تجاوز جنسی، قتل و قاچاق مواد مخدر از شمار شغل‌هایی اند که عده‌ای از مهاجران افغانستانی در فنلند، برای یافتن پول بیشتر به آن رو آورده اند.
شکیب می‌گوید که رعایت نکردن قانون، گویا ویژگی ذاتی افغانستانی‌ها است. رعایت نکردن قانون در رگ رگ مهاجر افغانستانی جریان دارد.
در کنار این همه ناهنجاری؛ رعایت نکردن شتر با محدودیت روبه‌رو استند که هنوز قبولی ماندن در فنلند را از سوی دادگاه دریافت نکرده اند.
قوانین ترافیکی، از شمار مشکل‌هایی است که مهاجران افغانستانی به جامعه‌ی فنلند هدیه آورده اند.
در میان مهاجران افغانستانی در فنلند، مهاجرانی بیمهاجر افغانستانی تا زمانی که قبولی ماندن را دریافت نکند، ناچار باید در کمپ مخصوص مهاجران شب و روز را سپری کند؛ این مهاجران به دلیل نداشتن کارتی که پس از دریافت قبولی به مهاجر داده می‌شود، نمی‌توانند از برخی سهولت‌ها و فرصت‌های موجود در فنلند استفاده کنند؛ مثل نام نویسی در شماری از باشگاه‌ها یا وارد شدن به بارهای خاصی نیاز است که این کارت (social security number) را با خود داشته باشی. اما این محدودیت به اندازه‌ای نیست که زندگی در فنلند را برای مهاجر افغانستانی‌ای که تا هنوز این کارت را دریافت نکرده است، ناممکن سازد. تنها در شماری از موارد تا اندازه‌ای برای مهاجر محدودیت بار می‌آورد؛ اما در جاهایی که برای نشان دادن و داشتن این کارت نیاز نیست؛ می‌توانی بروی و از باقی سهولت‌ها استفاده کنی. در رابطه به شرایط درسی شکیب می‌گوید که هر مهاجر افغانستانی قبولی ماندن در فنلند را از سوی اداره‌ی مهاجرت دریافت کرده باشد یا نه، می‌تواند در برنامه‌های آموزشی رایگان اشتراک کند و زمانی که شخص دوره‌ی درسی‌اش را تمام می‌کند، با گرفتن قبولی، می‌تواند به درس‌هایش در دانشگاه، بدون پرداخت هزینه‌ای ادامه دهد.
