وزارت خارجهی افغانستان، گفته است که تا دو هفتهی دیگر، گفتوگوهای بینالافغانی صلح آغاز خواهد شد.
صبغتالله احمدی، سخنگوی وزارت خارجه، به روزنامهی صبح کابل گفته است که تا دو هفتهی دیگر، گفتوگوهای بینالافغانی صلح، میان دولت افغانستان و نمایندگان طالبان، آغاز خواهد شد.
زلمی خلیلزاد، پیش از این گفته بود که در دور هفتم مذاکرات صلح که بین وی و گروه طالبان در دوحه، پایتخت قطر برگزار میشود، دستآوردهای قابل ملاحظهای حاصل خواهد شد. اینک که این گفتوگوها جریان دارد، نوید توافقاتی داده شده است که گویا برای ایجاد یک نشست بینالافغانی که نمایندگان دولت در آن حضور داشته باشند، زمینهسازی شده است. این موضوع در صورت اجرایی شدن، بهعنوان بزرگترین خواست حکومت افغانستان از دولت آمریکا و آقای خلیلزاد، میتواند موفقیت ماموریت خلیلزاد را اثبات کند و فرصت را به حکومت بسپارد تا حرفها و شرایطی را که از مردم افغانستان نمایندگی کند، با طالبان مطرح کند.
پیش از این نیز، نشستهای بینالافغانی صورت گرفته بود؛ اما از آدرس دولت افغانستان نمایندهای در آن حضور نداشت و این عدم حضور سبب به حاشیه رفتن حکومت، در گفتوگوهای صلح شده بود. طالبان، دولت افغانستان را به عنوان دولت دستنشانده امریکا، طرف جنگ نمیدانند و همواره تاکید بر این داشتهاند که گفتوگوها را با آمریکاییها که طرف اصلی جنگ آنان است، انجام خواهند داد.
چندی پیش، طالبان گفته بودند که نمایندگان حکومت افغانستان باید بهعنوان افغانهای عادی با این گروه بنشینند، نه بهعنوان نمایندگان حکومت؛ اما دیروز خبرها حاکی از این بود که قرار است تا دو هفتهی دیگر، یک نشست بینالافغانی که حکومت افغانستان را شامل میشود با گروه طالبان برگزار خواهد شد. این انعطاف از سوی گروه طالبان، میتواند زمینهی امیدواریها را در مورد گفتوگوها به وجود بیاورد؛ زیرا قبل از این، به دلیل طولانی شدن روند گفتوگوها و بینتیجه ماندن آن، دیدگاههای منفی در این مورد بیشتر از امیدواریها بود.
حکومت افغانستان، در صورت اجرایی شدن این نشست، باید تاکید بیشترش را روی حفظ مولفههای نظام امروز افغانستان داشته باشد و در آن بر ارادهی مردم و احترام به این اراده پافشاری کند.
سفیر آمریکا، دیروز گفته بود که صلح افغانستان برای کشورش، در اولویت قرار دارد و اگر قرار باشد مذاکرات صلح، نتیجه بدهد باید قبل از برگزاری انتخابات باشد. با فراهم شدن زمینهی گفتوگوهای بینالافغانی، خوشبینیها برای هر چه زودتر عملی شدن صلح نیز بالا رفته است و به طور قطع، امید این میرود که افغانستان به زودی شاهد صلح باشد.
نشستی که با حضور دولت افغانستان برگزار شود، نکات زیادی را در جو سیاسی کشور عوض خواهد کرد. یکی از این نکات، مشروعیت سیاسی حکومت است که بارها از سوی طالبان رد شده است و گفته شده که دولت افغانستان بهعنوان دستنشانده امریکا برای این گروه رسمیت ندارد. این عدم مشروعیت در بسیاری از موارد دیگر نیز نفوذ کرده است طوری که شورای نامزدان ریاست جمهوری نیز پس از اول جوزای سال جاری، حکومت وحدت ملی را یک حکومت نامشروع قلمداد کرد.
اما مشروعیتی که طالبان به حکومت قایل خواهند شد، میتواند دوباره این حکومت را در محور بحثهای سیاسی و ابراز نظرها قرار بدهد. محوریتی که قبل از این بیشتر به طالبان و گروههای سیاسی مخالف محمد اشرف غنی، داده شده بود. مردم افغانستان اما در نشستهای قبلیای که میان سیاسون و طالبان صورت گرفته بود، احساس این را که نمایدگانی از خود دارند، پیدا نکرده بودند؛ زیرا بحثهای صورت گرفته در مسکو از سوی سیاسیون ضمانت اجرایی نداشت و شاید به همین دلیل هم بود که طالبان هرگز انعطاف قابل ملاحظهای در آن نشستها از خود نشان ندادند.
آنچه باعث امیدواری است، درواقع، نشستی است که طرف مقابل طالبان بهعنوان حکومتی که توانایی ضمانت اجرایی توافقات را دارد، از مردم افغانستان نمایندگی خواهد کرد. برای داشتن چنین موقفی در مقابل طالبان، نیاز داریم تا بسیاری از نکات مهم را مد نظر بگیریم و آن نکات، چیزی نیست به جز مؤلفههای نظام فعلی افغانستان که بر اساس دیدگاه مردمسالارانه گذاشته شده است. رسانهها، انتخابات، آزادی زنان و… مؤلفههای اصلی مردم افغانستان است و باید در نشست دولت با طالبان نیز این موضوعات خط سرخ و شرط اساسی شناخته شود.