در دمادم تلاشها برای ایجاد صلح در افغانستان با گروه طالبان که در این اواخر اوج گرفته است، خبرهایی شنیده میشود که گروه تروریستی دیگری، قرار است تهدیدات خودش را متوجه افغانستان کند. هرچند این گروه بارها حملات تروریستی بر مواضع دولتی و مردم عادی در افغانستان داشته است؛ اما امیدواریهایی مبنی بر جلوگیری از رشد آن در میان افغانستانیها بسیار بود.
گروه دیگر تروریستی و دشمن جدید مردم افغانستان، داعش است که به تازگی گزارشهایی حاکی از تجمعات آن در شمالشرق افغانسان به نشر رسیده است. خبرگزاری اسوشیتدپرس، با شماری از مقامات امریکایی و افغان، گفتوگو کرده و به نقل از آنها، گزارش داده که فعالیت گروه تروریستی داعش در افغانستان، در حال گسترش است و این گروه، برای خود جنگجویان تازه نفس استخدام میکند. این مقامات، گفتهاند که گروه تروریستی داعش با فعالیتهای اخیر خود، برنامهی حمله به امریکا و دیگر کشورهای غربی را طرحریزی میکند.
تجمعاتی که از سوی افراد این گروه صورت گرفته است در قدم نخست خطر جدی را متوجه مردم افغانستان میکند. خطری که با تجربه از حضور این گروه در سوریه و عراق، وحشت بسیاری را به وجود خواهد آورد.
این در حالی است که در گفتوگوهای صلح با طالبان، تلاش بر این میشود که نیروهای ناتو بهخصوص نیروهای آمریکایی به زودترین فرصت افغانستان را ترک کنند؛ اما گزارشهای جدید از حضور داعش در افغانستان و گسترش قلمرو آن در کشور، نیاز حضور این نیروها را بیشتر از پیش نشان میدهد.
حتا اگر صلح با طالبان صورت بگیرد، آیا ممکن خواهد بود که دولت به وجود آمدهی پس از صلح، در برابر داعش ایستادگی کند و مردم افغانستان را در امان نگهدارد؟
این پرسشی است که نه تنها در ذهن ماست بلکه حتا کشورهای همسایه و کشورهای غربی را که هدف اصلی داعش استند، شامل میشود. کشورهای غربی پس از این صرفا از سوی طالبان مورد تهدید قرار نمیگیرند که در صورت صلح با این گروه، بتوانند به تضمینی برای امنیت خودشان دست پیدا کنند. بلکه خطر حضور داعش، ضرورت دیگری است که باید حکومت پس از صلح در افغانسان، تضمین نابودی آن را به جهان بدهد.
اما آیا افغانستان پس از صلح، باید وارد آبادی و ساخت و سازها باشد یا جنگ دیگر؟ صلح چه زمانی به افغانستان خواهد رسید؟
این سوالی است که هیچ توافقی نمیتواند پاسخگوی آن باشد؛ حتا توافق بر سر صلح با طالبان. حضور نیروهای خارجی در افغانستان هر روز به نحوی، دلیل تازهتر و ضروریتری پیدا میکند چرا که تهدیدها روزبهروز، از زاویههای دیگر، افغانستان را نشانه میگیرد.
گفته میشود این گروه در نزدیکی غار تورهبوره، مکانی که اسامه بنلادن، رهبر پیشین گروه تروریستی القاعده در آن پنهان شده بود، تجمع کرده است. آیا حضور در این مکان، صرفا یک اتفاق است یا این که معنای نمادینی را با خود حمل میکند؟
طوری که ذکر شد، هدف اصلی این گروه کشورهای غربی است و قرار است تهدید جدیای را متوجه این کشورها کند و این یعنی تکرار داستان القاعده. گروه داعش با انتخاب تورهبوره بهعنوان نمادی برای تهدید کشورهای غربی به خصوص آمریکا، نشان میدهد که به شکل منظمتری ظاهر شده و میخواهد جنگ در افغانستان را جدی بگیرد.
تحلیل نمادین از تورهبوره، میتواند ما را به درک بهتری از شدت خطر داعش برساند و این را روشن کند که صلح با طالبان، به معنای پایان جنگ نیست و دشمن دیگری که وحشتش جهان را به اضطراب درآورده است در راه است.
با تجربهای که از حضور داعش در عراق و سوریه داریم، باید حضور نیروهای بینالمللی را غنیمت بدانیم چرا که در این کشورها زمانی داعش به وجود آمد که نیرهای بینالمللی یا نبودند و یا هم تعداد نیروهایشان را کاهش داده بودند؛ اما حضور نیروهای ناتو در افغانستان در آستانهی حضور جدی داعش، میتواند بهعنوان یک پیشگیری مطرح شود.