کاهش نیروهای امریکایی و تاثیرات سوء آن

عبدالله سلاحی
کاهش نیروهای امریکایی و تاثیرات سوء آن

دونالد ترامپ، در یک مصاحبه با مجله‌ی تایمز گفته است به زودی شمار سربازان امریکایی در افغانستان را کاهش می‌دهد. این سخنان در حالی در این مصاحبه گفته شده است که قرار است مرحله‌ی جدید گفت‌وگوهای صلح میان مقام‌های آمریکایی به رهبری زلمی‌خلیل‌زاد و نمایندگان طالبان در قطر برگزار شود. در نشست‌های قبلی این پروسه، طالبان بیش‌ترین تاکید را بر خروج نیروهای آمریکایی و ناتو داشتند.

شاید کاهش نیروهای آمریکایی، نسبتی با این درخواست گروه طالبان نداشته باشد؛ اما در چنین شرایطی، بدون شک یکی از دلایلی خواهد بود که می‌تواند طالبان را حق به جانب نشان بدهد و حتا در نزد افکار عمومی داخل افغانستان، گمان بر این می‌رود که آمریکایی‌ها در حال توافق با شرط و شروطی استند که از سوی طالبان گذاشته شده است.

در حال حاضر، جوی که گفت‌وگوهای صلح، در میان سیاسیون افغان و حتا کشورهای خارجی، به وجود آورده است، طالبان، به‌عنوان یک گروه پیش‌تاز در سیاست افغانستان جلوه پیدا کرده‌اند و این باعث شده تا بسیاری از مردم، این گروه و حاکمیت دوباره‌اش را سرنوشت محتوم خود تلقی کنند.

اگر اتفاقات جهانی و داخلی سیاسی نیز بر همین منوال ادامه پیدا کند که به نحوی این تصور را تقویت کند، ممکن است در بین نیروهای افغان نیز، انگیزه‌ی مبارزه با تروریزم و خصوصا طالبان ضعیف شود. باید به یاد داشته باشیم که نیروهای خارجی به‌خصوص آمریکایی، برای حمایت از افغان‌ها، دست به عملیات‌های گوناگونی زده‌اند و جنگی که در افغانستان بر علیه طالبان شکل گرفت، صرفا جنگی نیست که به مردم افغانستان برگردد. این جنگ با همه جهانیان است و اگر متوجه برجسته‌شدن نقش گروه‌های تروریستی در کشور و رابطه با کشورهای دیگر نباشیم، در نهایت دادن قربانی در مبارزه با تروریزم، بی دلیل خواهد بود.

دولت افغانستان باید در رابطه با حضور نیروهای بین‌المللی و به‌خصوص آمریکایی، با سران این نیروها و کشورهای‌شان گفت‌وگو کند. در شرایط فعلی‌ای که طالبان حتا در بسیاری از موارد به صورت دیپلوماتیک دارند نقش ایفا می‌کنند، برای دولت افغانستان می‌تواند خطرناک باشد؛ زیرا آن‌گونه که دیده می‌شود، طالبان نه تنها در میدان‌های جنگ در حال پیش‌روی استند بلکه حتا در گفت‌وگوها و ایجاد رابطه با کشورهای دیگر مثل روسیه، پاکستان و… نیز پیشرف داشته است.

این پیش‌روی‌ها، از آن‌جایی که در محور توجه مردم قرار دارد، صلح را به‌عنوان یک امر ممکن ولی نه امیدوارانه، در نزد آنان بدل کرده است. مردم افغانستان گمان می‌کنند آنچه در حال تغییر است، نمی‌تواند آینده‌ای را که آنان از صلح برای خود متصور شده‌اند، برآورده کند؛ زیرا این صلح قبل از رسیدنش، به ارزش‌ها و حمایت‌هایی که داشتند صدمه می‌زند.

با خروج نیروهای آمریکایی، حتا اگر این رقم تاثیر زیادی در امنیت افغان‌ها نداشته باشد، امیداری‌های زیادی نسبت به صلح از بین می‌رود.

به گفته‌ی دونالد ترمپ، نیروهای امریکایی که زمانی از ۱۶ هزار به ۹ هزار کاهش یافته بود، باید اکنون به ۸ هزار تقلیل یابد و این تقلیل، هم‌زمان با گفت‌وگوهای صلح، گمانه‌هایی را نیز خلق می‌کند که در نهایت مبدل به موضع‌گیری‌های سیاسی نیز می‌شود.

در صورت کاهش نیروهای آمریکایی در این شرایط، طالبان نیز می‌توانند در میان نیروهای‌شان، از این مسأله استفاده کنند و برای اعضای‌شان انگیزه‌ی ادامه‌ی جنگ را تشدید دهند. این مورد، برعکس خودش را در میان نیروهای امنیتی افغان نیز پدیدار خواهد کرد.

توجه رییس جمهور آمریکا بر تنش‌هایی که این روزها در مورد ایران با امریکا به وجود آمده است، دیدگاه این کشور را نسبت به افغانستان ممکن است عوض کند و یا هم نیاز اینکه نیروهای بیش‌تری را در همسایگی ایران ولی در یک نقطه متمرکز کند، نادرست جلوه دهد. به هر حال، مصاحبه‌ی دونالد ترامپ، با مجله‌ی تایمز، به گونه‌ای بود که توجه او را به افغانستان جدی نشان نمی‌داد؛ می‌توانست تحلیل‌هایی را خلق کند که در نهایت باورهای تضعیف‌کننده را در میان مردم و نیروهای افغان تشدید دهد.