یادآوری یک شباهت

عبدالله سلاحی
یادآوری یک شباهت

موج جدید بی‌جاشدگان وزیرستان و دلهره‌ی حضور دوباره‌ی داعش در شرق

مسؤولین ولایت خوست می‌گویند که به تازگی حدود ۱۶۰۰ خانواده از وزیرستان شمالی به این ولایت مهاجر شده‌اند. این افراد گویا به دلیل جنگ‌ها و عملیات نظامی اردوی پاکستان خانه‌های خود را ترک کرده و به افغانستان پناه آورده‌اند.

این در حالی است که در سال‌های قبل نیز در پی عملیات ارتش پاکستان که در وزیرستان در آن‌سوی دیورند صورت گرفته بود، هزاران بی‌جاشده از آن منطقه وارد افغانستان شده بود و در نهایت بحث تا اینجا رسید که خانواده‌های بی‌جاشده گفتند دیگر به آن‌سوی مرز بر نمی‌گردند.

این اتفاقات درست پیش از حضور داعش در افغانستان بود و در آن زمان صرفا گمانه‌زنی‌هایی در رابطه به حضور یافتن داعش و برنامه‌های این گروه در مورد ایجاد شاخه‌ی خراسان، موجود بود.

به گونه‌ی غیر مستقیم، یکی از زمینه‌های ایجاد گروه داعش در افغانستان، همین مهاجرت‌ها از آن‌طرف مرز دیورند بوده است. طوری که بیشتر اعضای این گروه در شرق کشور به شمول افغان‌ها، پاکستانی‌های اروگزی بودند.

این که دوباره نیروهای پاکستانی به عنوان پاک‌سازی منطقه‌ی وزیرستان از حضور هراس‌افگنان، دست به عمل شده‌اند و عملات شدیدی ایجاد کرده‌اند، بدون شک و جدا از سرازیر شدن بیجاشدگان و غیر نظامیان در وزیرستان، می‌تواند موجب پراکنده شدن افراد و گروه‌های تروریستی به سمت افغانستان شده باشد.

در سال ۱۳۹۴ والی پکتیکا مدعی شده بود که شورای امنیت ملی ۲۰۰ هزار دالر را به خانواده‌های داعش در ولسوالی برمل این ولایت کمک کرده است. با این که این ادعا دوباره پس گرفته شد ولی این پس‌گرفتن حرف، از سوی آقای متین در آن زمان بسیار اسرارآمیز صورت گرفت.

در آن زمان بحث بر سر این بود که شورای امنیت ملی به بهانه‌ی کمک به بی‌جاشدگانی که در ولایت پکتیکا آمده بودند، در واقع به خانواده‌های داعشی کمک مالی می‌کرده‌اند. به گونه‌ای می‌توان گفت؛ علت اصلی ایجاد چنین بحثی، مشابه با اتفاق تازه‌ای است که در ولایت خوست پیش آمده است.

در این اواخر نیز مثل چند سال پیش، عملیاتی به نام «ضرب عضب» از سوی ارتش پاکستان در وزیرستان آغاز شده است که در نتیجه‌ی آن صد‌ها خانواده از وزیرستان شمالی در مرز با افغانستان به خاطر جنگ‌ها به ولایت خوست فرار کرده و این موج مهاجرت‌ها ادامه دارد.

این نشان می‌دهد که مهاجرین از وزیرستان، می‌توانند برای وضعیت امنیتی ولایت خوست و از طریق آن برای امنیت کشور خطر بزرگی به حساب بیایند. حتا اگر با پس گرفتن حرف عبدالکریم متین در آن زمان که مدعی همکاری شورای امنیت با داعش شده بود، از موضوع سوءاستفاده‌های ممکنِ دولتی در این مورد بگذریم، از خطرات دیگری که زمینه‌ساز یارگیری‌های داعش در کشور می‌شود، نمی‌توان چشم پوشید.

مسأله این است که دولت افغانستان برای امنیت ولایت خوست تدابیر بهتری را مد نظر داشته باشد؛ زیرا ممکن است در میان بی‌جاشدگان، گروه‌های تروریستی جا به‌جا شده باشند و در تلاش ایجاد موج جدیدی از داعش در ولایت‌های شرقی کشور باشند.

ورود افراد هراس‌افگن در میان بیجاشدگان، می‌تواند صرفا یکی از خطرات حضور داعش در ولایت خوست باشد و باید در مورد این که ممکن است افراد بی‌جاشده، پس از پناه داده شدن در این ولایت، بر اساس نیازهایی که برای‌شان پیش خواهد آمد، به صف افراد مخالف دولت و به‌خصوص گروه داعش بپیوندند. طوری که گزارش‌ها و تحقیقات، از سال‌های پیش نشان می‌دهد، یکی از گروه‌هایی که نیروهای داعشی را در شرق کشور تقویت می‌کرد، حضور پاکستانی‌ها بود و اولین رهبر این گروه نیز یک پشتون پاکستانی به نام حافظ سعید بود که در شرق افغانستان کشته شد.