همزمان با افزایش مبتلایان به کرونا، خبر ورود نخستین محمولهی واکسین این ویروس به افغانستان، نشر شده است. مسئولان وزارت صحت، میگویند که قرار است تا شش ماه آینده، نخستین محمولهی واکسین کرونا به افغانستان برسد. این در حالی است که قبلاً گفتهشده بود تا دو سال دیگر چنین اتفاقی نخواهد افتاد.
دیروز، نشستی در وزارت صحت صورت گرفت که در مورد چگونگی تطبیق واکسین کرونا در آن بحث صورت گرفته است. نظر به اعلامیهای که از سوی وزارت صحت کشور منتشر شده است؛ در این نشست، دربارهی تطبیق واکسین کرونا بر اساس اولویتبندی افرادی که در معرض آسیبپذیری قرار دارند، نگهداری واکسین از طریق سیستم زنجیری سرد، استخدام یک هزار تیم برای تطبیق این واکسین، آموزش واکسیناتوران، جلوگیری از مبتلا شدن کارمندان صحی و مدیریت درست این برنامه بحث شده است.
کرونا برای مردم افغانستان، مثل یک بیماری پنهان عمل میکند؛ زیرا آماری که از سوی مسئولان، منتشر میشود، چندان دقیق و قابل لمس نیست. با اینکه نخستین مبتلایان به کرونای جدید در شماری از کشورهای همسایه شناسایی شده است، هنوز وزارت صحت کشور از وجود ویروس جدید در کشور چیزی نگفته است.
در چنین شرایطی، واکسین کرونا وارد کشور خواهد شد و بالای بسیاری از مردم، تطبیق میشود. آیا ما میدانیم که استفاده از واکسینی که قرار است به ما برسد تا چه حد قابل اعتماد است؟
متأسفانه، وزارت صحت افغانستان خودش در این زمینه آگاهی کاملی ندارد و بیشتر قضاوتها را بر اساس گفتههای دیگران و عملکرد کشورهای سازنده انجام میدهد.
مشکل دیگری که در زمینه تطبیق واکسین وجود دارد، تقسیم عادلانه آن است؛ گیریم که واکسین بتواند درست عمل کند و نقصی در آن نباشد اما؛ تضمینی وجود ندارد که از آن سوءاستفاده نشده و بین آنانی که توانایی خرید را دارند بهفروش نرسد.
وجود فساد مالی در کشور، همهچیز را در خطر قرار داده و ممکن است با هرچیزی معامله صورت بگیرد. چند روز پیش خبری منتشر شد که در ولایت بدخشان از دسترخوان ملی دزدی شده و پولی که برای مردم کمک شده بود، بهجیب مسئولان توزیع رفته است.
نخستین محمولهی واکسین کرونا تا شش ماه آینده با حمایت مالی بانک جهانی و بانک آسیایی وارد افغانستان میشود؛ کمکهای جهانی برای افغانستان، همیشه مورد استفاده قرار گرفته و اینبار هم چنین خطری را با خود خواهد داشت.
از چندوچون برنامه وزارت صحت در مورد نگهداری و توزیع واکسین، اطلاع کاملی در دست نیست زیرا هنوز به نتیجه نرسیده و تازه در مورد آن بحث صورت گرفته است اما؛ یکی از چالشها، همین است.
اگر وزارت صحت بخواهد، واکسین را خانهبهخانه توزیع کند نهتنها انتقال ویروس به کارمندان وزارت، ساده میشود که بسیاری از هموطنانمان نیز ممکن است از سوی کارمندان صحی، مبتلا به کرونا شوند.
تنها راه درست، ایجاد شفاخانههای مخصوص واکسین است؛ شفاخانههایی که در آن هیچ فردی جز کارمندان صحی و استفادهکنندگان واکسین حضور نیابند. در صورتی که از شفاخانههای موجود با سیستم فعلی استفاده شود، بازهم خطر آلودگی باقی است.
شاید، چینن راهکاری در نگهداری واکسین چالش ایجاد کند اما؛ لازم است تا با اجرایی کردن طرح شفاخانههای مخصوص واکسین، در نزدیکی آن، محل نگهداری را نیز بسازند.
ورود واکسین کرونا را به کشور به فال نیک میگیرم اما؛ احتیاط بسیاری لازم است تا از خطرهای مختلف آن، جلوگیری کند. بیش از هر خطری، ویروس فساد مالی کشنده است که میتواند زندگی بسیاریها را در خطر انداخته و نابرابری را در توزیع واکسین بهوجود بیاورد.
نگرانی مردم افغانستان، هم در مورد کارایی واکسین، هم در مورد کارایی تدبیر وزارت صحت و تعهد آن به افغانستان، از مهمترین موضوعاتی است که باید در موردش کاملاً قاطعانه رفتار شود.
حکومت وظیفه دارد، آنچه را به نام مردم بهدست میآورد با امانت کامل نگه دارد و به دسترسشان برساند.