هر روز که می‌گذرد، یک گرهِ تازه بر کلاف سردرگم و کور گرهِ انتخابات ریاست‌جمهوری افغانستان اضافه می‌شود. تا چند روز پیش، حرف از آن بود که چرا سِروِر و سازوکار درملوگی کمیسیون می‌خواهد، به این همه مشکلات انتخابات افغانستان، دهن‌کجی کرده و کار نمی‌کند؟ این که، شفافیت نباید قربانی سرعت شود و کمیسیون مواظب زمان‌بندی و اعلام به موقع یا حد اقل، مواظب باشد در دومین زمان تعیین شده، نتایج ابتدایی را اعلام کند؛ اما حالا، سخن از بحران است؛ از تحریم، از جنجال، لشکرکشی، جنگ و مسکوت ماندن همه چیز؛ انگار که انتخابات و کمیسیون، همه چیز را به گروگان گرفته باشد.
ابهام‌های زیاد سیاسی و انتخاباتی، موجب شده است که بازرگانان، سرمایه‌گذاری شان را در افغانستان متوقف کرده، گوش به زنگ و اعلام نتیجه‌ی انتخابات باشند. هر چند، رسانه‌ها پیشتر گزارش داده بودند که برخی سران حکومت و بازرگانان، زودتر از این حرف‌ها، سرمایه‌های خود را انتقال داده و در کشورهای دیگر، جای‌داد خریده اند.
از سوی دیگر، ترس از به جنجال کشیده شدن انتخابات، بار دیگر دامن این سرزمین را گرفت و جنجال‌ها، دقیقا مثل سال ۲۰۱۴ به وجود آمد. روز گذشته، تیم ثبات و همگرایی، رسما اعلام کرد که از روند بازشماری آرا خارج شده است و اگر هر اتفاقی در کشور بیفتد، مسؤولش تیم دولت‌ساز خواهد بود. داکتر عبدالله، یکی از نامزدان مطرح، گفت که چرا باید وقتی هنوز تکلیف ۱۳۷ هزار و ۶۳۰ رأی مبهم، ۱۰۲ هزار و ۱۲ رأی خارج از زمان رأی‌دهی،۷۰ هزار رأی دارای عکس‌های تکراری و ۷۰۰ دستگاه بایومتریک و اس‌دی کارت‌هایی که مفقود شده اند، مشخص نشده است، باید باز شماری آرا آغاز شود.
تیم ثبات و همگرایی، کمیسیون انتخابات و به خصوص کمیشنران آن را که این روزها اختلاف شان علنی و رسانه‌ای شده است، متهم می‌کند که آن‌ها می‌خواهند برخی محل‌هایی که در باره‌ی آن اطلاعات بایومتریکی وجود ندارد نیز، اعتبار داده و داخل روند شمارش آرا کنند؛ اما آن‌چه مهم است، جنجال‌ها و روش کاری کمیسیون انتخابات است که اگر چاره‌ای برای آن اندیشیده نشود، کل انتخابات که با خطر جدی و عدم مشروعیت روبه‌رو است، به یک بحران بزرگ و لاینحل بدل خواهد شد. حتا بیشتر و بزرگ‌تر از بحران سال ۲۰۱۴ که با وساطت و میانجی‌گری کشورهای دیگر هم رفع و رجوع‌شدنی نباشد.
دسته‌های انتخاباتی، به خصوص تیم‌های داکتر عبدالله، گلب‌الدین حکمت‌یار و رحمت‌الله نبیل که از روند بازشماری آرا نیز خارج شده اند، کمیشنران و کمیسیون انتخابات را به هم‌سویی با تیم محمد اشرف‌غنی متهم می‌کنند و تیم اشرف‌غنی نیز کمیشنرانی را که پای سند فیصله‌ی اخیر کمیسیون انتخابات امضاء نکرده اند، همراه تیم داکتر عبدالله دانسته و گفته است که آن‌ها می‌خواهند با فشار و دخالت در انتخابات، نتایج را مهندسی کرده و از روند اصلی خارج کنند.
این دقیقا همان سناریوی سال ۲۰۱۴ است؛ انتخابات پرهزینه، طولانی و پر‌جنجال افغانستان دقیقا به سمتی در حرکت است که همان داستان، دوباره از سر نوشته شود و بحران انتخابات افغانستان با وجودی که داد از شفافیت، دیجیتال و… بود، بار دیگر با تمام هزینه‌ها و دیجیتل‌سازی‌هایش، به مشکلی بدتر از گذشته بدل شود. نکته‌ی مهم دیگر، خستگی کشورهای دخیل در انتخابات و امور افغانستان است. سفرای کشورهای عضو ناتو در این روزهای پر از اتهام و جنجال، مهر سکوت بر لب زده و چیزی نمی‌گویند؛ با وجودی که آن‌ها بارها گفته بودند، حالا سال ۲۰۱۹ است و دیگر انتخابات افغانستان به سرنوشت انتخابات سال ۲۰۱۴ گرفتار نمی‌شود؛ اما در عمل دیده شد که دقیقا داستان، همان داستان پنج سال پیش است؛ یعنی نقطه، سرخط. کمیسیون انتخابات این روزها در میان چالش‌های زیادی دست و پا می‌زند؛ از یک طرف این کمیسیون موفق نشد تا به قولی که در باره‌ی سرعت و شفافیت‌سازی داده بود، عمل کند و از سوی دیگر، با اختلاف‌ها و صف‌بندی‌های درون‌سازمانی، با سوء مدیریت و عدم هم‌آهنگی روبه‌رو شده است که نه راه پس دارد و نه راه پیش. اگر متوجه سرعت نداشته‌اش برای اعلام نتایج در موعد مقرر دوم باشد، شفافیت چه می‌شود؟ اگر به شفافیت بچسبد، آن وقت زمان اعلام نتایج چه خواهد شد؟
