جهان به سوی محافظت دوبارهی خود از خطر کرونا میرود؛ خطری که کشورهای اروپایی را به فکر قرنتین سراسری انداخته و صندوق بینالمللی پول را راضی به دادن وام برای حکومت افغانستان کرده است.
صندوق بینالمللی پول، اعلام کرده است که ۳۷۰ میلیون دالر را به منظور تقویت ثبات اقتصادی و جبران خسارات بحران ناشی از ویروس کرونا، به دولت افغانستان وام میدهد. شکی نیست که بخشی از این وام باید برای جلوگیری از شیوع بیماری کرونا استفاده شود.
وزارت صحت افغانستان خطر شیوع دوبارهی کرونا را در زمستان جدی اعلام کرده و خواهان تدابیر لازم از جمله حتمیشدن استفاده از ماسک بین شهروندان شده است.
دولت افغانستان در حال حاضر ۱۱۵ میلیون دالر از سوی صندوق بینالمللی پول به دست میآورد، تا با موج دوم ویروس کرونا به گونهی اساسی مبارزه کند.
با وجود این همه، ترس مردم افغانستان، استفادهی سو از کمکهایی است که به افغانستان سرازیر شده و میتواند این وام را نیز به شکلهای نادرست مورد مصرف و حتا در خطر فساد مالی قرار بدهد.
در قرنتین سرتاسری ناشی از شیوع ویروس کرونا، پولهای زیادی حیفومیل شد؛ گزارشهایی که در این مورد منتشر شده است نشان میدهد که وزارت صحت افغانستان، نمیتواند کنترل درستی بر بودیجه داشته و تدابیری هم برای جلوگیری از فساد در آن وجود ندارد.
مردم در افغانستان، قربانی حکومتی اند که به نام آنان، کمک جمعآوری میکند؛ اما برای حل مشکل آنان مصرف نمیکند.
تا زمانی که برنامهی درستی برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا با مردم در میان گذاشته نشود و پارلمان افغانستان آن را تایید نکند، هر کمک و وام مالیای در راستای بهبود وضع اقتصادی و بهداشتی، به معنای هدردادن فرصت و امکانات جهانی در افغانستان است.
با این که در آستانهی شیوع دوبارهی ویروس کرونا قرار داریم؛ وزارت صحت افغانستان، هنوز برنامهای را به معرفی نگرفته و فقط از آمار روزانهی مبتلایان خبر میدهد. سیستم آزمایشی در شفاخانهها هنور مجهز به دستگاههای تشخیص کرونا نیست. هنوز هم وقتی کسی برای آزمایش به شفاخانهها میرود، نتیجهی آن را دو تا سه هفته بعد به دست میآورد.
میتوانستیم از فرصت بهدستآمدهی ناشی از کاهش رشد کرونا در افغانستان استفاده کرده و مراکز آزمایش این بیماری و نگهداری بیماران را گسترش دهیم؛ اما چنین نشد و ما هنوز هم با شرایطی روبهرو هستیم که برای اولینبار با این بیماری مواجه شده بودیم.
عدم تغییر در روند فعالیتهای بهداشتی، بیانگر فاجعهای است که با شیوع دوبارهی کرونا به آن بر خواهیم خورد. شیوع دوبارهی کرونا همزمان با زمستانی است که بر اساس گزارشها، سمیترین زمستان کابل- پرجمعیتترین شهر افغانستان- را نشان میدهد.
روزنامهی صبح کابل در گزارشی از احتمال بالابودن آلودگی در شهر کابل در زمستان پیش رو خبر داده و هشدار داد که اگر توجهی در شیوهی استفاده از مواد سوختی صورت نگیرد، زمستان امسال، سمیترین زمستان در مقایسه با سالهای گذشته را رقم میزند.
با وجود آلودگیها، شیوع بیماری کرونا تسریع خواهد شد و احتمال مرگومیر آن نیز بالا میرود. کرونا بیماریای است که با تخریب جهاز تنفسی، میتواند درصدی مرگ را افزایش داده و فرد مبتلا را از بین ببرد.
دولت افغانستان، باید بودیجهی بخش بهداشت را روی دو مورد حساس، برنامهریزی کند؛ بخش تجهیزات بهداشتی برای رسیدگی به بیمارانی که در حالت اضطراری قرار دارند و تدابیری که برای کاهش آلودگی هوا در شهرهای افغانستان، به خصوص کابل لازم است؛ در غیر این صورت و عدم توجه به دو مورد یادشده، تلفات ناشی از کرونا، این بار بالا خواهد بود و مجالی برای تغییر آمار ابتلا نیز وجود نخواهد داشت.
مسوولیتهای بهداشتی و رعایت رفتارهای تعریفشده در دورهی کرونا، این بار مصرف چندانی بر نخواهد داشت. بنا بر این نیروی بخش تبلیغی و بودیجهای که در آن استفاده میشود، باید به دیگر موارد داده شود.