با جدی شدن گفتوگوهای صلح افغانستان؛ کنشها و واکنشهای کشورهای حامی افغانستان در امور صلح، از هر جنبه نقش تاثیرگذاری در امور صلح افغانستان دارد. در این میان بعضی از کشورهای حامی که اعضای ناتو نیز استند، به صورت جدی مخالفت شان را با مسائل صلح افغانستان اعلام کرده اند و حتا به صورت اعتراض در روز افتتاحیهی گفتوگوهای میانافغانی، اشتراک نکردهاند.
فرانسه و استرالیا از جمله کشورهای عضو ناتو و حامی افغانستان بودند که همواره تاکید داشتند: نباید قاتلین شهروندان کشورهای شان، بدون محاکمه بخشیده شوند و مخالفت شان را با رها شدن شش نفر از اعضای طالبان، با پخش اعلامیه و حضور نیافتن در روز افتتاحیهی گفتوگوهای صلح به صورت جدی اعلام کرده اند.
همزمان با شروع گفتوگوهای صلح افغانستان، بعضی از کشورهای دیگر حامی و اعضای ناتو، با خوشبینی از گفتوگوهای صلح استقبال کرده ولی هر دو جناح – گروه تروریستی طالبان و دولت افغانستان- را به صبر و بردباری فراخواندند. این کشورها تاکید کرده اند که طالبان، باید در هنگام گفتوگو از جنگ دست کشیده به کاهش خشونت و آتشبس رو بیاورند؛ اما واکنش طالبان نسبت به کاهش خشونت و آتشبس گنگ و پیچیده به نظر میرسد.
گروه تروریستی طالبان همواره آتشبس را به تاخیر میاندازد و تا جدی شدن گفتوگوهای صلح، قصد عقبنشینی از سنگرهای خویش را ندارند و با اعمال فشار و جنگهای تخریبی و چریکی، میخواهند امتیاز بیشتری از دولت افغانستان و جامعهی جهانی در گفتوگوهای صلح میانافغانی بگیرند.
سوی دیگر روایت صلح افغانستان و گفتوگوهای صلح میانافغانی، واکنش امریکا نسبت به گفتوگوها است. به نظر میرسد که ایالات متحده امریکا، بازی پیچیدهای را به پیش گرفته است که خود نمیداند سرانجام این بازی، به کجا خواهد رسید. قصر سپید به صلح افغانستان، به گونهی بستهی انتخاباتی نگاه میکند. با بیرون شدن سربازهای امریکایی از افغانستان و آمدن صلح زودهنگام به هر قمیت -حتا مرگ دموکراسی- میتواند، فضا و اذهان عمومی را به نفع ترامپ در انتخابات متمایل گرداند و ترامپ را نیز قهرمان صلح جهانی معرفی کرده صاحب جایزهی نوبل صلح کند.
هر چه انتخابات در ایالات متحده امریکا نزدیکتر میشود، گفتوگوهای صلح نیز جدیتر میشود و این حکایت دولت افغانستان را در چندماه گذشته در تنگناه قرار داده و طالبان را در موضع قدرت برده است. گروه تروریستی طالبان در گفتوگوهای صلح میانافغانی در مقابل جامعهی جهانی و افغانستان گستاختر شده است که نباید چنین اجازهای به یک گروه هراسافگن داده شود. دستگاه دیپلوماسی ایالات متحده امریکا با رهبری مایک پومپئو همواره تلاش دارند که هر چه سریعتر، میان طالبان و دولت اسلامی افغانستان صلح بیاورند؛ صلحی که نیاز به چانهزنیهای بیشمار و حساب و کتاب فراوان دارد، اما دستگاه دیپلوماسی ترامپ میخواهد کودک صلح را یکماهه به دنیا بیاورد که کار دشوار و ناممکن است.
سوی دیگر، دستگاه نظامی ایالات متحده امریکا است که واقعبینانه به صلح افغانستان نگاه میاندازد و همواره ترس از این دارد که دوباره افغانستان، به لانهی تروریستان مبدل شود. کشوقوسها میان وزارت خارجه و وزارت دفاع ایالات متحده امریکا، تنها در داخل امریکا باقی نمانده است. هر بار وقتی یکی از نمایندگان دستگاه دیپلوماسی امریکا، باجی به گروه تروریستی طالبان میدهد؛ پنتاگون نمایندهای را با پیام حمایت از دولت و نظامیان افغانستان به کابل میفرستد.
هنگامیکه مایک پومپئو، وزیر خارجهی ایالات متحده امریکا و زلمی خلیلزاد با طالبان در قطر، روی اعلام آتشبس توافق کردند؛ مایک اسپر، وزیر دفاع ایالات متحده امریکا، وارد کابل شد و به ریاستجمهوری افغانستان اطمینان کامل داد که دولت امریکا، همواره از دولت افغانستان حمایت میکند.
در روز شنبه ۲۲ سنبله هنگامی مایک پومپئو اعلام کرد که افغانستانیها خود به نوع حکومتداری – جمهوریت یا امارت- در افغانستان تصمیم بگیرند، فرمانده ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده امریکا وارد کابل شد و به ارگ ریاست جمهوری افغانستان اطمینان داد که دولت امریکا از افغانستان و نیروهای نظامی افغانستان، با آغاز مذاکرات میانافغانی حمایت کامل میکنند.
این دو دستهگی در ادارهی ترامپ، افغانستان و امریکا را وارد رابطهای تازه کرده که معلوم نیست، عاقبت اش به کجا خواهد رسید؛ اما به نظر میرسد که پنتاگون حتا با برنده شدن آقای ترامپ در انتخابات، تسلیم تروریستان نخواهد شد و دست از حمایت افغانستان در مقابل گروههای تروریستی نخواهد کشید.