در کنار بن‌بست انتخاباتی که به کابوس این روزهای افغانستان تبدیل شده است، کابوس گفت‌وگوهای صلح نیز از یک سال به این سو، وارد مراحل جدی‌تری شده است. دو نگرانی‌ای که این روزها شهروندان افغانستان را درگیر کرده اند؛ عده‌ای برای ختم بن‌بست انتخاباتی، به روزنه‌ای به نام گفت‌وگوهای صلح می‌نگرند و برخی هم، بن‌بست صلح را در آیینه‌ی حکومتی می‌بینند که انتخابات برای مردم معرفی خواهد کرد؛ حکومتی که ظاهرا چالش‌های موجود انتخاباتی این روزها، می‌رود تا آیینه‌ی آن را بشکند.
اما گفته‌های اخیر مارک میلی، رییس ستاد ارتش ایالات متحده‌ی امریکا، روزنه‌ی جدیدی را در کنار بن‌بست‌های موجود نوید می‌دهد. با داغ شدن گفت‌وگوهای صلح و توافق‌نامه‌ای که قرار بود به امضا برسد، نگرانی از خروج نیروهای خارجی که یکی از پیش‌شرط‌های طالبان، برای پذیرش صلح است، به وجود آمده بود؛ نگرانی از آن جهت که در صورت خروج نیروهای بین‌المللی از افغانستان، طالبان خود را برنده‌ی جنگ پنداشته و خلاف تعهدات شان در توافق‌نامه‌ای که امضا خواهد شد، به شهرهای افغانستان هجوم می‌آورند و دولت افغانستان را مجبور به شکست یا امتیازدهی بیشتر می‌کنند؛ این نگرانی‌ها در پی اظهارات رییس‌جمهور ترامپ، مبنی بر خروج این نیروها از افغانستان، افزایش بیشتری یافته بود.
به تازگی رییس ستاد ارتش امریکا، در گفت‌وگویی با شبکه‌ی خبری «ای بی سی»، گفته است که نیروهای امریکایی تا چند سال دیگر در افغانستان خواهند ماند. اگر این اظهارات را در ادامه‌ی اظهارات ضد و نقیض رییس‌جمهور ترامپ، در مورد جنگ و صلح افغانستان و تصامیم آنی آن در سیاست خارجی امریکا طی یکی دو سال اخیر نپنداریم، گفته‌های مارک میلی، بیان‌گر این است که امریکا شکست در جنگ افغانستان را نپذیرفته است و قرار است طولانی‌ترین جنگش را طولانی‌تر کند.
حالا اگر نیروهای خارجی در افغانستان می‌مانند؛ پس موقف امریکا در مورد گفت‌وگوهای صلحی که گفته شد دوباره از سر گرفته می‌شود و انتخاباتی که به بن‌بست رسیده است، چه خواهد بود؟
آن چه مسلم است، این‌ست که در صورت حضور امریکا در سال‌های آینده، حکومتی که تشکیل می‌شود، از اهمیت زیادی برایش برخوردار است؛ اهمیتی که در دیدارهای پی‌هم مقامات این کشور با اشرف‌غنی و عبدالله، دو نامزد پیش‌تاز انتخابات معنا می‌شود.
طبق گزارش‌ها، پس از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، تاکنون مقامات امریکایی، هفت بار با غنی و دوازده بار با عبدالله دیدار داشته اند؛ آیا تعدد این دیدارها می‌تواند بیان‌گر علاقه یا عدم علاقه‌ی امریکایی‌ها به یکی از این نامزدان باشد، یا در این دیدارها به چیزهای دیگری اشاره شده است؟
در دیداری که رییس‌جمهور غنی به تاریخ ۲۱ اکتبر با هیأت کانگرس امریکا داشته، گفته شده است که آقای غنی در کنار صحبت از تعهدات افغانستان و امریکا در آینده و موضوع گفت‌وگوهای صلح، اشاره‌ای به انتخابات افغانستان داشته است که نانسی پلوسی، رییس هیأت کانگرس امریکا، در مورد انتخابات سکوت اختیار کرده است.
اگر مقامات امریکایی علاقه‌ای به بحث انتخابات ندارند؛ گزینه‌ای که امریکا برای آینده‌ی افغانستان در نظر دارد چیست؟ آیا این بیان‌گر این است که امریکا به حکومت برآمده از انتخابات امیدی ندارد و طبق یافته‌هایش مطمئن شده است که نتیجه‌ی انتخابات افغانستان به بحران می‌رود؟
آیا نسخه‌ی دیگری برای آینده‌ی افغانستان پیچیده شده است که ربطی به موفقیت یا عدم موفقیت پروسه‌ی انتخابات ندارد و به حکومتی توجه دارد که نتیجه‌ی گفت‌وگوهای صلح خواهد بود که پس از بحران انتخاباتی، در تبانی با تیم‌های دیگر سیاسی ورق خواهد خورد؟
در صورتی که طالبان یکی از پیش‌شرط‌های شان را برای پذیرش صلح، خروج نیروهای خارجی از افغانستان عنوان کرده و بر آن به عنوان خط سرخ شان تأکید دارند، اظهارات اخیر رییس ستاد ارتش امریکا مبنی بر ماندن نیروهای امریکایی تا چند سال دیگر در افغانستان، چه چیزی را بیان می‌کند؟ آیا ماندن نیروهای امریکایی به معنای رد درخواست طالبان –خروج نیروهای خارجی- است و امریکا بر آن است که خواسته‌های طالبان را نادیده گرفته و با فشار جنگ آن‌ها را وادار به پذیرش صلح کند؟
با توجه به پیچیدگی‌ای که وضعیت سیاسی افغانستان را فرا گرفته است، تحلیل واضحی از این سوالات، کاری است دشوار؛ اما آن چه می‌توان از اظهارات اخیر مارک میلی برداشت کرد، این است که در صورت بحران انتخاباتی، امریکا مثل ۲۰۱۴ وارد میدان خواهد شد که معلوم نیست، نتیجه‌ی آن تداوم حکومت وحدت ملی – حکومتی که موفق بود- خواهد شد یا نسخه‌ی دیگری در حال پیچیدن برای ختم این بن‌بست است.
