اجماع داخلی؛ نجات افغانستان در گفت‌وگوهای صلح

صبح کابل
اجماع داخلی؛ نجات افغانستان در گفت‌وگوهای صلح

در حالی که گزارش‌هایی مبنی بر توافق آتش‌بس یک‌هفته‌ای از سوی رهبری طالبان در کویته‌ی پاکستان منتشر شده است؛ افزایش حملات این گروه طی روزهای گذشته در برخی ولایت‌ها، بیان‌گر این است که در در گرماگرم گفت‌وگوهای صلح و آتش‌بس، طالبان با این حملات شان به دنبال نشان دادن قدرت و گرفتن امتیاز بیشتر در میز مذاکره استند.
نزدیک به چهاره ماه پیش که گفته می‌شد توافق‌نامه‌ای بین نمایندگان طالبان و زلمی‌ خلیل‌زاد آماده شده و قرار است به امضا برسد، این گروه با حملات تروریستی گسترده در پی گرفتن امتیاز بیشتر، آن قدر بر خشونت‌پراگنی تلاش کردند تا دونالد ترامپ، رییس‌جمهور امریکا، به دلیل حمله‌ی شب‌هنگام این گروه در شش‌درک کابل که در آن یک سرباز امریکایی نیز کشته شد، گفت‌وگوها را مرده اعلام کند. رییس‌جمهور ترامپ، دلیل توقف گفت‌وگوها را، تشدید حملات طالبان عنوان کرده و گفت که این گروه با تشدید حملات تروریستی در پی اثبات قدرت و گرفتن امتیاز بیشتر اند.
پس از سه ماه توقف، چندی پیش به دنبال سفر رییس‌جمهور امریکا در افغانستان، در دیدار با سربازان این کشور در بگرام گفت که گفت‌وگوهای صلح از سر گرفته می‌شود. پس از آن، زلمی خلیل‌زاد، گفت‌وگوهای نیمه‌تمامش را از سر گرفت و پس از حمله‌ی طالبان بر یک کلینیک در ولایت پروان، این بار خشم آقای خلیل‌زاد برانگیخت و ضمن توقف گفت‌وگوها، به رسانه‌ها گفت که این توقف به دلیل مشوره‌ی نمایندگان طالبان با سران این گروه انجام شده است تا در مورد آتش‌بس ده‌روزه به توافق برسند.
روز شنبه، روزنامه‌ی وال‌استریت ژورنال، به نقل از مقامات طالبان در کویته‌ی پاکستان گزارش داد که سران این گروه به توافق‌ آتش‌یس یک‌هفته‌ای دست یافته اند که امید‌واری‌هایی را برای مردم افغانستان به میان آورد؛ به دنبال نشر این گزارش، ذبیح‌الله مجاهد، سخن‌گوی طالبان، در گفت‌وگوی تلفونی به صدای امریکا گفت که تا هنوز هیچ توافقی بین سران طالبان مبنی بر آتش‌بس انجام نشده است و گزارش‌های نشرشده حقیقت ندارد.
با توجه به وضعیت داخلی افغانستان که سیاست‌مداران غیر حکومتی به دنبال گفت‌وگوهای بین‌الافغانی همه‌شمول و سران حکومت به دنبال گفت‌وگوهای حکومت‌محور با طالبان اند، افزایش حملات شبانه‌ی طالبان که شنبه‌شب (۸جدی) جان ۱۷ تن از نیروهای خیزش مردمی را در تخار و جان ۱۰‌ تن از سربازان ارتش را در ولسوالی سنگین هلمند گرفت، بیان‌گر این است که این گروه با تحلیل از وضعیت ناهماهنگ بین سیاست‌مداران و دولت افغانستان، بیش از پیش تلاش دارند با نظامی‌گری، موقف شان را در گفت‌وگوهای صلح برجسته‌تر کنند.
دولت افغانستان و سیاست‌مداران موافق و مخالف دولت، باید این را بدانند که کشمکش‌های داخلی در چنین وضعیتی، بیشتر از هر زمانی به زیان حکومت و مردم افغانستان تمام می‌شود و طالبان با استفاده از این اختلاف‌های سیاسی داخلی، تلاش می‌کنند، ضمن نشان دادن قدرت بیشتر، ناهماهنگی سیاسی در افغانستان را روی میز مذاکره ببرند و خواهان امتیاز بیشتر در گفت‌وگوها شوند. اگر دولت و سیاست‌مداران، دست از اختلاف‌های درونی و امیتازطلبی‌های شان برندارند، باید قبول کنند، همان طور که امریکا و افغانستان، افغانستان را در میدان جنگ به طالبان باخته اند، در میدان دیپلماسی نیز خواهند باخت.
امریکا و دیگر متحدان افغانستان که دیگر دل خوشی از افغانستان و دولت‌مردان این کشور ندارند، اگر شاهد یک اتحاد درونی بین سیاست‌مداران و دولت افغانستان نباشند، بعید نیست که به طالبان میدان بیشتر بدهند و آنان را به عنوان هسته‌ی مرکزی گفت‌وگوها و و آینده‌ی افغانستان در پروسه‌ی صلح در نظر بگیرند. این وظیفه‌ی دولت است تا با یک اجماع قوی که در آن تمام گروه‌های سیاسی خود را ببینند، به گفت‌وگوهای بین‌الافغانی برود و از موقف مردم و تمام جریان‌های دخیل در افغانستان مقابل طالبان به میز مذاکره بنشیند. اگر دولت نتواند به چنین اجماعی دست یابد، دور از احتمال نیست که میدان دیپلماسی را به طالبانی ببازد که تا چند سال پیش، از آن به عنوان یک گروه تروریستی آواره در مرزهای مشترک پاکستان و افغانستان نام برده می‌شد.