رییس جمهور ایالات متحده، روز جمعه (۲۵ اسد) در نشستی با شماری از مقامهای بلندرتبهی امریکایی، در مورد روند صلح افغانستان گفتوگو کرده و این نشست را «بسیار خوب» عنوان کرده است؛ اما تا هنوز معلوم نیست که جزئیات این نشست چی است و در مورد صلح با طالبان و توافقنامهای که قرار است میان ایالات متحدهی امریکا و گروه طالبان به امضا برسد، نیز اطلاعات کاملی وجود ندارد.
با این حال، دونالد ترامپ، در تویتی نوشته است که «یک نشست بسیار خوب در مورد افغانستان به پایان رسید. بسیاری از طرفها به شمول طرف مقابل جنگ ۱۹ساله، به دنبال ایجاد معامله استیم؛ در صورتی که امکان داشته باشد.»
عدم اطلاع کامل در مورد بحثهایی که در رابطه به صلح افغانستان صورت میگیرد، یکی از چالشهای عمدهی مردم افغانستان است. آنچه که در نشستهای دوحه و نشست دیروز ترامپ با مقامات امریکایی گذشته، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ خصوصا نشستی که میان مقامات امریکایی با رییس جمهوری این کشور بوده باید با حکومت افغانستان در میان گذاشته شود تا از این طریق مردم افغانستان بتوانند در رابطه به جریان گفتوگوها، آگاهی کسب کنند.
هرچند سخنگوی ریاستجمهوری، دیروز در یک نشست خبری که به همین مناسبت برگزار شده بود، به رسانهها گفت: «منتظریم تا به زودترین فرصت، به گونهی رسمی از نتایج نشست روز جمعه در امریکا، اطلاع حاصل کنیم و به سوی تحقق پروسهی صلح پیش برویم.» با آن هم اطلاع یافتن حکومت افغانستان از نشستهای مربوط به گفتوگوهای صلح افغانستان، نیاز به تلاش بیشتری دارد.
گفتوگوهای صلح افغانستان، پای کشورهای زیادی را در خود دخیل کرده است و بسیاری از این کشورها، به عنوان نیروهای خارجیای که طالبان اصرار به خروج آنان میکنند، حضور نظامی در افغانستان دارند؛ طوری که تا به حال معلوم شده است، اگر توافقی میان ایالات متحدهی امریکا و گروه طالبان صورت بگیرد، بر اساس آن باید این نیروها به عنوان نیروهای خارجی از کشور خارج شوند. گزارشها نشان میدهد که امریکا در مورد خروج نیروهایش تا حدی به توافق رسیده است و ممکن است به زودی روند خروج آنان را آغاز کند.
مقاماتی از حکومت افغانستان و امریکا بارها تأکید کرده اند که خروج نیروهای امریکایی از افغانستان نظر به شرایط خواهد بود و هرگز به یکبارگی و بدون تضمین امنیت لازم از افغانستان بیرون نمیشوند. خروج نیروهای خارجی و به خصوص ایالات متحدهی امریکا از کشور، نگرانیهایی را در رابطه به پیمانهای استراتیژیک میان دو کشور و پیمانهای افغانستان با دیگر اعضای ناتو به وجود آورده است؛ اما در نشست دیروز سخنگوی ریاستجمهوری، گفته شد که قرار است در نتیجهی توافق ایالات متحده و گروه طالبان، برعلاوهی امضای توافقنامه با این گروه، یک توافقنامهی دیگر با حکومت افغانستان به امضا برسد. به گفتهی صدیق صدیقی، این توافقنامه به قصد تجدید پیمان با افغانستان است؛ زیرا این دو کشور تعهدات طولانی با هم دارند.
در واقع، برای حفظ امنیت منطقه و جهان که میتواند از افغانستان دچار آسیب شود، لازم و ضروری است که بر تعهدات میان افغانستان و امریکا و دیگر کشورهای عضو ناتو تأکید شود؛ چرا که برای جلوگیری از خطرات احتمالی، همکاری جهانی با افغانستان از ضرورتها خواهد بود.
امنیت در افغانستان، صرفا با آتشبس ممکن نیست و حتا اگر چنین شود؛ ولی اگر نظام جمهوری از کشور برچیده شود، صلح معنایی نخواهد داشت. امنیت و صلح پایدار، صرفا زمانی ممکن است که مردم افغانستان برای پابرجا نگهداشتن نظام فعلی و مردمی، از سوی جامعهی جهانی حمایت شود. نگرانی افغانها بیشتر از هر چیزی برای از دست دادن ارزشهایی است که بر اساس قانون اساسی برای شان داده شده است و امید آیندهی روشن را بر مبنی آن استوار نگه داشته اند.
این امر و این آرزو، تنها با برگزاری انتخابات و اعمال ارادهی مردم بر تشکیل دوبارهی حکومت خواهد بود. گروه طالبان که از مخالفان سرسخت برگزاری انتخابات است، بارها با ابراز مخالفتش نشان داده است که به ارادهی مردم و حقوق شهروندی، هیچ باوری ندارد. اگر این ارزشها و پایبندی به آن در گفتوگوهای صلح مطرح نشود، صلح برای مردم قابل قبول نیست و نگرانیها را بیشتر خواهد کرد.