
گروه طالبان، قبلا اعلام کرده بود؛ اگر امریکا در افغانستان حضور نظامیاش را ادامه دهد، در هیچ نشستی شرکت نخواهد کرد. با این وجود، در آستانهی نشست استانبول، تمام نگاههای ملی و بینالمللی به سوی طالبان است که آیا این گروه در نشست استانبول شرکت میکند یا خیر!
پس از اعلامیهی طالبان، رییسجمهوری امریکا، روز چهارشنبه (۲۵ حمل) در یک نشست خبری اعلام کرد؛ روند خروج نیروهای نظامی امریکایی از افغانستان در ماه می سال روان میلادی آغاز و تا یازده سپتامبر همین سال، پایان خواهد یافت.
در پیوند به همین مسئله، آنتونی بلینکن، وزیر خارجهی امریکا، وارد افغانستان شد و پس از آن در دیداری با رییسجمهور غنی، تأکید کرد که امریکا از لحاظ استراتژیک، افغانستان را تنها نمیگذارد. همزمان، ارگ ریاستجمهوری با نشر اعلامیهای گفت که نیروهای نظامی افغانستان با حمایت بینالمللی توانایی دفاع از خاک افغانستان در برابر طالبان و تروریزم را دارند.
امریکا در کشورهایی که نیروی نظامی دارد، پیوسته بازی دوگانه انجام میدهد؛ بازیای که به هر گونهای باشد، حضور امریکا را در کشورهای تحت سلطهاش پایدار نگه میدارد؛ چه در قالب نظامی و چه با پالیسیهای سیاسی.
دکتر نعیم حکیم، استاد تاریخ تحلیلی دانشگاه برکلی، به این نظر است که اگر امریکا در تعامل با طالبان خارج شود، فقط نیروی نظامی این کشور خارج میشود؛ نه ساختار قدرت امریکایی از افغانستان.
گفتههای وزیر خارجهی امریکا با اشرفغنی، رییسجمهوری افغانستان، نظر دکتر نعیم حکیم را تأیید میکند؛ حمایت استراتژیک، دقیقا به مفهوم حضور قدرت ساختاری امریکا در افغانستان است و رییسجمهور غنی، با پشتیبانی همین ساختار است که اعلام میکند؛ نیروهای امنیتی کشور میتوانند پس از خروج ناتو، امنیت افغانستان را بگیرند؛ معادلهای که ویژهی استراتژی امریکایی به عنوان هژمونی مسلط جهانی است.
سخنان جو بایدن در روز چهارشنبهی هفتهی گذشته، مشخص کرد که آغاز روند خروج نیروهای نظامی امریکا از افغانستان، در ماه می آغاز و در سپتامبر همین سال پایان مییابد؛ اما راه فرار سخنان بایدن در بخش دیگری از حرفهایش نهفته بود که بیشتر نادیده گرفته شد. در فضای رسانهای، پیوسته تأکید بر خروج نیروهای امریکایی از افغانستان صورت گرفت و درشت شد؛ اما پهلوی دیگر سخنان رییسجمهوری امریکا که بیشتر جدی گرفته نشد؛ اصل خبر و نشانگر استراتژی امریکایی بود.
جو بایدن، در ادامهی نشست خبری روزچهارشنبه، تأکید کرد که «اگر طالبان در هنگام خروج به ما حمله کنند، از خود و شرکای خود با تمام ابزاری که داریم، دفاع خواهیم کرد.» سخنان بایدن، به مفهوم اخطار به طالبان بود؛ مانند آنچه در عراق اتفاق افتاد که حضور دوبارهی امریکا را در آن کشور تضمین کرد.
با در نظرداشت سخنان دوپهلوی جوبایدن و راه فرار استراتژی امریکایی، روز جمعه (۲۷حمل) جان کربی، سخنگوی پنتاگون، از ازدیاد نیروهای امریکایی در افغانستان برای خروج خبر داد؛ او گفت: «همان گونه که از عراق خارج شدیم، ممکن برای خروج از افغانستان نیز به کمکهای لوژستیکی مثل کمکهای انجنیری نیاز داشته باشیم.»
تأکید بایدن به خروج مصؤون نیروهایش از افغانستان و اخطار به طالبان، اعلام حمایت وزیر خارجهی این کشور از افغانستان و در ادامه، حرف از ازدیاد نیروهای امریکایی برای خروج نیروهای باقیمانده توسط سخنگوی پنتاگون، خبر از بازیای میدهد که در استراتژی چندپهلوی امریکایی قابل خوانش و بررسی است؛ استراتژیای که این کشور برای خروج از عراق روی دست گرفت و ماندن چندین هزار نیروی نظامی و استخباراتیاش در این کشور را تضمین کرد.
امریکا در خروج از عراق، همواره تعلل داشته است و مدتی پیش نیز اعلام کرد که نیروهای امریکایی دوباره به عراق برمیگردند. با استراتژی راه فرار امریکایی و پیوند سخنان؛ جوبایدن، بلینکین، جان کربی و تحلیلی که دکتر نعیم حکیم دست داده است، معلوم میشود که مسئلهی خروج از افغانستان، تنها جنبهی رسانهای دارد و میخواهد طالبان در نشست استانبول حضور پیدا کنند.
در حقیقت امریکا با تکرار سناریوی عراق در افغانستان، به حضورش ادامه خواهد داد و استراتژی راه فرار امریکایی، همواره در راستای منافع این کشور به استفاده خواهد رسید.