دیروز، دوشنبه دهم اسد، صدای انفجار بزرگ، کابل را تکان داد؛ ناقوس مرگ را به گوش مردم رساند و دود آن فضای شهر را سیاه کرد و ترس و ناامنی را به مردم داد. این انفجار یک روز پس از نشر خبری صورت گرف که گویا یک گام به مذاکرات بین الافغانی نزدیک شده است.
دو روز پیش، سخنگوی وزارت خارجه اعلام کرد تا دو هفتهی دیگر نشست بین الافغانی میان طالبان و افرادی که دولت معرفی خواهد کرد، در قطر برگزار میشود.
سه ساعت پس از این انفجار، گروه طالبان که نمایندگانش در قطر با امریکاییها در بارهی صلح سخن میگویند، مسؤولیت این حمله را پذیرفت. در اعلامیهی این گروه گفته شده، افراد انتحاری این گروه با موتر بمبگذاری شده بر ساختمان تدارکات و انجنیری وزارت دفاع حمله کرده است.
تصاویری که پس از این رویداد تکاندهنده در شبکههای اجتماعی نشر شده، نشان داد که بیشتر آسیب دیدگان آن کودکانی بودهاند که به مکتب میرفتند و عابرانی در محل رویداد. وزارت داخله هشت ساعت پس از این رویداد اعلام کرد که پنج تن مهاجم طالبان کشته شدند. آمار دقیق تلفات این حمله معلوم نیست؛ اما وزارت صحت عامه میگوید که شش نفر کشته شده و بیش از ۱۱۶نفر به شمول کودکان و زنان زخمی شدهاند. احتمال افزایش تلفات وجود دارد. وزارت معارف گفته بیش از ۵۰ دانشآموز مکتبهای دولتی و خصوصی زخمی شدهاند.
آتشبس، خواست مهم مردم افغانستان و نهادهای حامی صلح است و از زمانی که تلاشهای صلح آغاز شد، بیشتر از گذشته به آن تاکید شده است. سازمان ملل بارها اعلام کرده، آتشبس میتواند روند صلح را تقویت کند. از طرفهای جنگ در داخل افغانستان خواسته که برای نشان دادن ارادهی قطع جنگ، باید آتشبس اعلام کنند.
لویه جرگهی مشورتی صلح در کابل با حمایت دولت افغانستان در ماه ثور برگزار شد و ۳۲۰۰ نفری که از ولایتهای مختلف در آن شرکت کرده بودند خواستار آتشبس شدند. محمد اشرف غنی در پایان این جرگه، آتشبس را در روزهای عید رمضان پذیرفت و خطاب به رهبر طالبان گفت که تعدادی از زندانیان این گروه را نیز برای حسن نیت آزاد میکند.
پس از آن حکومت افغانستان ۹۰۰ زندانی طالب را که بیشتر از رقمی بود که اشرف غنی در لویه جرگهی صلح اعلام کرد، آزاد کرد. با این هم، در موضع طالبان تغییری نیامد و آتشبس را نپذیرفتند.
توجیه اشرف غنی، این بود که با این اقدام حسن نیت به طالبان نشان میدهد؛ اما از سوی طالبان استقبال نشد و پاسخ آن شدت حملات نظامی بر مراکز دولتی و سازماندهی حملات در شهرهاست که در مناطق مختلف باشدت بیشتر صورت میگیرد.
شنبهی گذشته هفتمین نشست طالبان با امریکا در قطر برگزار شد. طالبان همزمان با این نشست حملاتشان را افزایش دادند. در یک حملهی شبانهی طالبان در ولسوالی نهرین ولایت بغلان ۲۵ تن از نیروهای خیزش مردمی کشته شدند. به دنبال آن در هشتم سرطان بر ولسوالی معروف کندهار نیز حمله شد که هشت کارمند کمیسیون انتخابات و یازده پولیس کشته شدند.
به غیر از این حملات یاد شده و حملهی انفجاری روز گذشته در کابل، منابع طالبان دیروز گفته بودند در بیست و چهار ساعت گذشته ۵۲ حملهی نظامی بر مراکز دولتی و نظامی در ولایتهای مختلف انجام شده است.
امنتاع طالبان از آتشبس و تشدید حملات آنها ثابت میکند که با حملات بر مراکز دولتی و شهرها میخواهند در میز مذاکرات از امریکا امتیاز بگیرند.
این درحالی است که شنیده میشود در نشستی که در قطر برگزار شده دربارهی جدول خروج نیروهای امریکایی و ناتو و تعهد دادن طالبان به امریکا پیشرفت صورت گرفته است.
طالبان با حملات هراسافگنانه نشان میدهند که به صلح متعهد نیستند به این دلیل از آتشبس امنتاع میکنند. رهایی زندانیان این گروه برخلاف شعار اشرف غنی، نتوانست حسن نیت طالبان را در بارهی قطع جنگ برانگیزد.
طالبان در هجده سال گذشته بر طبل جنگ کوبیدهاند و از راه جنگ اهداف خود را دنبال میکنند. حملات انتحاری و انفجاری آنها تلاشهای صلح را آسیب میزند. ماهیت و خطر این گروه را نشان میدهد که با جنگ میخواهند در میز صلح، امتیاز بگیرند.
حالا که طالبان با جنگ میخواهند امتیاز بگیرند، دولت باید اهداف طالبان را در نظر بگیرد. سنگرهای دفاعی و امنیتی مردم را مستحکمتر کند و به تجهیز و تقویت نیروهای امنیتی بپردازد. برای دفع تاکتیک امتیازگیری طالبان، عاملان جنگ و ناامنیای را که به نام طالبان و هر نام دیگر فعالیت میکنند هدف بگیرد بهخصوصفرماندهان طالبان را که موتور جنگ این گروه را برای امتیازگیری درمیز صلح، میچرخانند. دولت برای دفاع از خود و جلوگیری از حملات مرگبار طالبان باید موضع انفعالی را کنار بگذارد. هیچ تردیدی باقی نمانده که طالبان با حملات نظامی و انفجاری قدرتنمایی میکنند. امریکا بهعنوان طرف گفتوگوی طالبان نباید به این گروه امتیاز بدهد؛ باید به این گروه فهمانده شود با جنگ نمیتواند برنامهی صلح را به امتیاز گیری تبدیل کند.