هدف سفر اعلام نشده‌ی پمپئو به کابل چه بود؟

بشیر یاوری
هدف سفر اعلام نشده‌ی پمپئو به کابل چه بود؟

مایک پمپئو وزیرخارجه‌ی امریکا روز گذشته به کابل آمد، با رهبران حکومت وحدت ملی و رهبران قومی و جهادی افغانستان دیدار و گفت‌وگو کرد و در سفارت امریکا نشست خبری برگزار کرد.

 زلمی خلیل‌زاد رئیس هیأت مذاکره کننده‎ی امریکا با طالبان، مایک پمپئو را همراهی می‌کرد. در نشستی که در ارگ ریاست جمهوری برگزار شد به غیر از رهبران حکومت و صلاح الدین ربانی، وزیرخارجه‌ی کشور حامدکرزی رئیس جمهوری پیشین نیز حضور داشت. پس از این نشست، آقای پمپئو با شماری از رهبران قومی و جهادی نیز دیدار کرد. در این دیدارها در باره‎ی انتخابات و صلح گفت‌وگو شده است.

ریاست جمهوری افغانستان اعلام‌ کرده که وزیرخارجه‌ی امریکا از صلح و برگزاری انتخابات، اعلام حمایت کرده و در این نشست محمد اشرف غنی به هماهنگی بیشتر میان امریکا و دولت افغانستان تاکید کرده است.

سفر وزیرخارجه‌ی امریکا به کابل بدون اینکه اعلام شده باشد صورت گرفت. این سفر نشان می‌دهد که بحث صلح در افغانستان برای امریکا بیشتر از پیش جدی شده، در شرایطی قرار گرفته که امریکا باید نقش خود را حفظ کند.

روسیه در ماه گذشته زمینه‌ی برگزاری نشست مخالفان حکومت غنی و هیأت طالبان را در مسکو فراهم کرد. ملاغنی برادر رئیس دفتر طالبان در قطر با اعضای هیأت طالبان، به چین سفر کردند. همسایه‌ها و قدرت‌های منطقه می‌خواهند سهم خود را داشته باشند. از جانب دیگر دور جدید نشست امریکا با طالبان به‌ روز شنبه‌ی آینده در قطر برگزار می‌شود.

 با در نظر گرفتن این مسایل، گفته می‌توانیم که مهم‌ترین هدفِ سفر وزیرخارجه‌ی امریکا به افغانستان، موفقیت روند مذاکرات امریکا با طالبان بوده است. امریکا به عنوان قدرت جهانی که با دولت افغانستان پیمان امنیتی امضا کرده پس از سقوط حاکمیت طالبان با حضور در افغانستان در منطقه جا باز کرده به هیچ وجه نمی‌خواهد نقش خود را در بازی صلح از دست بدهد.

اگر نقش امریکا در بازی صلح ضعیف شود، نقش روسیه و چین برجسته می‌شود. به این دلیل، این روزها توجه امریکا به بحث صلحِ افغانستان بیشتر شده است.

مایک پمپئو در کنفرانس خبری که در سفارت امریکا برگزار کرد گفته امریکا با طالبان در مورد تعهد این گروه که از القاعده حمایت نکند و از افغانستان برضد امریکا استفاده نشود، به توافق نزدیک شده و در باره‌ی خروج نیروهای امریکایی نیز پیشرفت‌هایی صورت گرفته است.

اگر این حرف‌های وزیرخارجه‌ی امریکا واقعیت داشته باشد، هدف او به افغانستان و دیدارش با رهبران جهادی و قومی به این منظور بوده که بتواند هماهنگی را در جبهه‌‎ی مقابل طالبان به‌ وجود آورد. هدف آنها این است که روند صلح وارد بخش دوم شود که برگزاری نشستِ بین‌الافغانی و آتش‌بس را شامل می‌شود. مایک پمپئو گفته که امریکا می‌خواهد در این نشست تمامی گروه‌ها از جمله زنان و جوانان نماینده داشته باشند و تا دو ماه دیگر توافق صلح به امضا برسد.

از طرفِ دیگر آلمان اعلام آمادگی کرده که از نشست صلحِ افغانستان میزبانی می‌کند. زلمی خلیل‌زاد پیش از این به آن کشور سفر کرده بود. مایک پمپئو نیز در سفر به کابل گفته، نشستِ بین‌الافغانی در آلمان برگزار می‌شود.

 سفر وزیرخارجه‌ی امریکا به کابل، رای‌زنی‌های طولانی‌ای که خلیل‌زاد انجام داد، نشستی که در پاکستان برگزار شد، تاکید وزیرخارجه‌ی امریکا به نقش پاکستان که در کابل مطرح کرد و سفر اشرف غنی که فردا به پاکستان صورت خواهد گرفت، یک هدف را دنبال می‌کنند که آن هم تقویت تلاش‌های صلح و زمینه‌سازی برای برگزاری نشست بین‌الافغانی است که به گفته پمپئو این نشست در آلمان برگزار شود.

سفر غیر منتظره‌ی مایک پمپئو به کابل، پیش از آغاز هفتمین نشست امریکا با طالبان به این خاطر است که امریکا در نظر دارد در نشست مذکور به غیر از بحث بر سر جدول خروج نیروهای امریکایی و ناتو از افغانستان و تعهد طالبان به امریکا که از خاک افغانستان برضد این کشور استفاده نکنند، درباره‌ی موضوع سومی که آغاز مذاکرات بین‌الافغانی با طالبان است، نیز به توافق برسند. این سفر در واقع برای رای‌زنی و زمینه‌سازی پیشرفت گفت‌وگوها در نشست هفتم نیز صورت گرفته است. در نشست هفتم تلاش خواهد شد که هرچه زودتر درباره‌ی نشست بین‌الافغانی توافق صورت بگیرد و این نشست برگزار شود.

امریکا با این تلاش‌ها می‌خواهد از طرفی نقش خود را حفظ کند و از جانب دیگر می‌خواهد هرچه زودتر پرونده‌ی صلح افغانستان را بسته کند و به جهان بگوید که حضور امریکا در افغانستان دست‌آورد داشته است.

 اگر توافق صلح با طالبان تحقق پیدا کند امریکا می‌تواند بگوید؛ گروه طالبان تعهد کرده که از گروه القاعده و دیگر گروه‌های تروریستی حمایت نمی‌کند، این گروه به گروه سیاسی تغییر کرده و در نهایت توافق صلح میان دولت و طالبان صورت گرفته است.

دولت ترامپ به این دلیل هم می‌خواهد هرچه زودتر توافق صلح صورت گیرد که در سال ۲۰۲۰ در امریکا انتخابات ریاست جمهوری برگزار می‌شود. ترامپ آمادگی دارد بار دیگر برای چهار سال رهبری امریکا را داشته باشد. به این دلیل وزیرخارجه‌ی امریکا می‌گوید تلاش امریکا بر این‌است که تا دو ماه دیگر روند صلح در افغانستان به نتیجه برسد.