رادیوی ملی پاکستان، به نقل از نعیم‌الحق، مشاور نخست‌وزیر این کشور، گزارش داده است که پس از سفر رییس جمهور غنی به پاکستان، روابط دو کشور نیز بهبود یافته است. این در حالی است که رسانه‌های پاکستانی گزارش داده‌اند که قرار است به زودی عمران‌خان، نخست‌وزیر این کشور، با طالبان دیدار کند. گفته شده است که خان، با طالبان پیرامون گفت‌وگوهای صلح افغانستان دیدار خواهد کرد.
اما باید دید که این دیدار، همان‌گونه که آقای نعیم‌الحق ابراز داشته است، تاثیر گرفته از رابطه‌ی بهبودیافته میان دو کشور است یا این که پاکستان صرفا براساس منافع خودش سعی می‌کند تا با طالبان گفت‌وگو کند. گفت‌وگو با طالبان، به روزهای حساسی رسیده است و کم کم پای بسیاری از کشورهای تاثیرگزار در منطقه و جهان را به خود باز می‌کند. در این میان اما؛ هنوز دولت افغانستان در حاشیه قرار دارد و به دلیل انکار همیشگی طالبان از گفت‌وگو با حکومت افغانستان، نشستی که در آن دو طرف اصلی جنگ قرار داشته باشند، برگزار نشده است.
دیدار آقای عمران خان با گروه طالبان درست زمانی با رسانه‌ها در میان گذاشته شده است که قرار است وی به زودی با رییس جمهور آمریکا، دونالد ترامپ نیز ببیند.
طبق اعلام وزارت خارجه پاکستان، عمران خان در (۲۲ جولای) با ترامپ دیدار و درباره مسائل مهم منطقه‌ای با وی گفت‌وگو خواهد کرد که قرار است موضوع صلح افغانستان یکی از جدی‌ترین محورهای گفت‌وگو میان سران دو کشور باشد. سهم پاکستان از گفت‌وگوهای صلح افغانستان، می‌تواند فرصت نقش‌آفرینی باشد تا این کشور در تحولاتی که در اثر توافق‌نامه‌ی صلح خواهد آمد، دخیل شود.
پاکستان که به عنوان حامی تروریزم در منطقه یاد می‌شود. از زمانی که گفت‌وگوهای صلح افغانستان به رهبری زلمی خلیل‌زاد، آغاز شده است، جایگاه خودش را نزد این گروه نااستوار می‌بیند و بارها تلاش کرده است تا نقشی در این گفت‌وگوها داشته باشد؛ اما این نقش صرفا در صورت براورده شدن منافع امریکا، به پاکستان تعلق خواهد گرفت.
در بیانیه‌ی وزارت خارجه‌ی پاکستان آمده است: «سفر عمران خان، تلاشی خواهد بود برای بهبود شرایط در منطقه و افزایش ثبات در آن. نکته‌ای که امریکا در صورت خروج نیروهایش از افغانستان بیشتر از پیش خواستار آن خواهد بود.»
همه این اتفاقات، در حالی رخ می‌دهد که آقای خلیل‌زاد، نماینده‌ی خاص آمریکا برای صلح افغانستان، گفت‌وگوهایش را در دور هفتم نشست‌های صلح دنبال می‌کند و به نتایج قابل ملاحظه‌ای نیز رسیده است.
به نظر می‌رسد در دیدار آقای خان با طالبان، ماموریتی نهفته باشد که توسط امریکا و پاکستان مشترکا هدف تعیین شده است. نشست عمران خان و دونالد ترامپ، قبل از این که قراری برای دیدار با طالبان توسط عمران خان گذاشته شود، در رسانه‌ها مطرح شده بود و طوری که قبلا ذکر شد دیدار با طالبان به مقصد گفت‌وگو در مورد صلح افغانستان خواهد بود؛ بحثی که در این اواخر از سوی آمریکا به شکل جدی‌ای دنبال می‌شود.
اگر بخواهیم بر اساس گزارش‌های قبلی‌ای که نزدیک به موضوع استند، دیدار عمران خان با دونالد ترامپ و سپس دیدار وی را با طالبان به تحلیل بگیریم، باید اشاره‌ای به وخامت رابطه میان پاکستان و امریکا داشته باشیم. از زمانی که ترامپ، رییس جمهور امریکا شده است، همواره شاهد این بوده‌ایم که رابطه میان امریکا و پاکستان به تیرگی کشیده. دلیل اصلی این تیرگی‌ها نیز هراس آمریکا از قدرت‌مند شدن چین و روسیه در جنوب آسیا بوده است؛ طوری که در سال گذشته پنتاگون اعلام کرد که ارتباط میان اسلام آباد با پکن و مسکو یکی از خطرات پیش روی سیاست‌های خارجه‌ی امریکا در منطقه جنوب آسیا است.
در واقع، دیدار عمران خان با ترامپ، طی یک دعوت رسمی، به معنی تقویت رابطه میان دو کشور است. تقویت رابطه پس از سردی بسیار، خبر از توافقات تازه‌تری می‌دهد که خواه نخواه، گفت‌وگوهای صلح افغانستان، در محور آن قرار دارد.
به نظر می‌رسد دیدار رییس جمهور پاکستان با گروه طالبان، تلاشی برای بهبود رابطه‌ی این کشور با امریکا است و این دیدار ممکن است قبل و یا بعد از ملاقات با دونالد ترامپ باشد. در گفت‌وگوهای صلح افغانستان، پافشاری زیادی بر خروج نیروهای خارجی صورت گرفته است و این برای امریکایی‌ها که در افغانستان دارای پایگاه استند، می‌تواند چندان قابل قبول نباشد؛ زیرا این کشور، از حضور دو رقیب خودش که چین و روسیه را شامل می‌شود، در هراس است.
بنابر این، در صورت توافق بر سر خروج نیروهای خارجی از افغانستان، باید رابطه‌ی امریکا با پاکستان که خطر اصلی برای حمایت از تروریزم شناخته می‌شود، تقویت شود. تقویت رابطه امریکا با پاکستان بی‌نسبت با بهتر شدن روابط افغانستان با این کشور نیست و این موضوع احتمال تاثیرگزاری گفت‌وگوهای صلح را به نفع دولت افغانستان بالا خواهد برد؛ اما در عین حال در صورت بی برنامه پیش رفتن می‌تواند فرصت را از دولت بگیرد.
اینک، مرحله‌ای از گفت‌وگوها فرار رسیده است که پاکستان نیز در آن قرار است عملا برای جهت دادن آن سهم داشته باشد. آغاز حضور این کشور را می‌توان از «روند لاهور» دانست که در آن جمعی از سیاسیون افغان حضور داشتند. این نشست با انتقادهای زیادی از سوی دیگر سیاسیون در داخل کشور مواجه شد و نقش پاکستان در برگزاری آن مورد تردید بود. این تردید بی‌دلیل نیست و ممکن است با حضور این کشور در گفت‌وگوهای صلح افغانستان، آن هم زمانی که هنوز نقش حکومت در این نشست‌ها به برجستگی لازم نرسیده، خطرآفرین باشد.
دیدار عمران خان با سران طالبان، می‌تواند با نقش امریکا در این نشست، منافعی را تضمین کند که به دو کشور پاکستان و امریکا بر گردد و این نیازی را مطرح می‌کند که باید دولت افغانستان نیز در پی کسب جایگاه تاثیرگزار در این نشست‌ها باشد.
چنانچه در این نوشته به نقل از مقامات پاکستانی آورده شده است که رابطه میان افغانستان و پاکستان بهتر شده است، توقع این می‌رود که برنامه‌های اسلام آباد در نسبت به صلح افغانستان در هماهنگی با کابل صورت گرفته باشد.
موضوع اساسی دیدار عمران خان و دونالد ترامپ را، نیز بحث گفت‌وگوهای افغانستان تشکیل می‌دهد و این ما را بر می‌انگیزد که بدانیم نقش حکومت افغانستان در این نشست‌ها و برنامه‌ها از سوی کشورهای همسایه و دیگر کشورها چیست.
با حضور پاکستان در گفت‌وگوهای صلح کشور، در عین حال که امیدواری‌ها زیاد می‌شود، خطراتی نیز سایه می‌افکند که باید در مورد آن اطلاعات کافی را به دست آورد. پاکستانی که هم با چین روابطش را بهبود می‌دهد و هم با آمریکا که از حضور چین در جنوب آسیا نگران است، نمی‌تواند قابل اعتماد باشد و اگر بنا بر ایجاد روابط مستحکم‌تر با توافقات کارا، وارد گفت‌وگو و تقسیم منافع منطقه‌ای برای خود نباشیم، ممکن است در توافق‌نامه‌ی صلحی که اتفاق افتادن آن نزدیک است، هیچ نقشی نداشته باشیم و پاکستان باز هم قوی‌تر از ما ظاهر شود.
