نویسنده: جوسن‌کراس هوک
منبع: کلیرینس جابس
برگردان: ابوبکر صدیق
دو ماه پیش، روند گفت‌وگوهای صلح میان هیئت دولت افغانستان و نمایندگان گروه طالبان در قطر آغاز شد و مردم از زوایای مختلف، از این تلاش‌های حمایت کردند. پس از آغاز مذاکرات اما طالبان از کاهش خشونتها و تلفات غیرنظامیان در سراسر کشور سرباز زدند.
کشتار زنان و کودکان به ویژه دانش‌جویان و دانش‌آموزان در صنف درسی، این هدف طالبان را آفتابی می‌سازد که آنان خواهان تامین صلح نیستند. افزایش تلفات غیرنظامیان از جمله جرایم جنگی محسوب می‌شود؛ اما در حالی که روند صلح جریان دارد، نگاه طالبان به مردم افغانستان به چشم مظنون است.
من مقاله‌ها و نوشته‌هایی زیاد از جوانان افغانستان در روزنامه‌ها و مجلات مختلف خواندم، آنان از کشتار همه روزه‌‌ی جوانان ناامید اند. «جهان باید توجه بیش‌تر را برای پایان‌دادن به وحشی‌گری نشان بدهد.»
گفت‌وگوهای قطر
به اساس پیش‌بینی‌ها و رهنمود‌های موجود، ممکن روند گفت‌وگوها در دوحه ادامه پیدا کند. طالبان میخواهند توافقنامهی امریکا و طالبان بخش (بنیادی) توافق دولت افغانستان-طالبان را تشکیل بدهد؛ اما در توافق‌نامه‌‌ای که میان طالبان و امریکا [در ۲۹ فبروری] در دوحه‌ی قطر امضا شد، افغانستان عضویت نداشت. یک تصور اشتباه طالبان از توافقنامهی امریکا، تمام تلاش‌های صورت‌گرفته از سال ۲۰۱۰ به این طرف را زیر شعاع خود قرار می‌دهد. در آن زمان دولت افغانستان با خوش‌بینی تمام گفت‌وگوهای مستقیم را با گروه طالبان پیشنهاد کرد.
اکنون گفت‌وگوهای مستقیم دولت افغانستان و طالبان آغاز شده است و نتیجه‌ی گفت‌وگو باید صلح باشد، طالبان می‌توانند بگویند که چه میخواهند و هیئت دولتی هم‌چنان باید خواست‌‌های خود را مطرح کند. از همه مهم‌تر نتیجه‌ی گفت‌وگوها است، نه چارچوبی که برای پیش‌برد این روند در آغاز باید تعیین شود. با این حساب؛ دو ماه از آغاز گفت‌وگوها صلح افغانستان سپری شد، طالبان قدم مثبتی برای توسعه‌ی آن برنداشتند و هیچ کاری برای اعتمادسازی با هیئت دولتی و مردم افغانستان انجام ندادند و چراغ سبزی برای آتش‌بس کوتاه‌مدت در برنامه‌ی این گروه نبود، تا این که دولت افغانستان ادعا کرد که طالبان خواهان برقراری صلح نیستند.
چه خواهد شد؟
هیئت مذاکره‌‌کننده‌ی دولت افغانستان می‌تواند با وارد کردن فشار بر طالبان، این گروه را متقاعد به آتش‌بس بکند و اعتمادسازی شود. مردم این کشور میخواهند مطمین شوند که در جریان گفت‌وگوها، زنان و کودکان کم‌تر مورد خشونت طالبان قرار می‌گیرند. دولت و نیروهای امنیتی-دفاعی این کشور به حمایت از مردم در برابر خشونت‌‌های طالبان ادامه می‌دهند و نیروهای امنیتی حمایت نیروهای بین‌المللی را در برابر خشونتها و جنگ‌های طالبان با خود داشته باشند.
ناتو و هم‌کاران دیگر بین‌المللی
ناتو و سایر هم‌کاران بین‌المللی، می‌توانند به حمایت از نیروهای امنیتی-دفاعی ادامه بدهند، نقطه‌های ضعف را شناسایی و ظرفیت‌سازی بکنند و هم‌کاری طولانی‌مدت در کنار دولت افغانستان داشته باشند. ادا‌مه‌ی توافقنامهی امنیتی می‌تواند به عنوان یک ابزار در دست دولت افغانستان باشد و در روند صلح به عنوان فشار آز آن استفاده کند. این خیلی روشن است که جهان تصمیم دوباره‌سازی نیروی امنیتی برای افغانستان ندارد. طالبان و پاکستان باید بدانند که انحلال نیروهای امنیتی-دفاعی یک گزینه [در روند گفت‌وگوها] نیست. گروه طالبان باید کانال واردشدن به صفوف نیروهای امنیتی را در جریان گفت‌وگوهای صلح مطرح بکنند. پاکستان می‌تواند یک نیروی امنیتی توان‌مند از افغانستان به عنوان یک کشور همسایه انتظار داشته باشند، تا خشونت را کاهش بدهند.
جامعه‌ی بین‌المللی
جامعه‌ی بین‌المللی می‌تواند طالبان، پاکستان و کشورهایی که این گروه را حمایت می‌کند، تحت فشار قرار بدهند. برای طالبان ۶۰ روز زمان بدهند تا برگردند به پاکستان و در رابطه به نحوه‌ی کاهش خشونتها در افغانستان مشورت بکنند. این پیشنهاد به معنای متوقف‌کردن گفت‌وگوهای صلح افغانستان نیست؛ اما یک گزینه برای جامعه‌ی بین‌المللی است که بالای طالبان فشار وارد بکند، تا در رابطه به کاهش خشونتها تصمیم خود را اعلام بکنند. حملات طالبان بر کودکان و زنان افغانستان جرایم جنگی است و گزینه‌ی بهتر برای طالبان آتش‌بس، حتا اگر موقت هم باشد، است.
جامعه‌ی بین‌المللی هم‌چنان می‌تواند شماری از اعضای سازمان استخباراتی پاکستان را تحریم کند، به ویژه دفتر اطلاعات نظامی و دیپلماتیک این کشور در صورتی که پاکستان رابطه‌ی نزدیک با طالبان دارد و زمانی که رهبری (طالبان) از کشور پاکستان دیدار می‌کند، باهم می‌خندند و هم‌دیگر را در آغوش می‌گیرند. پاکستان می‌تواند با استفاده از نفوذ خود کشتار زنان و کودکان افغانستان را توسط طالبان متوقف کند. فشار وارد نکردن بالای طالبان برای کاهش خشونتها، به معنای هم‌کاری به جرایم جنگی است.
ممکن زمان آن فرا رسیده باشد که نیروهای امنیتی پاکستان رهبران و خانواده‌های طالبان را از این کشور بیرون کند. موضوع دیگر تحریم‌های اقتصادی است که می‌تواند پاکستان را زیر فشار قرار بدهد تا به روند صلح هم‌کاری صادقانه داشته باشد. در نتیجه، در اخیر دولت افغانستان تصمیم خود را در رابطه به صلح خواهد گرفت تا روشن شود که روند گفت‌وگوها تامین‌کننده‌ی صلح است یا ادامه‌دهنده‌ی خشونت؛ برای افغانستان این خیلی دشوار است، مخصوصا زمانی که می‌بیند هیچ‌یکی از فشارهای واقعی بر طالبان اعمال نشده است. روند طولانی‌مدت راه حل افغانستان، به تحصیل و روشن‌گری نیاز دارد تا تروریزم و ملیشه‌گری کاهش بیابد. اتحاد میان ملت‌هایی که درگیر جنگ نیستند کم‌تر است. انتخابات اخیر نشان داد که زمانی که جنگ جریان داشته باشد، دانش کم‌ترین کارآیی را دارد.
جهان به تلاش‌های خود برای پایان‌دادن به تنش ۴۰ساله‌ی افغانستان ادامه خواهد داد. گزینه‌های زیادی نزد طالبان و دولت افغانستان وجود دارد؛ ولی همه‌ی جهان تلاش دارد تا روند صلح منجر به کاهش خشونتها به ویژه در مکان‌های عمومی شود.
