صلح با جنگ؛ شیوه‌ی جدید طالبان برای رسیدن به قدرت

نویسنده: اسکات پیترسن

منبع: کریستین ساینس کانیتور

برگردان: ابوبکر صدیق

شگوفه صدیقی رییس تلویزیون زن، هنگام برگشت از هند در فرودگاه کابل متوجه پیامکی در تیلفونش شد که فهمید، از طرف کسانی مورد تهدید قرار گرفته است. در این پیامک نگاشته شده بود؛ «ما می‌دانیم که چه‌وقت از خانه بیرون می‌شوی، کجا می‌روی و چه رنگ لباس می‌پوشی، باید وظیفه خبرنگاری را ترک کنی.»
در بیرون از فرودگاه،‌ در کنار موتر بانو صدیقی، موتر دیگری با مردان ناشناس توقف کرده بود و به‌نظر می‌رسید که در انتظار اختطاف او باشند.
بانو صدیقی مانند سایر شهروندان افغانستان، دهه‌ها با تهدید، خشونت و جنگ‌های نا‌فرجام مواجه بود و زمانی که روند مذاکرات صلح افغانستان در سپتامبر، آغاز شد، نگران برگشت گروه تندرو طالبان شد.
این در حالی است که در حملات هدفمند اخیر ده‌ها فعال مدنی و خبرنگار کشته شدند. در این بحبوحه همه به نتیجه گفت‌وگوهای صلح چشم دوخته‌اند و روند خروج نیروهای امریکایی نیز شدت گرفته است.
باورها بر این است که طالبان دولت افغانستان را که با حمایت غرب و جامعه بین‌المللی ایستاده است- خارج از ارزش‌های اسلامی و وابسته به‌ارزش‌های غربی می‌دانند- با خروج نیروهای امریکایی این گروه تلاش می‌کند قدرت را از طریق جنگ به‌دست بیاورد.
طالبان تغییر نکرده‌اند
در حال حاضر به‌دلیل فشار و تهدید‌، بیشتر اعضای کاری بانو صدیقی از خانه کار می‌کنند. او گفت:«طالبان به‌‌خاطری خبرنگاران و فعالان مدنی را می‌کشند که آنان صدای ملت را بلند می‌کنند.»
بانو صدیقی افزود: «طالبان مانند گذشته،‌ هیچ تغییری نکرده‌اند، آنان به حقوق زنان و حقوق مدنی توجهی ندارند، شرایط خیلی سخت است و ما اعتماد خود را از دست دادیم، نمی‌دانیم دوست و دشمن ما کیست؛ وقتی از خانه بیرون می‌شویم به اطراف خود مشکوک هستیم.»
طالبان دست داشتن دراین حملات را رد می‌کنند اما؛ در چهار جون سخنگوی نیروهای امریکایی در افغانستان، برای اولین‌بار گفت که طالبان شیوه‌ی جدید قتل و انکار را پیش گرفته‌اند و این می‌تواند به روند صلح آسیب برساند.
در هفته جاری کمندوها (نیروهای امنیتی و دفاعی) گزارش داده‌اند که یک مرکز ساخت‌وساز بمب‌های کنار جاده‌ا‌ی – بمب‌های مقناطیسی که موتر را مورد هدف قرار می‌دهد- در ولایت لوگر کشف شده است. همراه با ضبط اشیای این مرکز تعدادی نیز بازداشت شده‌اند که موسوم به «کاروان عبیده» مرتبط به گروه طالبان‌اند.
احمد ضیا سراج، رییس امنیت ملی در ۲۹ دسامبر در مجلس نمایندگان گفت: «کاروان عبیده» مسؤلیت انتقال و ساخت ماین‌های – کنار جاده‌ای را برای گروه طالبان داشت، در این عملیات نزدیک به ۷۰ عضو طالبان بازداشت شده‌اند و مسؤل این گروه فرد نابینایی بود که در جلو دوربین‌ها اعتراف کرد که برای طالبان کار می‌کرده است.
آمادگی برای قبضه کردن قدرت
میشل سمبل، استاد در دانشگاه کوین بلفاست امریکا، می‌گوید: دلیل عمده‌ی هدف قرار دادن خبرنگاران و فعالان مدنی از طرف طالبان سرکوبی آزادی بیان است. همچنان این بخش از برنامه‌ی طالبان برای دست یافتن به قدرت است، زیرا قتل و ایجاد رعب، مردم را به حکومت بی‌باور می‌سازد.
آقای سمبل گفت که این روش طالبان برای خاموش ساختن جامعه است. اظهارات طالبان برای شکست حکومت هنوز روشن نیست اما؛ این گروه در تلاش ایجاد نظامی به اساس قرائت خود هستند که در آن از آزادی بیان خبری نیست.
او گفت که طالبان متعهداند که در صورت رسیدن به قدرت و نظام اسلامی – امارت اسلامی سال۱۹۹۶ – بازهم با چماق بالای مردم حکومت کنند.
آقای سمبل گفت: طالبان در ساحات تحت قلمرو خود، چنین نظامی را تبلیغ می‌کنند و در صورت رسیدن به قدرت در [افغانستان] دست‌آورد سال‌های اخیر را نابود خواهند کرد.
قتل‌های هدفمند بالای مسؤلان دولتی و امنیتی یکی از شیوه‌های جدید طالبان پس از سقوط این گروه توسط نیروهای امریکایی در ۲۰۰۱ است.
طالبان اکنون به بخشی از خاک افغانستان نفوذ دارند. قتل‌ فعالان اجتماعی زمانی افزایش یافته که گفت‌وگوهای صلح [ میان طالبان و دولت افغانستان در دوحه] جریان دارد.
همچنان، یک نوار تصویری که در ۲۸ دسامبر سال گذشته در صفحه‌ی توییتر سخنگوی گروه طالبان منتشر شد، ۵فرد مسلح را نشان می‌داد که دست بالای قرآن گذاشته و قسم می‌خوردند که مسؤلان دولت کابل – دولت نشانده‌ی غرب – را هدف قرار می‌دهند؛ «آنان با یهود و نصارا همکاری دارند و جهاد در برابرشان فرض است.»
شتاب در خروج نظامیان امریکایی
دوردوم گفت‌وگوهای صلح در دوحه – قطر هفته گذشته آغاز یافت، اما هنوز برخی از اعضای ارشد گروه طالبان به این نشست برنگشته‌اند؛ در حالی که روند خروج نیروهای امریکایی تا ماه اپریل به ۲۵۰۰ سرباز کاهش خواهد یافت.
توافق ماه فبروری میان طالبان و امریکایی‌ها بر سر خروج کامل نیروهای امریکایی تا ماه اپریل ۲۰۲۱ مشروط به قطع روابط گروه طالبان با شبکه‌ القاعده بود اما؛ شورای امنیت سازمان ملل گفته است؛ طالبان در این بخش هیچ اقدام عملی‌ای نداشته‌اند.
همچنان گزینه دوم خروج نیروهای امریکایی مشروط به ۸۰ درصد کاهش خشونت‌ها بود اما؛ دونالد ترامپ زمانی به‌خروج نظامیان این کشور سرعت داد که طالبان خشونت را افزایش داده و چندین حمله را در ولایت‌های جنوبی مانند هلمند و کندهار انجام دادند.
جنرال عبدالرقیب مبارز، فرمانده پیشین و مسؤل دیدبان بحران افغانستان که حملات طالبان را زیر نظر دارد، می‌گوید: در عقب تمام حملات، طالبان قرار دارند.
او گفت که «کاروان عبیده» یک گروه کوچک، اما افراد مسلکی طالبان بودند. جنرال مبارز گفت که با انجام قتل‌های هدفمند، طالبان تلاش می‌کنند تا خود را قوی نشان دهند، در حالی‌که گفت‌وگوها جریان دارد، آنان خشونت‌ها را افزایش داده‌اند، طالبان با افزایش حملات می‌خواهند، نظام خود را تبلیغ کنند.
زنان در فهرست تهدید طالبان
با تمام این چالش‌ها؛ مایک‌ پمپئو وزیر خارجه‌ امریکا در دوم جون با توییتی از پیشرفت‌های خوب در روند مذاکرات صلح خبر داد. توییتی‌که کارشناسان را حیرت‌زده ساخت؛ آنان باور دارند که هیچ پیشرفتی در روند صلح وجود نداشته است.
آقای سمبل گفت، طالبان توافق‌نامه دوحه با امریکا را محور گفت‌وگوهای خود قرارداده‌اند و باور دارند که باید این توافق، اصلی در گفت‌وگوها [صلح افغانستان] باشد.
در آغاز مذاکرات باورها بر این بود که طالبان تغییر کرده‌اند، به‌ویژه در بخش حقوق زنان و کاهش خشونت‌ها پای‌بندی نشان می‌دهند اما؛ بانو صدیقی که در فهرست تهدید طالبان قرار دارد، هنوز انتظار آتش‌بس را می‌کشد.
او گفت: خبرنگاران و فعالان مدنی همه روزه هدف قرار می‌گیرند، ما از جامعه بین‌المللی و امریکا می‌خواهیم؛ هنگام امضای توافق‌نامه صلح، از طالبان – دولت افغانستان تضمین بگیرند، در غیر این‌صورت آنان هم‌دیگر را قبول نمی‌کنند و این به معنای آغاز یک بحران دیگر است.
یادداشت: هدایت الله نیازی از کابل همکار این گزارش بوده است.