افغانستان قربانی تروریزم؛ جهان چه مسؤولیت دارد؟

بشیر یاوری
افغانستان قربانی تروریزم؛ جهان چه مسؤولیت دارد؟

امروز بیست و یکم اگست، روز جهانی گرامی‌داشت از قربانیان تروریزم است که این مناسبت به پیش‌نهاد هجده کشور جهان به شمول افغانستان، از سوی سازمان ملل در سال ۲۰۱۸ نام‌گذاری شده است.

تروریزم، پدیده‌ی جهانی است که در تمامی کشورها خطری را برای زندگی و امنیت انسان‌ها ایجاد کرده و سبب نابودی انسان‌ها، آرامش و پیشرفت می‌شود. از میان انواع ایده‌های تروریستی، نوع اسلامی و مذهبی آن خطرناک است که در کشورهای اسلامی سبب کشتار انسان‌ها، تنفر مذهبی، جنگ‌های فرقه‌ای و کشتار نژادی شده و بیشتر در خدمت قدرت‌های امپریالیستی بوده و این قدرت‌ها از آن برای پروژه‌های جنگی، اقتصادی و رقابت‌های شان استفاده می‌کنند.

تروریزم اسلامی، در نیم قرن گذشته با استفاده از تفکر سلفی و آموزه‌های تندروانه‌ی‌ مذهبی به‌ وجود آمد. این جریان عامل به ‌وجود آمدن گروه القاعده و صدها گروه تروریستی دیگر در جهان شده است.

 چهاردهه پیش که رهبری قیام مردم افغانستان برضد شوروی را اسلام‌گرایان افراطی به دست گرفتند، افغانستان به میدان فعالیت سازمان‌های تروریستی جهانی تبدیل شد و از جنگ احزاب جهادی، کشورهای خارجی، به ویژه پاکستان، برای نابودی دولت افغانستان و قدرت‌های بزرگ سرمایه‎‌داری از آن بر ضد اتحاد شوروی استفاده کردند.

افراط‌گرایی مذهبی در این دوره، در جامعه‌ی سنت‌زده‌ی افغانستان پرورش پیدا کرد و سبب شد که این کشور به بستر فعالیت سازمان‌های تروریستی‌ای مانند القاعده مبدل شود. این گروه‌ها در زمان حاکمیت جنگ مجاهدین و طالبان، از خاک افغانستان، استفاده می‌کردند. طالبان در برابر تهدید دولت امریکا پس از حمله‌ی یازدهم سپتامبر ۲۰۰۱ حاضر نشدند که از حمایت اسامه بن لادن دست بردارند.

 پس از حمله‌ی امریکا و متحدانش، هرچند حاکمیت طالبان فروپاشید و دولت جدید به‌وجود آمد؛ اما برای از بین بردن ریشه‌های طالبان و پاکسازی گروه‌های تروریستی، کار مؤثری انجام نشد. رهبران دولت افغانستان خطر طالبان و افراط‌گرایی را نادیده گرفتند. در ابتدا که طالبان شکست خورده بودند، برای تضعیف این گروه جدی عمل نشد. این اشتباه سبب شد که بار دیگر طالبان قدرت‌مند شوند.

 بر بنیاد گفته‌های حکومت افغانستان، به غیر از طالبان، داعش و القاعده، بیش از بیست گروه تروریستی دیگر در این کشور فعالیت دارند

افغانستان در دو دهه‌ی گذشته، بزرگترین قربانی جنگ گروه‌های تروریستی بوده است. بر بنیاد گزارش کمیسیون حقوق بشر افغانستان، در یازده سال گذشته بیش از ۷۵۳۱۶ غیر نظامی کشته و زخمی شده اند و به گفته‌ی رییس جمهور غنی، تنها در چهار سال گذشته، بیش از چهل و پنج هزار نظامی، در جنگ با طالبان و گروه‌های تروریستی کشته شده اند.

مردم افغانستان در چهل سال گذشته قربانی جنگ و تروریزم بوده اند. کشتار گروه طالبان، داعش و سایر سازمان‌های تروریستی جریان دارد. جهان باید این واقعیت را نادیده نگیرد که طالبان اگر در نتیجه‌ی معامله با امریکا یا به نحو دیگر در افغانستان حاکم شوند، این گروه بیشتر این وضعیت را سخت خواهد کرد. برای این‌ که مردم افغانستان بیشتر از این، قربانی گروه‌های تروریستی نشوند، سازمان ملل و کشورهای حامی ارزش‌های بشری، عمل‌کرد این گروه را در نظر گرفته و نگذارند که سناریوی صلح با طالبان این گروه را قدرت‌مند کند.

 قدرت‌گیری دوباره‌ی طالبان، بیشتر از پیش برای جهان خطرناک است و از مردم افغانستان قربانی خواهد گرفت و افغانستان را به مرکز گروه‌های تروریستی مبدل خواهد کرد. این گروه به نام مذهب با مردم خشونت می‌کند و حقوق اساسی زنان و آزادهای انسانی را نمی‌پذیرد. سازمان ملل و جهان باید مسأله‌ی طالبان را تنها مربوط به افغانستان ندانند؛ باید از صلح با طالبان نظارت شود و شرایط صلح نیز باید طوری در نظر گرفته شود که به فعالیت‌های تروریستی این گروه خاتمه بدهد.