نگرانی مجلس از خروج ناتو؛ تروریزم در افغانستان امنیت بین‌الملل را تهدید می‌کند

روح‌الله طاهری
نگرانی مجلس از خروج ناتو؛ تروریزم در افغانستان امنیت بین‌الملل را تهدید می‌کند

در ادامه‌ی واکنش‌ها در برابر خروج سربازان ناتو از افغانستان، مجلس نمایندگان افغانستان می‌گوید که خروج نیروهای خارجی از افغانستان، باید مسئولانه و با توجه به شرایط امنیتی و وضعیت عمومی افغانستان انجام شود. کمیسیون امور بین‌المللی مجلس نمایندگان، در اعلامیه‌ای تاکید کرده است که هنوز گروه‌های مختلف تروریستی از کشورهای مختلف در افغانستان حضور دارند و خروج غیرمسئولانه و بدون ایجاد مکانیزم امنیتی بدیل، تاوان جبران‌ناپذیری را متوجه امنیت بین‌المللی خواهد کرد.
در این اعلامیه که روز گذشته -سه‌شنبه، ۱۴ ثور- به نشر رسیده، آمده است: «بی‌پروایی در این مورد با خسارت‌های مالی و انسانی جبران‌ناپذیر و بیش‌تر از حادثه‌ی یازدهم سپتمبر ۲۰۰۱ را به هم‌راه خواهد داشت. هر نوع اقدام شتاب‌زده و ناسنحیده، بار دیگر افغانستان را به لانه‌های تروریزم تبدیل کرده و امنیت بین‌المللی را با تهدیدات جدی روبه‌رو خواهد کرد.»
چندی بیش، جو بایدن -رییس‌جمهور ایالات‌متحده‌ی امریکا- و کشورهای عضو ناتو، اعلام کردند که روند خروج سربازان خارجی از افغانستان از اول ماه می شروع و تا ۱۱ سپتمبر خاتمه خواهد یافت. این سربازان، در ۲۰۰۱ پس از حمله‌ی شبکه‌ی القاعده بر برج‌های دوقلوی مرکز تجارتی ایالات‌متحده و برای سرکوب این شبکه و مبارزه با گروه‌های تروریستی و هم‌پیمانان القاعده به افغانستان آمدند. شمار این سربازان در سال ۲۰۰۹ به حداکثر شان، یعنی بیش از ۱۰۰ هزار رسید. در سال ۲۰۰۹، باراک اوباما، رییس‎‌جمهور پیشین ایالات‌متحده، دستور داد که ۳۰ هزار سربازان امریکایی «تازه نفس» در افغانستان فرستاده شوند؛ اما شمار این سربازان پس از سال ۲۰۱۳ کاهش یافت.
در سال ۲۰۱۴ پیمان استراتژیک میان واشنگتن و کابل توسط حنیف اتمر، مشاور امنیت ملی آن زمان و سفیر ایالات متحده‌ی امریکا و نماینده‌ی ناتو در افغانستان، امضا شد. بر اساس این پیمان، خروج نیروهای خارجی در افغانستان تمدید یافت. حمایت از حاکمیت ملی، تمامیت ارضی افغانستان، تضمین حقوق اساسی مردم افغانستان و مبارزه‌ی مشترک با تروریزم، بخش مهمی از این پیمان است. کمیسیون امور بین‌المللی مجلس نمایندگان با اشاره به همین پیمان، می‌گوید که ایالات متحده‌ی امریکا مطابق موافقت‌نامه‌ی امنیتی و پیمان استراتژیک میان امریکا و دولت افغانستان باید تعهدات حمایه‌ای خود از دولت و مردم افغانستان را در عرصه‌های امنیتی، سیاسی و اقتصادی به گونه‌ای جدی انجام دهد.
دونالد ترامپ، رییس‌جمهور پیشین امریکا، در سال ۲۰۱۸ گفت‌وگوهای مستقیم را با گروه طالبان شروع کرد و سرانجام در ماه فبروری ۲۰۲۰، توافق‌نامه‌ی صلح را با گروه طالبان امضا کرد. طبق این توافق‌نامه، بایست نیروهای خارجی تا ماه می سال روان میلادی از افغانستان به خانه‌ی شان بر می‌گشتند؛ اما آقای بایدن اعلام کرد که این خروج از ماه می شروع و تا یازده‌ی سپتمبر خاتمه خواهد یافت.
مشخص‌شدن برنامه‌ی خروج توسط بایدن، تا اکنون واکنش‌های گسترده‌ی از مقام‌های بلندرتبه‌ی امریکا، جامعه‌ی جهانی و افغانستان را به هم‌راه داشته است. در تازه‌ترین واکنش‌ها مضاف به مجلس نمایندگان افغانستان؛ هیلاری کلینتون، وزیر خارجه‌ی پیشین امریکا، از خروج کامل سربازان امریکایی هشدار داده است.
خانم کلینتون، به شبکه‌ی سی‌ان‌ان امریکا، گفته است که برنامه‌ی جو بایدن برای خروج کامل نیروهای امریکایی از خاک افغانستان تا ۱۱ سپتمبر سال روان، می‌تواند پیامدهای جدی داشته باشد و اوضاع را به سمتی که طالبان از آن نفع ببرد، سوق دهد. کلینتون افزوده است که این خروج، به طالبانی که در سال ۲۰۰۱ از قدرت خلع شده بودند، فرصت می‌دهد تا دوباره برای حاکم‌شدن از راه نظامی تلاش کنند.
هم‌زمان با این‌ که تلاش‌ها برای صلح افغانستان جریان دارد، میدان نبرد میان گروه طالبان و دولت افغانستان نیز گرم است. شماری از نمایندگان مجلس، در نشست عمومی روز دوشنبه (۱۳ ثور) از احتمال سقوط ولایت غزنی توسط گروه طالبان خبر داده است. عارف رحمانی، عضو مجلس نمایندگان، گفته است که تا طالبان هشدار داده است که نماز عید فطر را در ولایت غزنی خواهند خواند.
همین‌گونه، حمله‌های طالبان در سراسر افغانستان افزایش یافته است. در اثر حمله‌ی دیروز طالبان در ولایت بغلان، ۹ سرباز ارتش کشته و ۱۶ نفر دیگر اسیر شده است. در برابر آن، مسئولان امنیتی افغانستان، اعلام کرده اند که در نتیجه‌ی عملیات پاک‌سازی نیروهای ارتش، ۱۰۶ جنگ‌جوی طالبان در ولایت لوگر کشته شده‌ است.
از سویی هم، چندی پیش، یکی از رهبران شبکه‌ی القاعده، به شبکه‌ی سی‌ان‌ان، گفته بود ک آن‌ها با هم‌کاری گروه‌ طالبان به جنگ در افغانستان ادامه خواهد داد. «طالبان پاکستان با القاعده روابط برادری اسلامی دارند و این روابط هنوز هم دست‌نخورده باقی مانده است و در این مورد طالبان افغانستان نیز وجود دارد.»
با این‌حال، مجلس نمایندگان می‌گوید که تروریزم دشمن مشترک مردم افغانستان و جامعه‌ی جهانی و تهدیدی جدی علیه امنیت بین‌المللی است. کمیسیون امور بین‌المللی مجلس نمایندگان از امریکا خواسته است که افغاستان را در برابر تروریزم تنها نگذارند: «تهدیدات تروریزم در مرزهای جغرافیایی افغانستان محدود نمانده، منطقه و دیگر مناطق و‌ مراکز سیاسی و اقتصادی جهان را نیز با تهدید جدی روبه‌رو می‌کند. از کشورهای منطقه و جامعه‌ی جهانی می‌خواهیم تا برای قطع ریشه‌های تروریزم در افغانستان، هم‌کاری گسترده و همه‌جانبه‌ی خویش را با دولت و مردم افغانستان ادامه داده و مردم ما را در مبارزه با تروریزم تنها نگذارند.»
در اعلامیه‌ی کمیسیون امور بین‌الملیی مجلس نمایندگان، از دولت امریکا نیز خواسته شده تا برای اجرای تعهدات طالبان مبنی بر اعلام آتش‌بس و کاهش خشونت، قطع ارتباط با شبکه‌های تروریستی و آغاز گفت‌وگوهای سازنده برای ختم جنگ و تأمین صلح عادلانه و پایدار در افغانستان، تلاش کند.
برنامه‌ی خروج سربازان خارجی از افغانستان چهار روز پیش شروع شده و در بیست‌سالگی حمله بر برج‌های مرکز تجارتی امریکا، کامل شود. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه‌ی ایالات‌متحده، دو شنبه (۱۳ ثور) در دیدارش با وزیر خارجه‌ی بریتانیا، گفته است که روی خروج ایمن و منظم تمرکز شده است؛ اما دولت امریکا هم‌چنان هم‌کاری‌های خود با دولت افغانستان را ادامه خواهد داد.
با این ‌که مقام‌های بلندرتبه‌ی امریکایی و دولت افغانستان از ادامه‌ی هم‌کاری «فصل جدید روابط دو کشور» سخن می‌زنند؛ اما نمایندگان مجلس از نابودشدن دست‌آوردهای بیست‌ساله، ابراز نگرانی کرده است. در اعلامیه‌ی کمیسیون امور بین‌الملی مجلس نمایندگان، از دولت امریکا و جامعه‌ی جهانی خواسته شده تا ضمن حمایت از گفت‌وگوهای صلح، از دست‌آوردهای ۲۰ سال گذشته، حقوق اساسی مردم افغانستان و نظام جمهوری به گونه‌ی جدی و همه‌جانبه حمایت کنند.
این در حالی است که روز دوشنبه (۱۳ ثور)، زلمی خلیل‌زاد به کابل آمد و با رییس‌جمهور غنی و داکتر عبدالله عبدالله، رییس‌شورای عالی مصالحه‌ی ملی، در باره‌ی گفت‌وگوهای صلح افغانستان و نشست استانبول، دیدار و گفت‌وگو کرد.