نویسنده: حیات بودا
یکی از رسوم عنعنه‌ای و مذهبی مردم افغانستان در آغاز سال جدید خورشیدی، برافراشتن جهنده (عَلم) منسوب به حضرت علی است. این عَلم به مدت چهل روز برافراشته می‌ماند. مردم به این عقیده استند که روز اول سال خورشیدی، مصادف است با شروع خلافت حضرت علی. مراسم «جهنده‌بالا»، همه‌ساله در بلخ و کابل با اشتراک هزاران نفر برگزار می‌شود. در هنگام برافراشتن عَلم، مردم دست به دعا می‌شوند و خواهان برآورده شدن حاجت‌های شان از درگاه خداوند استند؛ اکثریت مردم به این باورند که در این روز، مراد و نیت شان برآورده می‌شود؛ حتا در این روز، بسیاری از بیماری‌ها علاج خواهند شد. بسیاری به این عقیده استند که اگر عَلم آسان بلند شود، سال نیکو و خوبی در پیش خواهد بود و اگر سخت بلند شود، سال نیکوی نخواهد بود.
تجلیل از جشن نوروز در زمان حکومت طالبان (۱۳۷۵-۱۳۸۰)، حرام اعلام شد. طالبان این جشن را خلاف شریعت اسلامی دانسته و هر نوع تجلیل از آن را، منع کردند. بعد از آن، در آخرین جمعه‌ی سال ۱۳۸۸ هجری خورشیدی، جمعی از علما در نماز جمعه، تجلیل از جشن باستانی نوروز را حرام اعلام کردند و آن را جشن زردشتی و مخالف شریعت اسلامی خواندند.
مردم با وجود مخالفت‌ها و موانع زیادی که سر راه شان بود، نوروز را هم‌چنان با شکوه برگزار کردند. امسال با شیوع ویروس کرونا در افغانستان، بسیاری از مراسم نوروز لغو و از مردم خواسته شد در خانه‌های شان بمانند تا از شر ویروس کرونا در امان باشند. مراسم جهنده‌بالا، بدون حضور مردم برگزار شد و کسانی که همه‌ساله از نزدیک، شاهد برافراشتن جهنده بودند و تمام دغدغه‌ی شان این بود که عَلم به آسانی بلند می‌شود یا به سختی؛ امسال در خانه‌های شان ماندند.
امسال کم‌تر در بین مردم راجع به چگونگی برافراشتن پرچم صحبت شد. برای شان مهم نبود که پرچم چگونه بلند شد، آیا سال نیکویی را در پیش خواهیم داشت یا سال پر از اضطراب را.
کرونا باعث شده است آغاز سال، با خوشی و جشن هم‌راه نباشد؛ بلکه با تشویش و اضطراب شروع شود. آیا همان ضرب‌المثل معروف «سالی که نیکو است، از بهارش پیدا است»، صدق خواهد کرد؛ سال پر از تشویش و مبارزه در مقابل کرونا در پیش خواهیم داشت، یا سالی پر از آرامش و صلح در انتظار ما خواهد بود. از سوی دیگر، امیدواری مردم افغانستان در این سال، آمدن صلح است که تا چند روز دیگر، گفت‌وگوهای بین‌الافغانی شروع می‌شود و در روزگار کرونایی، آمدن صلح تشویش و اضطراب مردم را کم خواهد کرد.
