پس از توافقنامهی دوحه میان دولت پیشین امریکا و تحریک طالبان، نگرانیهای بسیاری در فضای سیاسی-اجتماعی افغانستان به میان آمد. بسیاری از سیاستمداران، به این باور بودند که اگر به اساس توافقنامهی دوحه نیروهای نظامی ناتو از افغانستان خارج شوند، افغانستان دوباره وارد بحران جنگهای داخلی خواهد شد.
پیروزی بایدن در انتخابات امریکا، تا اندازهای امیدواریهایی را در فضای سیاسی-اجتماعی افغانستان خلق کرد؛ اما با نشست خبری اخیر بایدن در مورد خروج نیروهای امریکایی، همهی این امیدواریها نقش بر آب شد.
آقای بایدن در نشست خبری روز چهارشنبه (۲۵ حمل)، بیان داشت که نیروهای امریکایی و ناتو، تا بیستمین سالروز حملات یازدهی سپتامبر، افغانستان را ترک خواهند کرد و در ادامه گفت: «خروج سربازان ما شتابزده نه؛ بلکه به گونهی سنجیده، مسئولانه، مصون و در هماهنگی با تمام متحدان و شرکای امریکا انجام خواهد شد.»
به گفتهی او، ایالات متحده، از گروه طالبان بابت تعهدی که کرده، حساب میگیرد تا بار دیگر به تروریستان اجازه داده نشود که از خاک افغانستان، امریکا و شرکایش را تهدید کنند.
دولت بایدن، میداند که طالبان به هیچ تعهدی پابند نیستند؛ اما با این کار میخواهد به نظامیانش در افغانستان روحیه بدهد. در حقیقت، برای امریکا حضور در افغانستان معنا ندارد و مأموریت نظامیای که امریکا در نظر داشت، پایان یافته است. بایدن، حتا اگر شده به خاطر برنده شدن در انتخابات بعدی، نیروهای امریکایی را به خانه بر میگرداند و گفتوگوها را در افغانستان سرعت میدهد تا به سرنوشت ترامپ دچار نشود. برای او، وضعیت افغانستان مهم نیست؛ چرا که گفته بود: ما در افغانستان به دنبال اتحاد نبودیم و مأموریتی را که میخواستیم پایان یافته است.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو، پس از نشست وزیران خارجه و دفاع کشورهای عضو این سازمان، در یک نشست خبری گفت که خروج نیروهای ناتو از افغانستان از اول ماه می آغاز و طی چند ماه پس از آن تکمیل خواهد شد.
اگر چه پنجشنبه (۲۶ حمل) آنتونی بلینکن، وزیر خارجهی امریکا، وارد افغانستان شد و ارگ ریاستجمهوری اعلام کرد که رییسجمهور غنی در دیدار با آقای بلینکن، بر مبارزهی مشترک همه کشورها با تروریزم تأکید کرده و گفته است: به تصمیم امریکا مبنی بر خروج نیروهای شان از افغانستان احترام میگذارد و دولت افغانستان تلاش خواهد کرد که در روند انتقال، همکاری لازم را انجام دهد و آقای بلنکین نیز گفته است که امریکا افغانستان را حمایت استراتژیک خواهد کرد؛ اما حمایت استراتژیک امریکا از افغانستان چه میتواند باشد؟
در گذشته هنگامی که رهبری عملیاتهای نظامی از نیروهای خارجی به نیروهای مسلح کشور سپرده شد، حتا با حضور نظامی ناتو، طالبان روزبهروز در افغانستان، قدرت بیشتر گرفتند. آنچه از قراین بر میآید، سقوط افغانستان در کام جنگهای داخلی است و حمایت استراتژیک امریکا به مفهوم امنیت در افغانستان نیست.
همزمان با خروج نیروهای نظامی ناتو از افغانستان، بیشتر از همه وقت، خطر جنگهای داخلی افغانستان را تهدید میکند. اگر چه رییسجمهور غنی و نهادهای امنیتی تأکید دارند که ارتش افغانستان توانایی دفاع از کشور را دارد؛ اما آنچه رییسجمهور غنی بیان داشته است، در تناقض با گفتههای میررحمان رحمانی، رییس مجلس نمایندگان قرار دارد.
آقای رحمانی که روز چهارشنبه (۲۵ حمل)، در نشست عمومی مجلس نمایندگان صحبت میکرد، گفت: «هرچند خروج سربازان خارجی، خواست دیرینهی مردم است؛ اما با توجه به شرایط و وضعیت بد امنیتی، زمینهی خروج آنها تا هنوز فراهم نشده است.»
به گفتهی او، با توجه به شرایط کنونی، خروج نیروهای خارجی از افغانستان، میتواند سبب بدترشدن وضعیت و حتا جنگ داخلی شود.
تناقض باور در داخل دستگاه دولتی افغانستان، نشان میدهد که یک کشور کوچک با تعداد سی میلیون شهروند، دچار درگیریهای فراوانی است که، حتا رییس مجلس با رییسجمهور باور همسانی نسبت به وضعیت کشور ندارد؛ پس خروج نیروهای نظامی امریکا و نبود تعهد و اتحاد میان سران سیاسی کشور، تهدید ترویزم و جنگ داخلی را باالفعل کرده است.