به وجود آمدن آتش‌بس، از موضوعات اصلی مذاکرات صلح با طالبان است. نیاز است که طالبان پس از توافق با امریکا، در آغاز مذاکرات بین‌الافغانی به آن توافق کنند.
این گروه، بزرگ‌ترین دلیل جنگ خود را حضور نیروهای خارجی مطرح می‌کنند. طالبان با امریکا در مورد چگونگی خروج نیروهای امریکایی و ناتو مذاکره کرده و دو طرف نیز به توافق رسیده اند. بر بنیاد گفته‌های دو طرف، در روزهای آینده توافق‌نامه میان امریکا و طالبان به امضا می‌رسد.
پس از توافق طالبان با امریکا، در باره‌ی خروج نیروهای امریکایی، این گروه باید جنگ‌هایش را متوقف کند. طالبان از زمانی که برای چگونگی خروج نیروهای امریکایی وارد مذاکره شده اند، قاعده‌ی بازی را پذیرفته اند. پس از امضای توافق‌نامه میان طالبان و امریکا که سازوکار و زمانبندی خروج این نیروها مشخص می‌شود؛ اگر طالبان به جنگ و کشتار شان ادامه بدهند، ثابت می‌کنند که آن‌ها به صلح احترام ندارند. جنگ و کشتار، تا حالا تنها ابزاری بوده که طالبان از آن استفاده کرده و با آن می‌خواهند به قدرت برسند.
گزینه‌ی جنگ، از زمانی که این گروه به وجود آمده در دستور کار طالبان بوده است. با آن که در گذشته و حالا سخن از صلح می‌گویند؛ اما تا حالا ثابت شده که جنگ اولویت طالبان است. در هجده سال گذشته و پیشتر از آن، طالبان به مذاکره روی خوش نشان داده اند؛ اما در عمل به آن متعهد نمانده اند. آنچه از عمل‌کرد طالبان تجربه شده، این واقعیت بوده که آن‌ها همواره جنگ را ترجیح داده اند و به آن پایبند بوده اند.
در ده ماه گذشته که مذاکره‌ی امریکا با طالبان جریان داشته، این مسأله خودنمایی کرد که نمایندگان شان در قطر برای امتیازگیری از امریکا در پشت میز گفت‌وگو حاضر می‌شدند؛ اما جنگ‌جویان شان در افغانستان حملات جنگی و انتحاری انجام می‌دادند. اگر حرف از صلح است، ایجاب می‌کند که باید طرف‌های جنگ، گزینه‌ی نظامی را کنار بگذارند و به گزینه‌ی مذاکره و گفت‌وگو متوصل شوند.
دولت موضع خود را مشخص کرده که اگر طالبان به آتش‌بس توافق کنند، با این گروه نمی‌جنگد. این گزینه بارها از جانب دولت مطرح شده؛ اما طالبان آن را رد کرده اند. آنان، دلیل جنگ شان را حضور نیروهای خارجی در کشور مطرح می‌کنند. حالا وقت آن رسیده که آتش‌بس جدی گرفته شود و از طالبان خواسته شود که به آن احترام بگذارند.
در مورد جزئیات توافق امریکا با طالبان نمی‌دانیم که چه نکاتی در نظر گرفته شده که طالبان را متعهد کند که به توافق شان در مورد جدول خروج نیروهای امریکای، پایبند بمانند. با توجه به عمل‌کرد این گروه که جنگ و کشتار را اولویت می‌دهد، باید در موافقت‌نامه با این گروه آورده شود که آنان به آتش‌بس سراسری تن بدهند. توجه به این مهم، از این جهت اهمیت دارد که گزارش‌هایی به نقل از منابع طالبان، منتشر شده که پس از امضای توافق‌نامه میان امریکا و طالبان، جنگ طالبان در جریان مذاکرات صلح ادامه می‌یابد.
گفته می‌شود آتش‌بس مرحله‌ای و با در نظر گرفتن خروج نیروهای امریکایی از هر ولایت تطبیق می‌شود. اگر نیروهای خارجی از یک ولایت خارج می‌شوند، تنها در آن ولایت جنگ ختم می‌شود و در دیگر ولایت‌ها جنگ طالبان برضد نیروهای خارجی و دولت ادامه پیدا می‌کند تا این که آخرین سرباز امریکایی از کشور خارج شود. تنها در آن صورت، آتش‌بس در سراسر کشور تأمین می‌شود.
اگر در توافق‌نامه میان طالبان و امریکا چنین سازوکاری برای خروج نیروهای امریکای و آتش‌بس در نظر گرفته شده باشد یا اگر طالبان بر امریکایی‌ها چنین خواستی را تحمیل کرده باشند، در آن صورت، زمینه و توجیه جنگ برای طالبان فراهم می‌شود و جنگ و کشتار در کشور ختم نمی‌شود.
پس از امضای توافق امریکا با طالبان، هیچ بهانه‌ای برای جنگ باقی نمی‌ماند؛ دلیل آن پذیرفتن قاعده‌ی بازی توسط این گروه است که خواسته از طریق مذاکره با امریکا نیروهای آن‌ها و ناتو از کشور خارج شوند و مسأله‌ی خود را با خارجی‌ها این‌گونه مشخص کرده است.
دلیل مهم دیگر برای تأمین آتش‌بس، این است که طالبان با دولت و مردم افغانستان برای تأمین صلح، مذاکره خواهند کرد. آتش‌بس برای موفقیت صلح نیاز است. دولت در هر صورت برای تحقق آتش‌بس اعلام آمادگی کرده؛ طالبان نیز باید اراده به صلح را نشان بدهند و ثابت کنند که گفت‌وگو را برای رسیدن به ختم جنگ، می پذیرند و به آن احترام دارند.
بدون آتش‌بس، ممکن نیست که مذاکرات صلح به نتیجه برسد. آتش‌بس، مقدمه‌ای برای ختم جنگ است که روند صلح را تقویت می‌کند و آزمونی است که طرف‌های درگیر بتوانند در عمل نشان بدهند که گزینه‌ای غیر از جنگ را انتخاب کرده اند. با توجه به این نکات، آتش‌بس پس از امضای توافق‌نامه میان امریکا و طالبان و آغاز گفت‌وگوهای بین‌الافغانی، ضرورت جدی‌ای است که باید برای عملی شدن آن کار شود.
