گفتوگوی شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر با حبیبه گلستانی، فعال حقوق زن در کندز
در گرماگرم بحث در مورد گفتوگوهای صلح با طالبان و تعیینشدن هیأتی متشکل از زنان و مردان برای آن، افزون بر مشکلهای امنیتی، موضوعی که همواره به عنوان یکی از نگرانیهای زنان، از نتیجهی روند صلح، از آن یاد شده، دستکم گرفتهشدن حقوق و دستآوردهای آنان است. برخی از فعالان حقوق زن در کندز، میگویند که اگر در گفتوگوهای صلح؛ به حقوق زنان اهمیت داده نشود، این صلح از نگاه آنان، کامل نخواهد بود.
حبیبه گلستانی، یکی از فعالان حقوق زن در کندز، در گفتوگویی با شبکهی جامعهی مدنی و حقوق بشر(ازاین به بعد، “شبکه”) میگوید، افزون بر مشکلهای امنیتی، کمبود فرصتهای شغلی و نبود مصونیت کاری، از مشکلهای اند که زنان در این ولایت انتظار دارند، با برقرار شدن صلح، برطرف شود. «ریاست امور زنان، تنها پست دولتی در کندز است که به یک زن داده شده و آن هم، نمادین است. در سوی دیگر، پست معاونیت اجتماعی ولایت کندز، از چند سال به این سو، به دست یک مرد است، در حالی که تعداد قابل توجهی از زنان در کندز، شرایط انتخاب شدن برای این پست را دارند؛ اما به دلیل تهدیدها، جرات نامزد شدن را ندارند.»
شبکه: در این صورت، به نظر شما، حضور زنان در ادارهها، رضایتبخش نیست؟
گلستانی: وقتی، زنان در بخشهای کلیدی و تصمیمگیرنده نباشند و صلاحیتی که به یک مرد داده میشود، به آنان داده نشود، آنان فقط برای امرار معاش کار میکنند و نمیتوان، آن را حضور پر رنگ آنان در ادارهها تلقی کرد.
با توجه به آنچه، به عنوان مشکلهای بانوان در کندز مطرح شد و با در نظرداشت این که بخش مهمی از گفتوگوهای صلح با طالبان، مربوط به حقوق زنان است، پرسشی که به میان میآید در مورد خواستههای زنان کندز از روند صلح است، به گفتهی بانو گلستانی، زنان کندز، از هیات گفتوگوکننده میخواهند که در جریان گفتوگوها، اجازه ندهند چیزی در ابهام بماند و تمام شرطهای طالبان برای پذیرفتن حقوق زنان واضح شود «اگر طالبان میگویند که با تحصیل زن موافق استیم، باید مشخص شود این موافقت، مشروط به چه مواردی است.»
شبکه: مشکلهای امنیتی برای زنان، به ویژه زنان شاغل در کندز، کدامها اند؟
گلستانی: یکی از تهدیدهای اساسی برای زنان در کندز، این است که اگر خانهی یک زن شاغل و شناختهشده، در منطقهای دورتر از مرکز چوک کندز باشد، مجبور است در جای دیگری زندگی کند؛ زیرا شبهنگام نیروهای مخالف دولت، در آنجا حضور پیدا میکنند، بنابراین هم جان و هم کارش در خطر خواهد بود.
به گفتهی بانو گلستانی، تهدید دیگر برای زنان شاغل، نبود مصونیت شغلی است «عدم مصونیت کاری، تنها وجود مشکلهای اخلاقی و آزار و اذیت فیزیکی زنان در فضای کار نیست، بلکه تبعیض و نا برابری جنسیتی در اداراهها نیز، نوعی نامصونبودن به شمار میرود.»
بانو گلستانی به این باور است که دلیل استخدام زنانی که فعلا در اداراهها هستند، تعهدنامهی مربوط به تساوی جنسیتی است؛ اگر این تعهدات بینالمللی وجود نداشته باشد، همین تعداد فرصتهای شغلی هم، برای زنان فراهم نخواهد شد.
شبکه: به نظر شما راه حل این مشکل چیست؟
گلستانی: اگر رییسجمهور، فرمانی مبنی بر اختصاصدادن بعضی ریاستها و پستهای کلیدی به زنان، صادر کند، در امر مبارزه با تبعیض جنسیتی قاطعیت بهوجود خواهد آمد.
با در نظرداشت تمامی موارد، بانو گلستانی به این باور است که اگر زمینهای حرفه و فن برای زنان ایجاد شود، فرصتهای کاری برای آنان به وجود خواهد آمد و در این حالت، از وابستگی اقتصادی که یکی از دلایل ایجاد خشونت علیه زنان است، رهایی خواهند یافت.
این فعال حقوق زن یک بار دیگر تأکید میکند، اگر فساد اداری در سطح کشور از میان نرود و زنان از حقوق خود در قسمت اشتغال برخوردار نشوند، صلح بیفایده خواهد بود و تنها زمانی، صلح محقق خواهد شد که افزون بر در امانبودن از جنگ و خشونت؛ زنان، مجبور نباشند برای دریافت یک شغل، به کارهای غیر قانونی دست بزنند یا به کلی، از دسترسی به این حق مسلمشان محروم شوند.