همزمان با شروع ماه محرم و هفته‌ی شهید در آستانهی برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، وزارت داخله و قوماندانی امنیه‌ی کابل، از تأمین امنیت مراسم عزاداری و بزرگداشت از هفته‌ی شهید خبر می‌دهد. مسؤولان در وزارت امور داخله و فرماندهی پولیس، می‌گویند که برای تأمین امنیت مساجد، تکایا، دهه‌ی محرم و هفته‌ی شهید، تدابیر امنیتی را با همکاری مردم روی دست گرفته اند. مسؤولان تأکید می‌کنند که نیروهای کافی برای تأمین امنیت این مراسم در سراسر کشور به ویژه در بزرگ‌شهرها، گماشته شده و نقاط آسیب‌پذیر شناسایی شده است؛ اما با این حال از مردم می‌خواهند که همکار نیروهای امنیتی بوده و نیز پولیس محل خود باشند. افزون بر این، در صورت مواجهه با موارد و افراد مشکوک، به شماره‌های رایگان ۱۰۰۱،۱۱۹و ۱۰۰ اطلاع‌دهی کنند.
پالیسی
گرامی‌داشت از دهه‌ی محرم، همه‌ساله در کشور با تهدیدهای بلند امنیتی روبه‌رو بوده است؛ اغلب تهدیدها، ناشی از حملات انتحاری و انفجاری است. این تهدیدها همزمان با ظهور داعش و گرو‌ه‌های دیگر تروریستی در کشور، بیش از هر زمان دیگر افزایش یافته است.
افزایش حملات انتحاری و انفجاری، بیشتر بر مراکز مذهبی شیعیان صورت می‌گیرد که سبب خشم مردم میشود و مقام‌های حکومتی را بر آن داشته تا برای تأمین امنیت مساجد و مکان‌های دینی، توجه کنند.
ارگ ریاست‌جمهوری، سال گذشته، قبل از آغاز ماه محرم و پس از حمله‌ی انتحاری بر کلپ میوند در غرب کابل که حدود ۲۶ کشته و ۹۰ زخمی به جا گذاشت، کابل را به چهار زون امنیتی تقسیم کرد. بر اساس این طرح، غرب کابل یکی از این چهار زون امنیتی محسوب میشود.
افزون بر این، رییس‌جمهور کشور به مسؤولان امنیتی فرمان داد تا طرح توزیع سلاح مؤقت را در برخی مساجد و تکیه‌خانه‌ها که زیر تهدید امنیتی قرار دارند، بررسی کرده و شیوه‌ی نظارت از محافظت مساجد را روی دست گیرند.
مطابق به همین طرح، وزارت داخله برای تأمین امنیت مساجد و تکیه‌خانه‌ها، طی دو سال پیش، از مردم همان محل، یک یک نفر محافظ استخدام کرد و برای هر محافظ یک میل سلاح و مقداری معاش در نظر گرفت.
اجرایی شدن این طرح، سبب شد که سال گذشته از رویدادهای خونین در مراسم عاشورا جلوگیری شود. سال گذشته در هشتم ماه محرم، سه حمله‌کننده‌ی انتحاری که خود شان را در لباس چوپان جا زده بودند، با استفاده از رمه‌ی گوسفند، قصد داشتند مسجدی در منطقه‌ی قلعه‌ی فتح‌الله شهر کابل را هدف قرار دهند؛ اما قبل از به هدف رسیدن، توسط مردم محل و محافظان مسجد شناسایی و بازداشت شدند.
امسال نیز ارگ ریاست‌جمهوری همزمان با فرارسیدن ماه محرم، نشست سرقوماندانی اعلا را به منظور چگونگی تأمین امنیت مراسم عزاداری عاشورا و مراسم سال‌یاد احمدشاه مسعود در هجدهم سنبله، تشکیل داد. در این نشست، مقام‌های بلندپایه‌ی حکومت، نهادهای امنیتی و شورای علمای اهل تشیع حضور داشتند. در این نشست، رییس‌جمهور غنی، به نهادهای امنیتی هدایت داده تا برای تأمین امنیت روزهای محرم و هفته‌ی شهید، اقدامات جدی‌ای را روی دست بگیرند، تا مراسم عزاداری و سال‌یاد احمدشاه مسعود، به شکل بهتر برگزار شود.
اقدامات، تلاشی خانه به خانه، برای تأمین امنیت محرم و هجدهم سنبله
با این حال، نهادهای امنیتی به شهروندان کشور اطمینان می‌دهند که امنیت مراسم عزاداری را در سراسر کشور تا پایان روز دهم محرم تأمین می‌کنند. مسؤولان در وزارت امور داخله می‌گویند که به خاطر تأمین امنیت مساجد و جاهایی که مراسم عزاداری برگزار میشود، پلان جامع امنیتی را با همکاری گارنیزیون کابل، رجال برجسته، امنیت ملی و اردوی ملی، روی دست گرفته است تا امنیت مراسم عزاداری محرم و هفته‌ی شهید، به شکل بهتر تأمین شود.
بهار مهر، مشاور مطبوعاتی وزارت امور داخله، به روزنامه‌ی صبح کابل گفت که تمامی جاها و نقاطی که مراسم عزاداری برگزار میشود، شناسایی و تثبیت شده است و نیروهای امنیتی به خاطر تأمین امنیت این مراسم در سراسر کشور آمادگی کامل دارند.
افزون بر این، فردوس فرامرز، سخنگوی پولیس کابل نیز می‌گوید که جلسات و هم‌آهنگی‌های لازم را با شورای مردمی و مذهبی انجام داده اند. هر چند فرامرز تعداد نیروهای امنیتی‌ای را که به خاطر تأمین امنیت مراسم عزاداری ماه محرم گماشته شده اند، مشخص نمی‌کند؛ اما می‌افزاید که نیروهای کافی امنیتی و کشفی در سراسر کشور به ویژه در سطح شهر کابل برای تأمین امنیت مراسم عزاداری حسینی و هفته‌ی شهید، تنظیم و توظیف شده اند.
در عین حال، منبعی از وزارت امور داخله می‌گوید که در کنار نیروهای امنیتی کابل که به احضارات درجه یک امنیتی فرا خوانده شده اند، هشت‌صد نفر نیروی مختصص و مختلط از چندین نهاد امنیتی نیز برای جلوگیری از هر گونه حادثه در حالت آماده باش قرار دارند.
در کنار این، منبع اضافه می‌کند که حتا اداره‌ی اطفائیه و کابل امبولانس نیز در حالت آماده باش استند. از سوی دیگر، فردوس فرامرز می‌گوید که برای تأمین امنیت این مراسم یک طرح جامع امنیتی را با شورای مردمی روی دست گرفته است. بر اساس این طرح، تأمین امنیت مراسم عزاداری، متفاوت‌تر از سال‌های قبل خواهد بود: «به نیروهای مؤظف برای تأمین امنیت کابل، نیروهای اضافی امنیتی گماشته شده، ایست‌های بازرسی بیشتر و تیم گزمه‌‌ی سیار ۲۴ ساعته فعال شده است.»
آقای فرامرز تصریح کرد که نیروهای امنیتی و کشفی، تمامی نقاط را در شهر کابل آسیب‌شناسی و تثبیت کرده اند. به گفته‌ی او، نقاطی که آسیب‌پذیر اند مورد تلاشی و بررسی قرار می‌گیرند؛ این نقاط بیشتر در اطراف کابل قرار دارند.
از این رو به گفته‌ی سخنگوی پولیس کابل، نقاط یادشده، توسط نیروهای پولیس، امنیت ملی و با حضور هیأتی از دادستانی کل، فرقه‌ی ۱۱۱ و شورای علما، تلاشی خانه‌به‌خانه خواهند شد.
از سویی هم آقای فرامرز از جلوگیری حمله‌ی خونین بر مراسم عزاداری در روز عاشورا خبر می‌دهد. او گفت که نیروهای امنیتی در نتیجه‌ی یک عملیات که در ولسوالی ده سبز کابل داشتند، توانسته اند که طرح حمله بر مراسم عزاداری در غرب کابل را خنثا کنند.
شماره‌های رایگان
سخنگوی پولیس کابل، همکاری مردم را برای تأمین امنیت سازنده خوانده از باشند‌گان کابل خواست که در تأمین امنیت در روزهای محرم نیز با تماس گرفتن به شماره‌های رایگان نهادهای امنیتی، با این نیروها همکاری کنند: «آنچه مهم است، همکاری عملی مردم با پولیس و اطلاع‌دهی از موارد و افراد مشکوک است که شهروندان می‌توانند موارد یادشده را با شماره‌های ۱۰۰۱،۱۱۹و ۱۰۰ در میان بگذارند.»
خودداری از هر گونه اقدام حساسیت‌زا
با این حال، شورای علمای شیعه می‌گوید که نیروهای مردمی نیز باید برای تأمین امنیت بهتر مراسم عزاداری، همکار نیروهای پولیس باشند و سهم فعال بگیرند.
از دهه‌ی عاشورا، همه‌ساله در کابل و ولایت‌ها به خصوص در میان پیروان مذهب اهل تشیع با مراسم خاصی گرامی‌داشت، میشود؛ مراسمی که در سال‌های گذشته چندین بار به خاک و خون کشیده شده است؛ اما این مراسم در سال جاری همزمان با هفته‌ی شهید و سال‌یاد شهادت احمدشاه مسعود است. همزمانی این دو مراسم ملی و مذهبی، امسال نگرانی‌ها را بیشتر کرده است؛ زیرا همه‌ساله، عده‌‌ای تحت نام طرف‌داران قهرمان ملی با راه‌اندازی کاروان موترهای گشت‌زنی در خیابان‌ها، با شلیک گلوله و حمل سلاح و چاقو، نظم را مختل کرده، به گرامی‌داشت از روز شهید می‌پردازند که این رفتار، بین مردم سبب ایجاد وحشت میشود.
از همین رو، مسؤولان روند سبز، بنیاد احمدشاه مسعود و احمد مسعود پسر احمدشاه مسعود، با تأکید بر خودداری از هر گونه اقدام حساسیت‌زا از سوی هواداران احمدشاه مسعود، می‌گویند که افراد استفاده‌جو و اخلال‌گر نظم عامه به هیچ عنوان از طرف‌داران و رهروان قهرمان ملی نیستند. به گفته‌ی اینان، این اشخاص، افراد مغرض، قانون‌گریز و عقده‌‌ای اند که با اخلال نظم، زمینه‌ی شرم‌ساری طرف‌داران واقعی مسعود را فراهم کرده، تلاش می‌کنند که اختلافات قومی را به میان بیاورند.
روند سبز که همه‌ساله از روز شهید با گذاشتن اکلیل گل، بر آرامگاه احمد شاه مسعود گرامی‌داشت می‌کند، از طرف‌دارن احمد شاه مسعود (قهرمان ملی)، می‌خواهد که به دلیل همزمان بودن هجدهم سنبله با روز نهم و دهم ماه محرم، جانب خویشتن‌داری را در نظر گرفته و در بزرگداشت از روز شهید از هر گونه اقدام حساسیت‌زا، خودداری کنند. این روند همچنان از ارگان‌های امنیتی می‌خواهد، به افرادی که در صدد برهم زدن نظم عامه استند، اجازه‌ی فعالیت داده نشود.
افزون بر این، سالم حسنی، عالم دین و مشاور امور دینی رییس‌جمهور، از عزاداران حسینی نیز می‌خواهد که آنان نیز جانب احتیاط را رعایت کرده، اقدام حسیاسیت‌زای قومی-مذهبی نداشته باشند.
آقای حسنی به روزنامه‌ی صبح کابل گفت که هرچند نیروهای امنیتی، امنیت دهه‌ی ماه محرم را گرفته اند؛ اما میزان تهدیدهای امنیتی به دلیل همزمان بودن ایام سوگواری با هفته‌ی شهید و در آستانهی برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، بالا است.
این عالم دین از مردم خواست که در مراسم عزاداری شان، حد اعتدال را مطابق وضع کنونی رعایت کنند و از هر گونه زیاده‌روی در عزاداری شان خودداری کنند تا از وقوع حادثه‌های دل‌خراش جلوگیری شود: «راه امام‌حسین راه وحدت و اعتدال است نه راه اختلاف و افراط. مردم باید این مسأله را در نظر بگیرند و این را نیز در نظر داشته باشند که نباید برگزاری مراسم شان سبب اذیت مردم شود.»
بنا برگفته‌ی آقای حسنی، حرکت‌های افراطی، شامل راه‌اندازی دسته‌های نمایشی سینه‌زنی، قمه زنی، برگزاری مراسم تا ناوقت شب، ایجاد ایستگاه صلواتی یا ساقی‌خانه‌ها و بستن دروازه‌ها در جادهها، همه فرهنگ وارداتی از کشورهای همسایه اند که با وضعیت کنونی کشور سازگاری ندارند. افزون بر این، مطابق به طرح امنیتی باید مراسم عزاداری تا ساعت ده شب ختم شود و بلندگوهای مساجد باید بعد از ساعت هفت، خاموش باشد تا از هرگونه حادثه جلوگیری شود.
از سوی دیگر، نهادهای امنیتی می‌گویند، افرادی که در ایام عاشورا و هفته‌ی شهید نظم عامه را مختل کنند، مطابق قانون مجرم بوده و از سوی نیروهای امنیتی بازداشت شده به چنگ قانون سپرده خواهند شد.
این حمله‌ها دارای پیام روشن است و دولت افغانستان باید روی تأمین امنیت مراسم ملی-مذهبی کوشا باشند و اجازه ندهند که رویدادهای تروریستی، آرامش مردم کشور را برهم زده و سبب اختلافات قومی- مذهبی و زبانی بین مردم شود.
