در شهرنو کابل وارد کوچه‌ای می‌شوم که از دیرباز به این‌سو انتیکفروشی نام گرفته است؛ کوچه‌ای که میان باشندگان کابل و گردش‌گران خارجی‌ای که به این شهر می‌آیند، شناخته‌شده است. هنگام ردشدن از این کوچه، برق نقره و سنگ‌های کارشده روی آن -که پشت شیشه‌های جوهرفروشی‌ها گذاشته شده است-، هر زن جوانی را ناچار می‌کند که برای لحظه‌ای به آن‌ها خیره شود.
این روزها سلیقه‌ی زنان در پوشش جوهر در مقایسه با گذشته‌های نه زیاد دور، تغییر زیادی کرده است؛ امروز، زنان بیش‌تر دوست دارند دست‌بندی از نقره در دست و یا گلوبندی از آن را در گردن داشته باشند؛ زنان و دختران جوان حالا به جای بهای زیوری که آن را می‌پوشند، به شکل و طراحی آن بیش‌تر دقت می‌کنند.
زنان زیادی به ظرافت‌کاری نقره با ترکیب سنگ‌های معدنی، بیش‌تر جذب می‌شوند تا زیورهایی که از طلا ساخته می‌شود. این‌روزها ظریف‌پسندی در صنعت جوهرسازی بیش‌تر از هر چیزی برای زنان جذاب‌ترین است.
با این که افغانستان دارای ذخیره‌های هنگفتی از نقره است؛ اما با آن هم، نقره برای طراحی‌های ویژه و سفارش‌های ویژه از بیرون کشور وارد می‌شود. افغانستان، از هند، چین و ایتالیا نقره وارد می‌کند که در این میان، نقره‌ی ایتالیا به دلیل روشنی و درخشش، دوست‌داران بیش‌تری دارد.
فرید احمد- زیور‌فروش در شهرنو کابل-، می‌گوید:« بیش‌تر مردم از طرح‌های افغانی استفاده می‌کنند و وقتی ما سنگ‌های معدنی ر از پنجشیر، بدخشان و نورستان میاریم بعد از برش و پالش، روی طراحی کار می‌کنیم.»
از چندی به این سو، شمار زیادی از جوانان بیش‌تر به طراحی‌های سبک قدیم از نقره و سنگ علاقه‌مند شده اند؛ چیزی که پیشنه‌ی خوبی در افغانستان داشته و به نحوی گذشته‌ی کشور را به امروز پیوند می‌زند.
طراحی کره، گوشواره و گردن‌بند به سبک کلاسیک، امروزه میان دختران جوان جای خاصی پیدا کرده است؛ این اهمیت، الهام گرفته از طراحی‌هایی است که سال‌ها پیش در زیورهای مادربزرگ‌های شان دیده می‌شد.
در میان سنگ‌های معدنی‌ای که با نقره از آن زیور درست می‌شود؛
زمرد، لاجورد، یاقوت و بیروچ کنر علاقه‌مندان زیادی را در افغانستان به خود پیدا کرده و بیش‌ترین خریداران را دارد؛ اما در این میان، شهروندان، زمرد را بیش‌تر با ترکیب طلا دوست دارند.
طرح‌های ویژه‌ای که در کوچه‌ی انتیکفروشی با سنگ‌های گوناگون با ترکیب نقره تزیین می‌شود؛ از کارمندان و دیگر شهروندان بیرونی در سفارت‌خانه‌ها، خریداران بیش‌تری را به خود جذب می‌کند تا باشندگان کابل.
شمار خریداران جوهر در کوچه‌ی انتیکفروشی، در فصل‌های مختلف سال در نوسان است؛ نقره‌گران این کوچه بیش‌ترین مشتری را در بهار و تابستان دارند؛ چون در این دو فصل، گردش‌گردان بیرونی و دیگر شهروندان از بیرون کشور بیش‌تر به این کوچه می‌آیند.
بانوان، برای متمایزشدن از دیگران و داشتن سبک پوشش منحصر به فرد؛ بنا به میل و سلیقه‌ی‌ای که دارند سنگ‌ها را ترکیب نقره انتخاب می‌کنند.
شماری از زنان سنگ‌های معدنی با ترکیب نقره را به دلیل خاصیت درمانی شان نیز انتخاب می‌کنند؛ به تعبیر آن‌ها، سنگ‌ها می‌تواند در خوب‌کردن حالت روانی و جسمی شان کمک کند.
یکی از دکان‌های انتیکفروشی در شهر نو کابل
مرسل، از مشتریان جوهرفروشی در کوچه‌ی انتیکفروشی، می‌گوید:« اعتمادبه‌نفسی را که پوشیدن سنگ‌ها برای آدم می‌دهد، پوشیدن طلا با آن همه گرانی اش نمی‌دهد. علاوه بر این استفاده از سنگ‌ها – به دلیل خاصیت درمانی‌ای که دارد – قادر استند تا حال روحی آدم را نیز بهتر کند.»
این تنها زنان نیستند که علاقه به پوشیدن نقره دارند؛ شماری از مردان که به خوش‌تیپ بودن خود اهمیت می‌دهند، نقره را نسبت به دیگر فلزها ترجیح می‌دهند؛ این مردان در میان پوشاک‌های آرایشی‌ای که از نقره ساخته می‌شود، دست‌بند و انگشتری آن را بیش‌تر می‌پسندند.
شماری از زنان، حالا نه تنها از دوست‌داران و مشتریان پوشش آرایشی با ترکیب نقره استند که خود نیز، فروشگاه‌هایی را راه انداخته اند که در آن، طرح‌های ویژه‌ای را با ترکیب نقره و سنگ‌های معدنی برای بانوان خوش‌سلیقه می‌سازند.فرزانه، یکی از زنانی است که دست به طراحی و تجارت سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی زده است؛ او با همکاری هشت کارمندش که شش تن آن‌ها زنان استند، شرکتی را زیر نام «دایم‌السلطان راضیه» راه انداخته است؛ همه سنگ‌هایی که برای ساخت و طراحی جواهر در این شرکت کار گرفته می‌شود، از دل کوه‌های افغانستان بیرون شده است.
شرکت دایم‌السلطان راضیه، سنگ‌ها را از ولایت‌ها‌ی مختلف به کارگاه آورده؛ پس از پالایش و ترکیب این سنگ‌ها با نقره‌‌ای که از بیرون کشور وارد می‌شود، پوشش آرایشی قشنگی برای خانم‌ها و گاهی هم آقایان ساخته می‌شود.
زنان برای این که شیک به چشم بخورند، به ریزکاری‌های نقره و سنگ‌هایی که روی آن جا‌گذاری می‌شود، بیش‌تر اهمیت می‌دهند.فرزانه می‌گوید: «موفقیت ما به خاطر طراحی‌های متفاوت ما از بازار است و بیش‌تر مشتری‌های ما از بیرون کشور است.»
مژده، باشنده‌ی کابل که ازعلاقه‌مندان پوشیدن نقره با ترکیب سنگ‌ها است، می‌گوید:« برای من رنگ در پوشاک اولویت دارد و مهم است. رنگ نقره ظریف‌تر و جذاب‌تر از رنگ زرد طلا است و هم‌چنان طلا هزینه‌ی بیش‌تر داشته؛ ولی نقره با ظرافت زیاد و قیمت کم‌تر به دست میایه.»
در طراحی جواهر امروزه استفاده از سنگ‌های رف( سنگ‌های بدون کت و پالش) بیش‌تر است که بیش‌تر این سنگ‌ها به دلیل تراش نشدن شان، مشتری‌های زیادی را به خود می‌کشاند.
وهاب، از فروشنده‌هایی که بیش از دوازده سال می‌شود که در کوچه‌ی انتیکفروشی کار می‌کند، می‌گوید:« مردم به خاطر گران‌بودن طلا از آن استفاده نمیکنند چون که نقره هم ارزان است و هم سنگ‌های اصلی با آن استفاده می‌شود.»
از میان سنگ‌های گران‌بهایی که از آن‌ها در ساختن زیور کار گرفته می‌شود، تنها الماس در افغانستان وجود ندارد که طراحان افغانستانی، برای سفارش مشتریان شان از الماس افریقایی کار می‌گیرند.
مهم‌ترین معادن نقره‌ی افغانستان در ارتفاعات بدخشان، پنجشیر، سیم‌کوه هرات، خاکریز کندهار، غوربند و در رگه‌های معدن سرب بی‌بی گوهر کندهار و مقداری در معدن مس عینک مشخص گردیده است.
به گفته‌ی وزرات معادن و پترولیم، در حال حاضر در ۱۶ ولایت کشور استخراج معادن جریان دارد؛ اما مقدار معین سنگ‌های استخراج‌شده از این معادن، به صورت دقیق معلوم نیست. با این حال، به اساس سروی اداره‌ی جیولوجی امریکا، ارزش مجموعی معادن نقره‌ی افغانستان ۵،۳۳۵ ملیارد دالر تخمین زده شده است.
