نخستین روز دور هشتم نشست بین‌المللی گفت‌وگوهای امنیتی هرات، روز جمعه (۲۶میزان) در ساختمان ارگ هرات برگزار شد.
در این نشست، نمایندگان بیش از بیست کشور و سازمان‌های بین‌المللی جهان حضور دارند که برای دو روز در مورد چگونگی دست‌یافتن به صلح پایدار و قطع جنگ در منطقه و جهان با همدیگر بحث و گفت‌وگو می‌کنند.
عبدالقیوم رحیمی، والی هرات، با اشاره به این که هرات می‌تواند میزبان نشست‌های صلح حکومت با طالبان باشد، از این گروه خواست تا به روند ملی صلح با حکومت افغانستان بپیوندد و از کشتار افراد ملکی دست بکشد.
والی هرات همچنان تأکید کرد، صلحی که از سوی کشورهای دیگر تحمیل شود، به نفع مردم افغانستان نیست؛ زیرا این صلح نمی‌تواند به جنگ و کشمکش‌ها، نقطه‌ی پایان بگذارد.
او افزود: «صلح در قطر، اسلام‌آباد و یا دیگر پایتخت‌ها نیست؛ بلکه صلح از ولسوالی‌های ما شروع می‌شود. صلح بیرونی که به مجبوریت افغان‌ها آن را قبول کردند، نتیجه‌اش را بیست سال پیش ما دیدیم. هر وقت پای دیگران به صلح ما کشیده شد، نتیجه به کشمکش‌ها انجامید.»
در همین حال، رنگین دادفر اسپنتا، رییس بورد مشورتی انستیتوت مطالعات استراتیژیک، در بخشی از سخنانش در این نشست، تأکید کرد که گفت‌وگوهای صلح میان امریکا و طالبان متعلق به مردم افغانستان نه، بلکه معامله بر سر سرنوشت آنان است.
آقای اسپنتا با بیان این مطلب که روند کنونی گفت‌وگوهای صلح متعلق به امریکا و پاکستان است، افزود: «جنگ پاکستان در افغانستان سال‌ها پیش، زمانی که حتا یک نیروی خارجی حضور نداشت، شروع شد و حضور نیروهای خارجی دلیل عمده برای این جنگ خونین و پست بوده است. از دین اسلام در این جنگ، استفاده‌ی ابزاری می‌شود.»
به باور رنگین اسپنتا، برای رسیدن به صلح پایدار، افغانستان باید از میدان جنگ‌های رقابتی بیرون شود و عدم مداخله‌ی کشورهای دیگر به ویژه پاکستان در این کشور نیز، تضمین شود.
او ضمن این که جنگ فعلی در افغانستان را یک جنگ استخباراتی عنوان می‌کند، می‌گوید: «این جنگ، یک جنگ کثیف و در عین حال یک جنگ استخباراتی است. ما مردم افغانستان عامل جنگ نیستیم، بلکه جنگ بالای ما تحمیل شده است.»
از سویی هم، رولاند کوبیا، نماینده‌ی اتحادیه‌ی اروپا برای افغانستان، در این نشست خواستار از سرگیری گفت‌وگوهای صلح میان امریکا و طالبان شد. این مقام اتحادیه‌ی اروپا گفت: «برای پایان‌دادن به خشونت‌ها، نیاز است تا آتش‌بس میان حکومت افغانستان و گروه طالبان اعلام و مذاکرات صلح میان ایالات متحده‌ی امریکا و گروه طالبان از سر گرفته شود.»
آقای کوبیا تأکید کرد که گفت‌وگوهای صلح امریکا با طالبان تا زمانی باید ادامه یابد که به نتیجه برسد.
در روز نخست این دور نشست امنیتی هرات، حضور معتصم آغاجان، وزیر مالیه‌ی پیشین طالبان، قابل توجه بود. وی، در این نشست تأکید کرد که برای رسیدن به صلح، باید برای طالبان یک «گرین‌زون» یا ساحه‌ی سبز ساخته شود که این ساحه‌ی سبز می‌تواند در یک یا دو ولایت باشد و تمام خدمات اجتماعی نیز باید فراهم باشد.
این مقام پیشین طالبان پیشنهاد کرد که حکومت افغانستان باید در قسمت ترکیب جمهوریت و امارت انعطاف‌پذیری نشان دهد؛ زیرا گفت‌وگوهای صلح نباید به دلیل ترکیبی اسمی، خدشه‌دار شود.
گفتنی است در هشتمین دور نشست امنیتی هرات، افزون بر نمایندگان سازمان‌های ملل متحد و ناتو، کارشناسان و سفیران کشورهای جهان، به شمول امریکا، هند، فرانسه و بریتانیا نیز شرکت کرده اند.
نشست گفت‌وگوهای صلح امنیتی هرات، همه‌ساله از سوی انستیتوت مطالعات استراتیژیک افغانستان به رهبری داوود مرادیان برگزار می‌شود. این نهاد به این باور است که زمینه‌سازی برای صلح، تنها مسؤولیت حکومت‌ها نیست؛ بلکه نهادهای اکادمیک نیز در این راستا باید مسؤولیت خود را ادا کنند.
