سرنوشت ۳۵ میلیون آدم در دست «حوا»

سید مهدی حسینی
سرنوشت ۳۵ میلیون آدم در دست «حوا»

به دنبال تأخیر در اعلام نتیجه‌ی ابتدایی، روند کاری کمیسیون انتخابات با گذشت هر روز، مبهم و پیچیده می‌شود. این کمیسیون به طور آشکارا، طرزالعمل خود را نقض کرد و نتوانست که بر اساس تقویم انتخاباتی به پیش برود و با گذشت یک هفته از تاریخ اعلام نتیجه‌ی ابتدایی، تا هنوز قادر نشده به مردم پاسخ دهد که دقیقا چه زمانی نتیجه را اعلام می‌کند.
کم‌کاری‌ها و عدم توانایی اعضای کمیسیون انتخابات نسبت به مدیریت درست روند انتخاباتی، سبب شد که نگاه‌های داخلی و خارجی به عمل‌کرد کمیسیون انتخابات دوخته شود. مهم‌تر از همه، آنانی ‌که با تقبل تهدیدهای امنیتی رأی‌ شان را اعمال کردند، اکنون چشم به راه ‌اند که کمیسیون انتخابات در مورد سرنوشت آن‌ها چه تصمیمی می‌گیرد.
رویدادهای اخیری چون، شکستاندن قفل دروازه‌ی دیتا‌سنتر، نشر شایعاتی مبنی بر حمله بر یک کمیشنر کمیسیون انتخابات و نقض تقویم انتخاباتی، نشان داد که کمیسیون انتخابات در مسیر درستی قرار ندارد و انحراف از مسیر درست انتخاباتی، حراست از آرای پاک مردم را دشوار می‌کند. مشکلاتی که شاید سرنوشت ۳۵ میلیون نفر را به بحران بکشاند.
در عین حال، نزدیک به دو میلیون رأی‌دهنده با جان‌فشانی‌ تمام در مراکز رأی‌دهی حضور یافته و بر اساس اعتماد مجدد به کمیسیون انتخابات، به فرد مورد نظر شان رأی دادند و اکنون انتظار دارند که رأی آن‌ها با شفافیت تمام شمرده شده و اعتماد آن‌ها نسبت به عمل‌کرد کمیسیون انتخابات بازگردد؛ اما با گذشت یک هفته از مهلت اعلام نتیجه‌ی ابتدایی، این شک و تردیدها را به وجود آورده که سرنوشت آن‌ها در گرو تفاهم و معامله قرار گرفته است.
مسأله فقط رأی‌دهندگان نیست؛ بلکه پای ۳۵ میلیون آدمی ‌که در نقاط از این جغرافیا ساکن استند، در مسأله‌ی انتخابات دخیل ‌اند. مردم، امروز به این نتیجه رسیده ‌اند که سرنوشت آن‌ها در دستان«حواعلم نورستانی» و چند چهره‌ی همکار او، قرار گرفته است. فضای سیاسی و امنیتی افغانستان، حکم می‌کند که خانم نورستانی و همکاران او، وضعیت حساس و شکننده را به درستی درک کرده و نگذارند که بحران از این بیشتر چاق شود و سرنوشت مردم در میان بازیگران سیاسی به تفاهم و معامله گرفته شود.
شماری از دسته‌های انتخاباتی با تأیید این دیدگاه‌ها، می‌گویند که تأخیر در اعلام نتیجه‌ی ابتدایی، از یک‌سو می‌تواند دست‌برد به آرای مردم افغانستان را فراهم کند و از سوی دیگر، سبب خواهد شد تا فشارهای سیاسی بر کمیسیون انتخابات بیشتر شود. با توجه به این دو مسأله‌، تأخیر در اعلام نتیجه‌ی ابتدایی، کمیسیون انتخابات را با آسیب‌پذیری‌های بیشتری مواجه می‌کند.
عبدالطیف نظری، معاون دسته‌ی انتخاباتی «وفاق ملی» به ریاست احمدولی مسعود، می‌گوید که کمیسیون انتخابات باید هرچه زودتر به تقویم انتخاباتی باز گردد و نتیجه را همگانی سازد. به باور آقای نظری، با طولانی شدن اعلام نتیجه‌ی انتخابات، شک و تردیدها نسبت به صداقت کمیسیون انتخابات بیشتر شده و به چالش‌های انتخاباتی می‌افزاید.
همزمان با طولانی شدن اعلام نتیجه‌ی ابتدایی انتخابات و تنش‌های روزافزون دو تکت مطرح انتخاباتی (دولت‌ساز-ثبات و همگرایی)، بسیاری‌ بر این مسأله پیش‌بینی کرده ‌اند که ممکن است که محمد اشرف‌غنی و داکتر عبدالله عبدالله در مورد چگونگی پذیرش نتیجه‌ی انتخابات، باهم تفاهم و گفت‌وگو کنند.
تکت انتخاباتی وفاق ملی معتقد است که ادامه‌ی حکومت وحدت ملی به خیر مردم و افغانستان نیست و یکی از علت‌های اساسی‌ای ‌که مردم در انتخابات شرکت کردند، بی‌باوری به حکومت وحدت ملی بود تا بار دیگر از تداوم این حکومت جلوگیری شود. عبدالطیف نظری، بر این باور است که تجربه‌ی پنج سال گذشته نشان داد، حکومت وحدت ملی و یا هم چیزی مشابه آن بر اثر تفاهم دو نامزد انتخابات شکل بگیرد، باعث بدشدن اوضاع سیاسی و امنیتی در کشور خواهد شد و افغانستان را به بن‌بست سیاسی می‌کشاند.
از جانب دیگر، در یک هفته‌ی گذشته، رفت‌وآمد سیاست‌گران خارجی به ارگ ریاست‌جمهوری و ریاست‌ اجرائیه بیشتر شده است و این احتمال می‌رود که خارجی‌ها نیز از تفاهم آقای غنی و عبدالله حمایت کنند.
در همین حال، برخی از نهادهای ناظر انتخابات می‌گویند، هیچ‌گونه مشکل فنی در کمیسیون انتخابات وجود ندارد که مانع مشخص شدن اعلام تاریخ نتیجه‌ی ابتدایی شود.
یوسف رشید، رییس اجرایی مؤسسه‌ی انتخابات آزاد و عادلانه‌ی افغانستان‌ (فیفا) می‌افزاید که مشکلات داخلی کمیسیون انتخابات باعث شده تا مسؤولان این نهاد، نتوانند وضعیت انتخاباتی را درست ارزیابی و سنجش کنند؛ به همین خاطر، مشکلات داخلی، نتیجه‌ی انتخابات را متأثر کرده است.
به گفته‌ی یوسف رشید، موضوعات مرتبط به انتخابات، میان اعضای کمیسیون و دبیرخانه حل و فصل می‌شود؛ هر کدام مسؤولیتی را به عهده گرفته و روند کار به اعلام نتیجه‌ی ابتدایی انتخابات نزدیک می‌شود؛ اما این ‌که در پشت ماجرای تأخیر در اعلام نتیجه‌ی ابتدایی چه چیزی نهفته است، باید اعضای کمیسیون انتخابات به آن پاسخ دهند.
با تأخیر در اعلام نتیجه‌ی ابتدایی، نه تنها اعتماد از دست‌رفته‌ی کمیسیون انتخابات باز نمی‌گردد؛ بلکه منجر به تفاهم تکت‌های انتخاباتی می‌شود و از جانب دیگر، کمیسیون انتخابات آرای رأی‌دهندگان و در مجموع، سرنوشت مردم افغانستان را به گروگان گرفته است. هر چند، کمیسیون انتخابات قرار بود که روز چهارشنبه (۳۰ میزان) تاریخ اعلام نتیجه‌ی ابتدایی را مشخص کند؛ اما با گذشت سه روز، هنوز موفق به این کار نشده است.